Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2019/1373-2019/1720
İlk Derece
Mahkemesi : Marmaris İş Mahkemesi
No : 2018/27-2019/82

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı ve fer"i müdahil Kurum vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı ve fer"i müdahil Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1) DAVACININ İSTEMİ:
Davacı vekili, davacının, ..."nda 01.01.1992 - 07.07.1992 tarihleri arasında çalıştığını, işe giriş bildirgesi verildikten sonra herhangi bir işlem yapılmadığını beyanla, 01.01.1992 - 07.07.1992 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
2) DAVALILARIN CEVABI :
Davalı ... Belediye Başkanlığı vekili, zamanaşımı ve hak düşürücü süre itirazında bulunarak, pasif husumet yokluğu itirazlarının bulunduğunu, Bozburun Belediye Başkanlığı"nın belediye tüzel kişiliği kanun kapsamında müvekkili belediyeye devredildiğini, müvekkiline devredilenin Bozburun Köy Muhtarlığı olmayıp, Bozburun Belde Başkanlığı olduğunu, bu kapsamda davanın muhtarın şahsına yönetilmesi gerektiğini, müvekkili belediyeye yöneltilemeyeceğini, davacının iddiasının gerçeği yansıtmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Feri müdahil Kurum vekili, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir.

3) MAHKEME KARARLARI
A) İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne, davacının Bozburun Muhtarlığına ait 63290 048 sicil nolu iş yerinde asgari ücretle 01/01/1992 - 07/07/1992 tarihleri arasında 187 gün çalıştığının tespitine, bu dönem için yatırılması gereken primlerden davalı ... Belediyesinin sorumlu olduğunun tespitine dair karar verilmiştir.
B)BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNİN KARARI :
Bölge Adliye Mahkemesince, 30.03.2014 tarihinde yapılan yerel seçimler sonrasında diğer belde belediyeleri ile birlikte Bozburun Belde Belediyesi"nin tüzel kişiliğinin de tüm hak ve borçlarıyla ..."ne devredildiği, ..."nın bordro vermek suretiyle ödenmesi gereken primlerden olan sorumluluğunun önce Bozburun Belediyesi"ne, sonrasında ise ..."ne geçmiş olduğundan hizmet tespiti davasında ..."nin davalı olarak gösterilmesinin yerinde olduğu, davalıya ait işyerinden verilen 05.01.1992 tarihli işe giriş bildirgesi bulunmakla somut olayda hak düşürücü sürenin uygulanmayacağı, komşu tanık niteliğindeki dinlenen tanık anlatımları ve tüm dosya kapsamı ile davacının çalışma olgusunun kanıtlandığı belirtilerek; istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
C) TEMYİZ TALEBİ :
Temyiz kanun yoluna başvuran davalı vekili, hak düşürücü süre itirazlarının dikkate alınmadığını, pasif husumet yokluğu itirazlarının reddedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, Bozburun Belediye Başkanlığı"nın belediye tüzel kişiliği kanun kapsamında müvekkili belediyeye devredildiğini, müvekkiline devredilenin Bozburun Köy Muhtarlığı olmayıp, Bozburun Belde Başkanlığı olduğunu, bu kapsamda davanın muhtarın şahsına yönetilmesi gerektiğini, müvekkili belediyeye yöneltilemeyeceğini, davanın ispatlanamadığını belirterek; ilk derece mahkemesi kararının bozularak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Temyiz kanun yoluna başvuran fer"i müdahil Kurum vekili, yeterli araştırma yapılmadan karar verildiğini beyanla, ilk derece mahkemesi kararının bozularak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
D) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, Mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 7. maddesi uyarınca davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesidir. Anılan Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkin olduğundan, özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re’sen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri bir yerel yönetim kuruluşu olan ...’na ait işyeridir. Bu tür kamu kuruluşlarında çalışanların kayıtlara geçirilmesi ve ücret ödemelerinin belgelere dayandırılması asıldır.
Mahkemece yapılacak iş; davalı işyerinin bir kamu kuruluşu olduğu, çalışmalarının ve ücret ödemelerinin yazılı belgeye dayanmasının asıl olduğu göz önünde bulundurularak; ihtilaf konusu dönem içerisinde ilgili muhtarlıkça tutulan defter kayıtlarında , su ücreti tahsilatına ilişkin belgelerde davacının isminin geçip geçmediği irdelenmelidir. Öte yandan davacının ,çalışma süreleri yönünden ihtilaf konusu dönemde, görev yapan muhtar , azalar gibi yetkililer tespit edilerek, beyanlarına başvurulmalı, toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonuca göre hüküm kurulmalıdır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalı ... Belediye Başkanlığı ve feri müdahil Kurum vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak, ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Belediye Başkanlığı"na iadesine, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 07.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.