MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, ... İlçesi Çavuşlu Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1965 yılında yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan taşınmaz hakkında, adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın 1991 yılına ait hava fotoğraflarında tarla olarak kullanıldığının anlaşıldığı, ancak tespit tarihi 2008 yılına kadar zilyetlikle kazanım süresinin dolmadığı gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermek için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, başkaca araştırma yapmaksızın, 1991 yılından öncesine ilişkin hava fotoğrafı bulunmamasının davacı aleyhine değerlendirilmesi usul ve yasaya uygun düşmemektedir. Taşınmaza komşu parsel tutanakları ve dayanaklarının tamamı getirtilmediği gibi, ziraatçi bilirkişi raporunda da, taşınmazın dava tarihinden 20-25 yıl önceki niteliğine ve kullanım durumuna ilişkin bir açıklama yapılmamış, mevcut durumunun değerlendirilmesiyle yetinilmiştir. Öte yandan taşınmazın mera olarak sınırlandırılan alanlardan olup olmadığı konusunda, Bala İlçe Tarım Müdürlüğü’nün ve ... İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nün çelişkili cevabi yazıları bulunmasına karşın, taşınmazın bulunduğu yerde 4342 sayılı Mera Kanunu"na göre mera tahsis çalışması yapılıp yapılmadığı, taşınmazın tahsisli mera kapsamında kalıp kalmadığı yönünde araştırması yapılmadan karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, Bala İlçe Tarım Müdürlüğü ve ... İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne ayrı ayrı müzekkere yazılarak taşınmazın bulunduğu yerde 4342 sayılı Mera Kanunu"na göre mera tahsis çalışmaları yapılıp yapılmadığı kesin olarak belirlenmeli, varsa mera tahsis çalışmalarına ilişkin mera tahsis kayıtları, belgeleri ve mera tahsis haritası getirtilmeli, komşu parsellerin kadastro tespit tutanakları ve dayanağı kayıtlar dosya arasına alınmalı ve bundan sonra çekişmeli taşınmaz ve çevresini bilen ve elverdiğince yaşlı kişiler arasından seçilecek yerel bilirkişi kurulu ve tarafların bildirdikleri tanıklar ile fen ve 3 kişilik ... bilirkişi kurulunun katılımıyla mahallinde yeniden keşif yapılmalı ve keşifte varsa mera tahsis kayıtları ve haritaları teknik bilirkişi aracılığı ile zemine uygulanıp çekişmeli taşınmazın bu kayıtlar kapsamında kalıp kalmadığı belirlenmeli, mera tahsis kayıtları yoksa ya da taşınmaz bu kayıtlar dışında kalıyorsa yerel bilirkişi ve tanıklardan; çekişmeli taşınmazların öncesinde ne olduğu, kim tarafından hangi tarihten beri ve ne şekilde kullanıldığı, ilk olarak kim tarafından ve ne şekilde kullanılmaya başlandığı, öncesinin devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden (taşlık) olması halinde kim veya kimler tarafından imar ve ihya edildiği, imar-ihyanın ne zaman tamamlandığı, kullanımın kim veya kimler tarafından ve ne şekilde sürdürüldüğü, zilyetliğin kimden kime ve nasıl geçtiği, gibi hususlar tek tek ve olaylara dayalı olarak sorulup saptanmaya çalışılmalı, beyanlar arasında oluşacak çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle yöntemince giderilmeye çalışılmalı; yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsellere ait tutanak ve dayanağı kayıtlarla denetlenmeli; ziraatçı bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazın toprak yapısını, bitki örtüsünü ve niteliğini, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmazın imar-ihya gerektiren yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir, komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, önceki raporları irdeler, çelişkileri giderir, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; HMK"nın 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla çekişmeli taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip mahkemece onaylandıktan sonra dosya arasına konulmalı; fen bilirkişisinden ise, keşfi takibe ve bilirkişi beyanlarını denetlemeye elverişli, komşu parselleri de gösterir şekilde krokili rapor alınmalı ve bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek imar planının onaylandığı tarihe kadar davacı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluşup oluşmadığı kesin olarak belirlenmek suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edene iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01.06.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.