13. Hukuk Dairesi 2014/11555 E. , 2014/16646 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Düzce 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 11/04/2013
NUMARASI : 2012/257-2013/179
Taraflar arasındaki sözleşme bedeli ve cezai şarttan doğan alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, 26.01.2005 tarihinde Noterde düzenlenen taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile 2 nolu daireyi davalıdan satın aldığını, satış bedeli olarak 10.000 USD ödediğini, satışa konu dairenin tapuda devrinin taahhüt edildiğini, tapu devrinin verilmediği takdirde, 10.000 USD cezai şart ödeneceğinin kararlaştırıldığını, davalıdan satın aldığı dairenin davalıya ait olmadığının mahkeme kararları ile sabit olduğunu, dairenin tapuda adına devrinin imkansız hale geldiğini, zarara uğradığını ileri sürerek 10.000 USD satış bedelinin Merkez Bankası döviz kuru karşılığı olan 18.000 TL satış bedeli ile 18.000 TL cezai şart alacağı olarak toplam 36.000 TL nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, satış vaadi sözleşmesi ile satışı vaad edilen dairenin, davalının hak sahipliğinin iptal edilmesi nedeni ile tapudaki devrinin davacı adına verilmemesi nedeniyle, davalıya ödenen satış bedeli ve cezai şart alacaklarının tahsili istemine ilişkindir. 6098 sayılı TBK nun 179.ve devamı maddelerinde düzenlenen şart, sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi halinde borçlunun belirli bir miktar para ödeme taahhüdüdür. Anılan maddenin 1. fıkrasında seçimlik şart, 2. fıkrasında ise ifaya eklenen şart düzenlenmiştir. Seçimlik şartın düzenlendiği Borçlar Kanunu"nun 179. maddesinin 1. fıkrasında, "Bir sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi durumu için bir cezai şart kararlaştırılmışsa, aksi sözleşmeden anlaşılmadıkça alacaklı, ya borcun ya da cezanın ifasını isteyebilir.." hükmü mevcut olup, madde metninden de açıkça anlaşıldığı üzere sözleşme gereği hiç ya da gereği gibi yerine getirilmediği takdirde aksine kararlaştırma yoksa alacaklı ya edimin ifasını ya da cezai şartın ödenmesini isteyebilir. İkisini birarada talep etmesi mümkün değildir. Borçlar Kanunu"nun 179. maddesinin 2. fıkrasında düzenlenen "Ceza, borcun belirlenen zaman veya yerde ifa edilmemesi durumu için kararlaştırılmışsa alacaklı, hakkından açıkça feragat etmiş veya ifayı çekincesiz olarak kabul etmiş olmadıkça, asıl borçla birlikte cezanın ifasını da isteyebilir.”" hükmünü taşıyan eklenen şartta İse, alacaklı akdin ifası ile birlikte cezai şartın ödenmesini de talep edebilir. Bu açıklamaların ışığı altında dava konusu olaya bakacak olursak, taraflar arasındaki 26.01.2005 tarihli Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi”nde …taşınmazı satmayı vaad eden davalının, taşınmazı, satın almayı ve vaadi kabul eden davacıya intikal ettiremediği takdirde satış bedelinden hariç 10000 USD cezai şart ödemesi kararlaştırılmış olup, bu kararlaştırma ifa yerine geçen cezai şart niteliğindedir. Öyle olunca, mahkemece, davacının, cezai şart alacağı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde bu talebin de kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının ikinci bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent gereğince kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan 615.00 TL harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.5.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.