11. Hukuk Dairesi 2012/357 E. , 2013/512 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ...Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 14/07/2011 tarih ve 2010/570-2011/282 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı tarafından ..."nın ... Limanı"ndan ... Limanı"na taşınan 966.77 m.ton buğday kepeği yükünün alıcısı olduğunu, geminin 18.10.2010 tarihinde ... Limanına geldiğini ve yükü tahliyeye hazır olduğunu bildirdiğini, taşımaya konu yüke ilişkin tüm giderlerin müvekkilince karşılanarak yükün millileştirildiğini, ancak müvekkiline gönderilen 19.10.2010 tarihli yazı ile geminin yükleme limanında 12 gün beklediği gerekçesiyle kiracıdan tahsil edilmesi gereken 18.000.00 USD"nin tahsil edilemediği, bu nedenle yük üzerinde hapis hakkının kullanıldığı, oluşmuş ve oluşacak zarardan kiracının sorumlu tutulduğu, bu miktar ödenmeden yükün teslim olunmayacağının bildirildiğini, müvekkilince yükün derhal kendisine teslimi ihtar edilmiş ise de buna uyulmaması üzerine müvekkilince ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2010/96 D. İş sayılı dosyası ile açılan hesaba belirtilen miktarın tedbirli olarak depo edildiğini, davalının uğradığı zarardan müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek, müvekkilinin 18.000.00 USD borçlu olmadığının tespitine, ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2010/96 D. İş sayılı dosyası kapsamında yatırılan 18.000.00 USD"nin müvekkiline iadesine, TTK"nun 1078/2. maddesine göre davalı tarafından yatırılacak teminat karşılığında mahkeme veznesine depo edilen 18.000.00 USD"nin davalı tarafından tahsili durumunda, müvekkilince yatırılan 18.000.00 USD"nin, davalı tarafından yatırılacak teminattan karşılanarak tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece iddia, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davacı ile taşıyan arasında taşımaya ilişkin bir sözleşmenin bulunmadığı, davacının emtiayı CIF teslim koşulları ile satın aldığı, navlun sözleşmesini dava dışı satıcı ... ...-..."nin yapması gerekeceği, davalının davacıya gönderdiği kaptan protestosunda asıl borçlunun taşıtan /kiracı olduğunun belirtildiği, faturanın da dava dışı anılan şirkete kesildiği, konşimentoda gönderilenin sorumluluğuna dair böyle bir kaydın bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2010/96 D. İş sayılı dosyası ile verilen tedbirin kaldırılarak davacı tarafından yatırılan teminatın iadesine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Davalı vekili tarafından davaya cevap verilmemiş, ancak temyiz dilekçesi ile dava dilekçesinde müvekkilinin acentesi olarak gösterilen davalı ..."un, müvekkilinin acentesi olmayıp brokerı olduğu, müvekkilinin acentesinin dava dışı ... olduğu ileri sürülmüştür.
6762 sayılı TTK"nun 116. maddesi hükmüne göre acente, bağlı yardımcılar gibi bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak belirli bir yer veya bölge içinde daimi bir şekilde ticari bir işletmeyi ilgilendiren sözleşmelerde aracılık etmeyi veya bunları o işletme adına yapmayı meslek edinen kimsedir ve aynı kanunun 119/1 ve 2. maddesine göre de, faaliyet alanı içinde bulunduğu veya akdettiği sözleşmelerle ilgili her türlü ihtar, ihbar, protesto gibi hakkı koruyan beyanları müvekkili namına yapmaya ve bunları müvekkili namına kabul etmeye yetkili olup aracılıkta bulunduğu veya akdettiği sözleşmelerden doğan ihtilaflarda müvekkili namına dava açabileceği gibi kendisine karşı da aynı sıfatla dava açılması mümkündür.
Somut olayda, davalı vekilince davada müvekkilinin acentesi olarak gösterilen davalı ..."un acente olmadığının iddia edilmesi karşısında, mahkemece yapılacak iş anılan davalının, davalı M/V Irmak gemisi ve onun donatanı ....in acentesi olup olmadığının araştırılması, yapılan incelemeler sırasında ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2010/96-96 D.İş Esas ve Karar sayılı dosyası ile verilen 20.10.2010 tarihli ihtiyati tedbir kararında, ihtiyati tedbir talep eden/davacı vekilince, aleyhine tedbir istenilenin acentesi olarak dava dışı ...nin gösterildiğinin gözden kaçırılmaması, davalı gemi ve donatanının acentesinin anılan şirket olduğunun tespit edilmesi durumunda taraf teşkilinin usulünce sağlanması ve yargılamaya bu şekilde devam edilmesinden ibarettir. Açıklanan hususlara dikkat edilmeyerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, davalı yararına bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 11/01/2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.