Davacı, ilk Bağ-Kur primi kesintisi yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının ilk tevkifat kesintisinin yapıldığı tarih ile dava tarihi olan 7.4.2006 arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının ürün bedelinden kesintinin yapıldığı 14.4.1995 tarihini takip eden aybaşı olan 1.5.1995 tarihi ile dava tarihi arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede, davacının teslim ettiği ürün bedelinden ilk tevkifat kesintisinin 14.4.1995 tarihinde yapıldığı, ziraat odası kaydının 1994 yılından itibaren başladığı ve 18.6.1997-30.11.2000 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa"ya tabi isteğe bağlı Bağ-kur sigortalısı olduğu, 1.3.2002 tarihinden itibaren ise 2926 sayılı Yasa"ya tabi tarım Bağ-kur sigortalısı olarak tescil edildiği tapulu zirai arazisinin bulunduğu görülmektedir.
2926 sayılı Yasa"ya tabi sigortalılık zorunlu sigortalılık olduğundan zorunlu sigortalılık, ile isteğe bağlı sigortalılığın çakışması halinde zorunlu sigortalılığa değer verilerek isteğe bağlı sigortalılık iptal edilmelidir.
Somut olayda davacının 1479 sayılı Yasa"ya tabi isteğe bağlı sigortalı olduğu sürenin dışlanmasına ilişkin talebide bulunmamaktadır.
Mahkemece tesis edilen sigortalılık başlangıcının 1.5.1995 olarak kabulü ile 1.5.1995-1.3.2002 tarihleri arasında davacının tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine
ilişkin hüküm yerinde ise de, davacının bu dönemdeki tarım Bağ-Kur sigortalılığı ile çakışan 18.6.1997-30.11.2000 tarihleri arasındaki 1479 sayılı Yasa"ya tabi isteğe bağlı sigortalılığın iptaline karar verilmemiş olması ayrıca davacı 1.3.2002-7.4.2006 tarihleri arasında davalı Kurumca sigortalı olarak kabul edildiği ve bu dönemle ilgili tesbit kararı verilmesinde hukuki yarar bulunmadığı halde bu dönemide kapsar şekilde tesbit kararı verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 7.12.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
