16. Hukuk Dairesi 2016/9027 E. , 2016/7439 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ... ve ..., ...Mahallesi çalışma alanında bulunan ve kadastro sırasında tespit harici bırakılıp ardından bir bölümü için 2005 yılında idari yoldan Hazine adına tapu kaydı oluşturulan taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adlarına tescil istemiyle dava açmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda da....ın kısmen kabulüne .... ... ...Mahallesi ... Mevkiinde bulunan 1519 parsel sayılı taşınmazın, 18.11.2009 havale tarihli teknik bilirkişiler krokisinde (A2), (B), (C1), (C2-1), (C3-1) ve (D1-1) ile gösterilen kısımlara ait tapu kayıtlarının iptaline ve 1/3 payının davacı ... ve 2/3 payının davacı ... adına tapuya tesciline, davalı .... Büyükşehir Belediyesi ve ... Belediyesi pasif husumet ehliyetleri bulunmaması nedeniyle reddine, .... ... ...Mahallesi ... Mevkiinde bulunan ve 18.11.2009 havale tarihli teknik bilirkişilerin krokisinde (C3-2), (D1-2) ve (D2) ile gösterilen taşınmazlara ait tapu kaydının iptaline ve 1/3 payı oranında davacı ... ve 2/3 payının davacı ... adına tapuya tesciline, .... ... ...Mahallesi ... Mevkiinde bulunan ve 18.11.2009 havale tarihli teknik bilirkişilerin krokisinde (A1) ve (C2-2) olarak gösterilen kısımlara ait davacının talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, kabulüne karar verilen çekişmeli taşınmaz bölümleri üzerinde davacılar yararına zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Taşınmaz bölümleri başında yapılan keşifte alınan beyanlar soyut nitelikte olup, zirai bilirkişi tarafından verilen rapor taşınmaz bölümlerinin niteliğini belirlemekten uzak olduğu gibi, hava fotoğraflarının serbest çalışan (jeodezi ve fotogrametri uzmanı) harita bilirkişisi tarafından incelenmesi gerekirken .... Kadastro Müdürlüğünde kontrol mühendisi olarak görevli olan harita mühendisi bilirkişi tayin edilmek suretiyle rapor düzenlettirilmiştir. Ayrıca dosya içerisinde bulunan ... Kaymakamlığının 24.07.2009 tarihli yazısında idari yoldan Hazine adına oluşan 1519 parsel sayılı taşınmazın bir bölümünün kamu hizmetine tahsis edildiği bildirilmesine rağmen bu konuda herhangi bir inceleme de yapılmamıştır. Eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca, doğru sonuca ulaşılabilmesi için dava tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin (1982, 1987, 1992 yılları) en az 3 adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Komutanlığından getirtilmelidir. Bundan sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişi ve davacı tarafın bildirmiş olduğu tanıklar, Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Öğretim Üyelerinden seçilecek 3 kişilik ziraat mühendislerinden oluşan ziraatçi bilirkişi kurulu serbest çalışan jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişi aracılığıyla keşif yapılmalı; yapılacak keşifte, yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, taşınmazın öncesinin mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; 3 kişilik uzman ziraat bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın toprak yapısı ile komşu parsellerin toprak yapısının mukayese edilmesi suretiyle ve çekişmeli taşınmaz bölümlerinin toprak yapısı ve niteliğini belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, rapor ekinde taşınmazı değişik yönlerden çekilmiş komşu taşınmazlar ile arasındaki sınırları gösterecek şekilde renkli fotoğrafların eklenmesi istenilmeli, belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları üzerinde jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak; çekişme konusu taşınmaz bölümleri hava fotoğraflarında işaretlenmek suretiyle bu yerlerin önceki ve şimdiki niteliğinin ne olduğu, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle zilyetliğine ne zaman başlanıldığının, zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğünün belirlenmesi istenilmeli, ayrıca ayrıntıları Hukuk Genel Kurulu"nun 03.06.1998 gün ve 1998/8-347-394 Esas-Karar, 12.12.2001 gün ve 2001/20-118-1156 Esas-Karar sayılı ilamlarında da açıklandığı üzere Hazine adına idari yoldan tapu kaydı oluşturulan çekişmeli taşınmaz bölümlerinin Orman Genel Müdürüğü emrine tahsis işleminin tamamlanıp tamamlanmadığı, tamamlanmış ise tahsis amacına uygun olarak ağaçlandırma ve tesis işlemlerinin yapılıp yapılmadığı araştırılıp belirlenmeli, tahsis işlemi tamamlanmış ve tahsis amacına uygun olarak devlet ormanı yetiştirilmek üzere ağaçlandırma faaliyetlerine geçilmiş ise böyle bir taşınmazın kamu emlaki niteliğini alacağından açılmış bulunan iptal ve tescil davasının mülkiyetin tespiti davası olarak nitelendirilmesinin gerektiği düşünülmeli ve ondan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 29.09.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.