16. Hukuk Dairesi 2015/8850 E. , 2016/7428 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
...
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sırasında ... çalışma alanında bulunan temyize konu 1, 4, 7, 10, 15, 16, 17, 18 ve 23 parsel sayılı sırasıyla 31.500; 51.000; 70.000; 35.500; 9500; 2800; 33.800, 16.500 ve 105.000 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar vergi kaydı, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, ifraz ve taksim ve miras hissesinin devri nedenleriyle ... ve ... adlarına; 2, 6, 8, 13, 19, 20, 21 parsel sayılı 11.100; 15.000; 39.750; 24.620; 47.500; 45.500 ve 20.000 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar vergi kaydı, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, ifraz ve taksim nedeniyle ... adına; 3, 5, 9, 11, 12, 14, 22, 24, 25, 229 parsel sayılı 11.700; 23.000; 30.000; 42.000; 52.000; 11.266; 20.000; 9500; 17.266; 20.000 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar vergi kaydı, ifraz, ..., irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle 31 parsel sayılı 50366 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise tapu kaydı, irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ... ve müşterekleri adına tespit ve tescil edilmiştir. Çekişmeli taşınmazlardan 4, 5, 6, 7, 11, 15, 16, 19, 22, 23, 24, 25 ve 229 parsel sayılı taşınmazların tamamı istimlak nedeniyle ... Genel Müdürlüğü adına satış suretiyle tescil edilmiş; 1 parsel sayılı taşınmaz kamulaştırma sonucu ifraz edilip 403 ve 404 parsel sayılı taşınmazlara ayrılarak 403 parsel ifrazdan önceki maliki adına; 404 parsel ise ... adına; 2 parsel sayılı taşınmaz aynı nedenle 405 ve 406 parsel sayılı taşınmazlara ayrılarak 405 parsel ifrazdan önceki maliki adına; 406 parsel ise ... adına; 3 parsel sayılı taşınmaz aynı nedenle 407 ve 408 parsel sayılı taşınmazlara ayrılarak 407 parsel ifrazdan önceki malikleri adına 408 parsel ... adına; 12 parsel sayılı taşınmaz da aynı nedenle 409 ve 410 parsellere ayrılarak 409 parsel ifrazdan önceki maliki adına; 410 parsel aynı nedenle ... adına; 13 parsel sayılı taşınmaz da aynı nedenle 411 ve 412 parsellere ayrılarak; 411 parsel ifrazdan önceki malikleri; 412 parsel ... adına; 17 parsel aynı nedenle 413 ve 414 parsellere ayrılarak 413 parsel ifrazdan önceki malikleri; 414 parsel ... adına; 20 parsel aynı nedenle 415, 416, 417 parsellere ayrılarak 415 ve 417 parseller ifraz öncesi malikleri; 416 parsel ... adına; 21 parsel aynı nedenle 418 ve 419 parsellere ayrılarak 418 parsel ifrazdan önceki malikleri; 419 parsel ise ... adına; 31 parsel aynı nedenle ifraz sonucu 433 ve 434 parsellere ayrılarak 433 parsel ifrazdan önceki malikleri; 434 parsel ise ... adına tapuya kayıt ve tescil edilmiştir. Davacı ..., davalılarla birlikte ... mirasçısı olduğu ve dava konusu taşınmazların muris...adına olan tapu kayıtları kapsamında kaldığı ve terekenin taksim edilmediği iddiasına dayanarak miras payına yönelik dava açmış, 6.3.2002 tarihli dilekçesi ile dava konusu taşınmazların bir bölümünün kamulaştırılması nedeniyle, kamulaştırılan bölümler yönünden; kamulaştırma bedelinin kök murisin veraset ilamı doğrultusunda miras hisselerinin aidiyetinin tespiti olarak davasını kısmen ıslah etmiştir. Davacı ..., yargılama sırasında 30.10.2009 tarihinde ölmüştür. Mahkemece verilen önceki tarihli hüküm, "davacı yargılama sırasında öldüğü halde mirasçıları davaya dahil edilmeden ve taraf teşkili sağlanmaksızın esas hakkında hüküm kurulamayacağı"na işaret ederek usuli nedenlerle bozulmuş; mahkemece bozma ilamına uyularak ve ... mirasçıları yöntemince davaya dahil edilerek yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacılar...ve müşterekleri vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, miras yoluyla gelen hakka dayanılarak tapu iptal ve tescil istemiyle açılmış, ancak dava konusu parsellerin bir kısmının kamulaştırılmış olması nedeniyle kısmen ıslah edilip, kamulaştrılarak ..."ye intikal eden bölümler yönünden kamulaştırma bedeli üzerindeki hak sahipliğinin tespiti davasına dönüştürülmüş; kalan parseller ve bir kısım parsel bölümleri yönünden ise davaya tapu iptal ve tescil davası olarak devam edilmiştir. Mahkemece; davacının dava dilekçesinde dayandığı Kanunievvel 1297 Tarih 38, 39, 40, 41 ve 42 sıra nolu tapu kayıtlarındaki sınırlar ile çekişmeli 1 ila 25 parseller ile 229 parsel sayılı taşınmazlara revizyon gören ve davalılar adına kayıtlı bulunan 14 nolu vergi kaydındaki sınırların birbirini tutmuyor olması, anılan vergi kaydında tespit maliklerinin cedlerinden beri kullanıldığı yazsa da cedlerinin...a dayanıp dayanmadığının belli olmaması, 31 nolu parsel sayılı taşınmaz yönünden ise bu taşınmaza revizyon gören 24.4.1941 tarih 51 sıra 77 Cilt 64 sayfada kayıtlı tapu kaydının, geldi kayıtlarında....un malik olarak yer almaması; taşınmazın su altında kalması nedeniyle mahkemece taşınmaz ve sınırları üzerinde bir tespit yapılarak söz konusu çelişkilerin gayrimenkul başında dinlenecek tanıklarca aydınlatılamaması ve keşif yapılabilme kabiliyetinin bulunmaması, 29.3.2013 tarihli ve 2 nolu celsede davacılar vekilinin imzasıyla tasdik ettiği beyanında, dosyada mevcut delillere göre karar verilmesini talep etmesi ve mahkemenin taleple bağlı olması gerekçe göstererek davanın reddine karar verilmiş ise de yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Tarafların ... Mirasçısı olduğu, Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen ...Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2001/299 Esas, 2005/2196 Karar sayılı ilamı ile sabittir. Uyuşmazlık ... çalışmalarında davalılar adına tespit ve tescil edilen nizalı taşınmazların tarafların ortak murisi olan...’tan gelip gelmediği ve davacıların ve davalıların ayrı ayrı dayandıkları kayıtların nizalı parsellere uyup uymadığı, noktasında toplanmaktadır. Davacı ve davalıların beyanlarına göre çekişmeli taşınmazlar Baraj sahasında olup su altında kalmıştır. Mahkemece de taşınmazlar başında keşif yapılmadan tarafların bu beyanı ile yetinilerek ve sadece tutundukları kayıtların sınırları dosya arasına gelen kayıtlardan karşılaştırılmak suretiyle dosya üzerinden hüküm kurulmuştur. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. O halde, mahkemece yapılacak iş; dava konusu taşınmazları kapsayan en eski tarihli askeri haritalar ve hava fotoğrafları ile ... Bölge Müdürlüğü’nden kamulaştırma haritası ile tarafların tutundukları vergi ve tapu kayıtları ile çekişmeli taşınmaza komşu olan parsellerin tespit tutanakları ve varsa dayanakları tesislerinden itibaren tüm tedavülleri ile birlikte dosya arasına konulduktan sonra; davanın aydınlatılması bakımından taşınmaz başında yahut mümkün olduğunca bitişiğinde; üç kişilik zirai bilirkişi kurulu, fen ve jeodezi ve fotogrametri bilirkişi, taraf tanıkları ve mahalli bilirkişiler eşliğinde keşif yapılmalı, taşınmazların keşif tarihi itibariyle mevcut durumu mahkeme hakimince tutanağa geçirilmeli. Üç kişilik ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazların tarımsal niteliğini bildiren, şayet taşınmazların bir bölümü su altında kalmış ise su altında kalmayan bölümlerinin; taşınmazların tamamı su altında kalması durumunda ise taşınmaza yakın su altında kalmayan ve halen su altında bulunmayan komşu parsellerle karşılaştırmalı biçimde toprak yapısı, eğimi, bitki desenini açıklayan, bu taşınmazlarla birlikte taşınmazların bulunduğu yeri gösteren ayrıntılı rapor alınmalı, tanık ve yerel bilirkişilerden taşınmazın öncesinde kime ait olduğu, kimden geldiği ve kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, öncesinin kök muris ..."a ait olup olmadığı hususunda maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, tarafların dayandıkları kayıtlarda yer alan hudutlar mahalli bilirkişilere sorulmak suretiyle çekişmeli taşınmazlara uygulanmaya ve hangi taşınmazın hangi kayıt kapsamında kaldığı net olarak belirlenmesine çalışılmalı; mahalli bilirkişilerce gösterilemeyen hudutlar yönünden tanık bilgisine başvurulmalı; beyanlar arasında çelişki olduğu taktirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeye çalışılmalıdır. Teknik bilirkişilerden yerel bilirkişi ve tanıklarca gösterilen hudutların tek tek işaretlenerek raporda gösterilmesi istenmeli; yerel bilirkişi ve tanık sözleri ve tarafların tutundukları tüm kayıtlar, komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmelidir. Dava konusu taşınmazların tamamının su altında kaldığı tespit edilmesi durumunda ise tarafların tutundukları kayıtların uygulanması bakımından jeodezi ve fotogrametri mühendisi ile teknik bilirkişinden, büro araştırması yapmak suretiyle müştereken rapor düzenlenmesi istenmeli; bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller bir arada değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik inceleme sonucu karar verilmesi isabetsiz olup, açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmekle, hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacılara iadesine, 27.09.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.