MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili ile davalı ...Ş. vekili tarafından süresi içinde; davalı... Ltd. Şti. ve ... vekili tarafından süresinden sonra temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın, davacıların çocuğu küçük... "e çarpmasıyla oluşan kazada çocuğun ağır biçimde yaralandığını, birçok ameliyat geçiren çocuk için tedavi gideri yapıldığını ve yapılmaya da devam edildiğini, çocuğun işgücünde azalma olmasının kaçınılmaz olduğunu, tüm davacıların olay nedeniyle manevi zarara uğradıklarını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 20.000,00 TL. maddi ve 110.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 23.06.2014 tarihli ıslah dilekçesiyle, işgöremezlik tazminatı taleplerini 90.434,39 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, poliçe limitiyle sınırlı olarak ve sigortalının kusuru oranında zarardan sorumlu olduklarını, manevi tazminatın poliçe teminatında olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Ltd. Şti. ve ... vekili, kazada davalı sürücünün kusuru bulunmadığını, davacı çocuğun yola kontrolsüz biçimde çıkması nedeniyle kazanın meydana geldiğini, davacıların zararları için davalı tarafça ödeme yapıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile 1.595,02 TL. tedavi gideri ve 90.434,39 TL. sürekli işgöremezlik tazminatının yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsiline, tazminata davalı ... şirketi yönünden dava ve diğer davalılar yönünden kaza tarihinden faiz işletilmesine, davalı sigortacının sorumluluğunun 600.000,00 TL. ile sınırlı tutulmasına; davacıların manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile davacı... için 5.000,00 TL. ve diğer davacılar için 4.000,00"er TL"nin kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle ... şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalı ...Ş. vekili, davalı ... Ltd. Şti. ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; oluşa ve dosya kapsamına uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi heyeti raporundaki kusur oranlarının benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına; davacı çocuğun kazadaki yaralanmasına ilişkin tedavi giderleri yönünden, konusunda uzman doktor bilirkişi tarafından hesaplanan tedavi gideri bedelinden, davacı çocuğun kazadaki kusuru oranında yapılan indirimden sonra bulunan miktarın hüküm altına alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına; ayrıca, davacı ... ve ... yönünden manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. (BK"nun 47.) maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre; davacılar vekilinin aşağıdaki (2 nolu) bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacılar vekili, dava konusu kaza sonucu davacı ... "in ağır şekilde yaralanmasından duyulan üzüntü nedeniyle, çocuk için 50.000,00 TL. manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkemece, talebin kısmen kabulüne karar verilerek hükümde belirtilen miktarda manevi tazminata karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK"nun 56. (BK"nun 47.) maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece, meydana gelen trafik kazası sonucu, davacı ... "in cismani zarara uğraması nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacı çocuğun kaza sonucu % 27 oranında kalıcı maluliyete uğrayacak ve 18 aylık uzun bir tedavi sürecine muhatap olacak biçimde yaralandığı gözetildiğinde oluşan zararın ağırlığı hususları gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, davacı... için hak ve nesafet kuralları çerçevesinde daha ... manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, düşük miktarda manevi tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
3-Davacı taraf, davalı tarafa ait aracın trafik sigortacısı olması nedeniyle davalı ...Ş"ye husumet yönelttiğine göre; bu davalının sorumluluğunun belirlenmesinde, ZMSSGŞ ile poliçe hükümlerinin ve poliçedeki teminat limitlerinin dikkate alınması gerekir.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin, zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir sorumluluk sigortası türüdür. Bu sebepledir ki, ... şirketinin sorumluluğu, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlıdır.
Davalı ... Ltd. Şti"ye ait olan ve dava konusu kazayı yapan araç için, davalı ... şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk ... poliçesi düzenlendiği; poliçeye göre sakatlanma halinde kişi başına teminat limitinin 60.000,00 TL. ve bedensel zararlar nedeniyle kaza başına teminat limitinin 600.000,00 TL. olduğu dosya kapsamı ile sabittir. Davaya konu kazada sakatlanan davacı ... "in talep edeceği tazminatlardan, davalı sigortacının bu limitlerle sınırlı olarak sorumlu olacağı da izahtan varestedir.
Mahkemenin hükme esas aldığı 17.04.2014 tarihli hesap bilirkişi raporunda, davacı ... için sürekli işgöremezlik tazminatı olarak hesaplanan ve davacı tarafça da ıslah yoluyla artırılıp talep edilen 90.434,39 TL. maluliyet tazminatının hüküm altına alındığı; davalı ...Ş"nin sorumluluğunun, poliçe teminat limiti olan 600.000,00 TL. ile sınırlı olduğu yönünde hüküm tesis edildiği görülmektedir. ... yukarıda da ifade olunduğu üzere, davalı sigortacının sakatlanma halinde kişi başı teminat limiti 60.000,00 TL. olup davalı sigortacının sorumluluğuna ilişkin sınırın bu miktar olarak belirtilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle, sakatlanma halinde kaza başına teminat limiti olan 600.000,00 TL. ile sınırlı olarak davalı sigortacının sorumluluğuna karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
4-Trafik sigortacısı olan davalı ...Ş"nin sorumluluğunun, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlı olduğu yukarıdaki bentte açıklanmıştır. Kanunun emredici hükmü gereği yaptırılan zorunlu trafik sigortalarında sigortacı, işletene düşen hukuki sorumluluğu teminat altına aldığına göre, ancak işletenin sorumlu olduğu oranda zarardan sorumlu olacaktır. İşletene hukuken yükletilemeyen zarardan, onun sorumluluğunu teminat altına alan sigortacının sorumlu tutulması da mümkün değildir. ..."nun 86/1. maddesi gereği ise, işletenin eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusursuzluğu oranında sorumluluğunun kalkacağı açıktır.
Davaya konu kazadaki kusur oranlarının belirlenmesi bakımından alınan 23.02.2011 tarihli ... raporunda, davalı tarafa ait araç sürücüsünün kazada %25 oranında ve davacı küçük ... "in kazada %75 oranında kusurlu olduğu tespit edilmiş; mahkeme tarafından da bu kusur oranları benimsenmiştir. Taraf kusurları bu şekilde tespit edilmiş olmasına rağmen, mahkemenin hükme esas aldığı 17.04.2014 tarihli hesap bilirkişi raporu incelendiğinde; raporun anlatım kısmında, davalı sürücüsünün kazadaki %25 kusur oranına göre hesaplama yapıldığı belirtilmesine rağmen, davacı ... "in 41 yıllık işleyecek (bilinmeyen) aktif devreye ilişkin zararının belirlenmesi esnasında, kusur oranı olarak davacı çocuğa ait % 75"lik oranın esas alındığı ve bu orana göre belirlenen 87.808,10 TL"nin tazminat hesabına dahil edildiği sonucunda hükme esas alınan raporla davacı çocuk için fazla hesaplama yapıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda mahkemece; davacı çocuğun işleyecek aktif devre zararının da
davalı sürücünün kazadaki % 25 kusur oranına göre hesaplanması konusunda, rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
5-Davalı ... Ltd. Şti. Ve ... vekilinin temyiz talebi yönünden ise; mahkemece verilen 25.11.2014 tarihli kararın, davalılar vekiline 13.01.2015 tarihinde tebliğ edildiği halde; mahkeme kararıyla ilgili temyiz dilekçesinin, davalılar vekili tarafından, HUMK"nun 432. maddesinde öngörülen 15 günlük yasal süre geçirildikten sonra verildiği ve temyiz defterine kaydedildiği görülmektedir. Süresinden sonra yapılan temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 01.06.1990 gün ve 3/4 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, Yargıtayca da bu yolda karar verilebileceğinden, davalılar vekilince süresinden sonra yapılan temyiz isteminin reddi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin, yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin ve (3) ile (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar... Ltd. Şti. ve ... vekilinin temyiz isteminin süre yönünden REDDİNE; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, 06/11/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.