MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sırasında ... Köyü çalışma alanında bulunan 117 ada 54, 118 ada 6 ve 16 parsel sayılı, sırasıyla 1.714.46, 199.62 ve 9.341,35 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar tapu kaydı, irsen intikal ve taksim nedeniyle davalılar adına, 117 ada 58 parsel sayılı 2.823,42 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz ise davalılar ile davada taraf olmayan ... adlarına tespit edilmiştir. Davacı ..., ... intikal ve taksime dayanarak 117 ada 54 parsel, 118 ada 6 ve 16 parsel sayılı taşınmazların adına tescili; 117 ada 58 parsel sayılı taşınmazın ise eşit paylarla kendisi ve dava dışı ... adına tescili istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında davalı gösterilen ölü tespit malikleri ..., ... mirasçılarının tamamı, ..., ..., ..., ..., ..., ...mirasçılarının ise bir kısmı davaya dahil edilmişlerdir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın usulden reddine, çekişmeli 117 ada 54, 58 parsel ve 118 ada 6, 16 parsel sayılı taşınmazların tespit gibi tescillerine karar verilmiş; hüküm, davacı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece; 6100 sayılı HMK çerçevesinde takdir olunan gider avansının duruşma sırasında usulüne uygun olarak davacının yüzüne karşı belirtilmesine rağmen davacı tarafça verilen kesin süre içerisinde yatırılmadığından, davacının davasının usulden reddine, dava konusu parsellerin tespit gibi tesciline karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamı ile uygun düşmemektedir. HMK’nın 324. maddesi gereğince “taraflardan her biri ikamesini talep ettiği delil için mahkemece belirlenen avansı, verilen kesin süre içinde yatırmak zorundadır. Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse, gereken gideri yarı yarıya avans olarak öderler. Taraflardan birisi avans yükümlülüğünü yerine getirmezse, diğer taraf bu avansı yatırabilir. Aksi halde talep olunan delilin ikamesinden vazgeçilmiş sayılır. Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği dava ve işler hakkındaki hükümler saklıdır”. HMK’nın 325. maddeye göre ise “tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği dava ve işlerde, hakim tarafından re"sen başvurulan deliller için gereken giderlerin, bir haftalık süre içinde taraflardan birisi veya belirtilecek oranda her ikisi tarafından ödenmesine karar verilir. Belirlenen süre içinde bu işlemlere ait giderleri karşılayacak miktarda avans yatırılmazsa, ileride bu gideri ödemesi gereken taraftan alınmak üzere Hazineden ödenmesine hükmedilir.” HMK’nın 120. maddesindeki gider avansı ile ilgili düzenlemenin 324. maddedeki delil ikamesi için avans kuralı ile birlikte değerlendirilmesi ve dava şartı olan gider avansının delillerin ikamesi dışındaki yargılama giderleri için dikkate alınması gerekir. Dolayısı ile delil ikamesi için alınacak avans ile dava şartı olan gider avansının birbirinden ayrılması, delillerin ikamesi için alınacak avansın gider avansı içinde yer almaması zorunludur. HMK’nın 324. maddesinde yer alan düzenleme karşısında tanık dinlenmesi, delil niteliğinde bilirkişi raporu alınması, vasıta ücreti ve keşif gideri gibi delil ikamesine yönelik giderlerin gider avansı içinde değerlendirilmesi olanağı olmadığı gibi, davanın görüldüğü mahkemenin sıfatına göre özel kanun niteliğinde olup somut olaya uygulanması zorunlu bulunan 3402 sayılı ... Kanunu"nun 36. maddesindeki yasal düzenlemeye de uygun değildir. Ayrıca delil ikamesi avansının da taraflara ispat külfetine göre yükletilmesi gerekir. Somut olayda davalıların tümüne dava dilekçesi tebliğ edilmemiş, taraf teşkili sağlanmamış ve esasen dosya keşfe hazır hale gelmemiştir. Mahkemece; delil avansı niteliğindeki bilirkişi ücretleri, vasıta ücreti, keşif harcı gibi giderler yönünden de dosya keşfe hazır hale gelmeden ve esasen delil ikamesi için gerekli olan bu giderlerin dava şartı olan gider avansı içinde değerlendirilmesi, ayrıca 6100 sayılı HMK"ya göre özel kanun niteliğinde olup mahkemenin sıfatına göre uygulanması zorunlu bulunan 3402 sayılı ... Kanunu"nun 36. maddesi düzenlemesine uygun düşmeyen ve de delil ikamesi için gerekli olan giderler yönüyle de dosya keşfe hazır hale gelmeden kesin süre verilmesi usul kurallarına uygun düşmemiştir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı ..."ün temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davacıya iadesine, 26.09.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.