BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ: ... 15. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ: ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; iş sözleşmesinin davacı işçi tarafından ücretlerinin ödenmemesi nedeniyle haklı olarak sona erdirildiğini beyanla kıdem tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili , davanın reddini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu :
İlk derece mahkemesinin kararına karşı taraf vekilleri istinaf kanun yoluna başvurmuşlardır.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı vekilinin ve davalı vekilinin istinaf başvurularının tümünün ayrı ayrı HMK 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu davacının fazla mesai yapıp yapmadığı noktasındadır. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.Somut uyuşmazlıkta; dava dilekçesinde davacının haftanın beş günü 08:30 – 18:00 arası , iki üç gün 20:00-21.00’e kadar ; cumartesi günü 08:20 – 15:00 arası ve pazar günü 09:00-17:00 arası çalıştığı iddia edilmiştir.Mahkemece taraf tanıklarının beyanlarına başvurulmuştur.Davacı tanığı ..., “..davacı haftada 6 gün çalışıyordu. 2-3 ay da bir 2-3 sefer hafta tatilinde çalışıyordu. Hafta tatil ücreti ödenmiyordu. Cumartesileri 08:30-09:00"dan 15:00"a kadar hafta içinde ise 08:30-09:00"dan akşam 18:00"a kadar çalışıyordu. Davacı satın alma toplantıları sebebi ile ayda 2-3 kez, 1 ya da 2 saat daha mesaiye kalıyordu” ; davacı tanığı ..., “...davacı hafta içinde 08:30 akşam 18:30 saatleri arasında çalışıyordu. Cumartesi ise sabah 08:30"a başlayıp 15:00"e kadar çalışıyordu. Ayda en fazla 3-4 kez 18:30"dan sonra malzeme tedariki için mesaiye kaldığı olmuştur. Olduğunda da en fazla akşam 21:00"e kadar çalışmıştır...Kart basma sistemimiz vardı. Ancak çalışmıyordu...Fabrika Menemen"de olup, malzemeler ise İzmir"deki sanayilerden tedarikçilerden tedarik edildiği için 18:30"den sonra çalışması yukarıda beyan ettiğim üzere en fazla 21:00"e kadar sürerdi. Benim de davalı şirket aleyhine açtığım dava vardır,” ; Davalı tanığı ..., “...haftada 6 gün çalışırdı. 1 gün mutlaka hafta tatili yapıyordu. Çalışma saatleri hafta içi 09:00-18-00 arası, cumartesi 09:00-15:00 arası çalışıyordu. 1 saat yemek molası, cumartesi 1 kez 15 dakika, hafta için 2 kez toplamda 30 dakika çay molası vardı. Davacı bu saatlerin üzerinde çalışma yapmıyordu” ; Davalı tanığı ..., “davacı haftada 6 gün çalışır. Hafta içi 09:00-18:00 arası Cumartesi 09:00-15:00 saatleri arası çalışır. 1 saat yemek molası vardır. Cumartesi 1 kez 15 dakika çay, hafta içi günde 2 kez toplamda yarım saat çay molası vardır. Davacının yukarıda bahsetiğim saatlerin dışında çalışması olmaz” beyanında bulunmuşlardır.
İlk derece Mahkemesince ; “Davacı tarafça fazla mesai ücret alacağı talebinde bulunulmuştur. Tanık anlatımlarından harekeketle haftada 3,5 saat fazla mesai yaptığı yönünde bilirkişi değerlendirmesi mevcut ise de; davacının ... 4. İş Mahkemesinin 2015/71 Esas sayılı dosyasında tanık olarak verdiği ifade de, 1 saat yemek molası, 15 "e dk dan 2 çay molası verildiğini beyan ettiği görülmekle, bilirkişiden ek rapor alınmış, bu ara dinlenmelerin mahsubu neticesinde fazla mesai alacağının bulunmadığı tespit edilmekle, ” gerekçesiyle davacının fazla mesai ücreti isteminin reddine karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararına karşı taraflar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekilinin fazla mesai ücretinin reddine dair yaptığı istinaf başvurusu Böle Adliye Mahkemesince “Davacı tarafça fazla mesai ücret alacağı talebinde bulunulmuştur. Dosya içeriği itibariyle haftada 3,5 saat fazla mesai yaptığı yönünde bilirkişi değerlendirmesi mevcut ise de; davacının Karşıyka 4. İş Mahkemesinin 2015/71 Esas sayılı dosyasında tanık olarak verdiği ifade de, 1 saat yemek molası, 15 "e dk dan 2 çay molası verildiğini beyan ettiği görülmekle, yerel mahkemece bilirkişiden ek rapor alınmış, bu ara dinlenmelerin mahsubu neticesinde fazla mesai alacağının bulunmadığı tespit edilmekle, bu alacak yönünden davanın reddine karar verilmesinin yerinde olduğu kanaatine varılmıştır. ” gerekçesiyle yerinde görülmemiştir.
Davacının , ...4. İş Mahkemesinin 2015/71 Esas sayılı dosyasında tanık olarak verdiği ifade incelendiğinde; “08:30-18:00 saatleri arasında haftanın 5 günü çalışılırdı, cumartesi güne 08:30-15:00 saatleri arasında çalışılırdı, pazar günü tatildi, davacı servis elemanı olduğu için şehir dışına çıktığında bazen 1-2 hafta bazen 1-2 ay gelmiyordu, türkiyenin heryerine gidiyordu, bir saat yemek molamız vardı, 15 er dakikadan iki defa çay molamız vardı, davacı servise çıkmadığında üretime destek olarak çalışıyordu, 18:00 dan sonra fazla mesai yaptığımız oluyordu, işin durumuna göre haftada en az 3 gün fazla mesai yapıyorduk, işin durumuna göre 21:00 de 22:00 de bittiği oluyordu” şeklinde olduğu görülmüştür. Yine ;davacının , Dairemiz incelemesinden geçen Karşıyaka 3. İş Mahkemesi’nin 2015/77 Esas sayılı dosyasında davacı tanığı sıfatıyla beyanda bulunduğu görülmüş olup incelendiğinde ; “ mesai saatlerimiz 08:30-18:00 idi, yemek molası 1 saat idi, hafta içi haftanın 3 günü 18:00"den sonra fazla mesaimiz olurdu, 21:00-22:00"ye kadar çalışılırdı.... çalışanlara çay molası vardı, davacı ve ben dahil yönetimdekilerin çay molası yoktu...” şeklinde olduğu anlaşılmıştır.Kaldı ki ; davalı tanıklarının çay molasına ilişkin beyanlarınca cumartesi çalışmalarında 15 dakikadan 1 kez çay molası kullandıkları anlaşılmaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar uyarınca davacının fazla çalışma isteminin tüm yönleriyle yeniden değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, dosyanın gereği için İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin ise Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 13.07.2020 gününde oybirliği ile karar verildi.