MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA :Davacı, Türkiye Maden İşçileri Sendikası Ege Bölge Şubesinin
21.12.2008 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurulunun iptali ile 2821 Sayılı
Sendikalar Kanununun 52. maddesi uyarınca seçilmiş olan yönetim kurulunun işten el
çektirilmesi ve olağanüstü genel kurul yapılması için kayyım tayin edilmesine karar
verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili davacının , davalı sendikanın 1.3.2008 tarihinde yapılan Ege Bölgesi Şubesi olağanüstü genel kurulunda ve 21.12.2008 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurulda , genel kurul delegesi olduğunu , Ankara 13.İş Mahkemesinin 2008/207-807 sayılı kesinleşen kararı ile “....1.3.2008 tarihinde Ege Bölgesi şubesinde düzenlenen olağanüstü genel kurulda, yasaya aykırı olarak yapılan, seçimlerin, Sendikalar kanununun, 52. maddesi uyarınca iptaline,....kayyım tayinine,” karar verildiğini , kesinleşen bu karar doğrultusunda kayyım tarafından 4.12.2008 tarihli duyuru ile : ... Sendikası Ege Bölgesi Şubesinin 21.12.2008 günü yapılacak olağanüstü genel kurul ilanı verildiğini , genel kurul ilanının gündeminde , zorunlu organların seçimi olduğunu, Kayyım tarafından yapılan duyuruda genel kurulda sadece 1.3.2008 tarihli genel kurulda aday olanların aday olabileceği başka kimsenin aday olamayacağının ilan edildiğini, davacının ... noterliği aracılığı ile ve ayrıca olağanüstü genel kurulun yapıldığı 21.12.2008 tarihinde de yazlı dilekçeyle başvurarak şube başkanlığına aday olduğunu kayyıma bildirdiğini , Ankara 13.İş Mahkemesinin kararında ; 1.3.2008 tarihindeki genel kurulda organlara aday olanlarla seçim yapılmasına ilişkin bir hüküm olmamasına rağmen, kayyumun görevini kötüye kullanarak hem Sendikalar Kanununa hem de Dernekler Kanununa aykırı davrandığını , adaylığının kabul edilmediğini belirterek Türkiye Maden İşçileri Sendikası Ege Bölge Şubesinin 21.12.2008 tarihli olağanüstü genel kurulunun 2821 Sayılı Sendikalar Yasasının 14. ve 52. maddeleri uyarınca iptaline, şubenin mevcut yönetim kurulunun işten el çektirilmesine, olağanüstü genel kurulunun en kısa zamanda yapılması için kayyum tayinine karar verilmesi gerektiğini iddia etmiştir.
Davalı cevap dilekçesinde Ankara 13. İş Mahkemesinde görülen davanın , seçimlerde oy sayımı sırasında yapılan yanlışlık sebebiyle açılmış bir iptal davası olduğunu , iptal edilenin sadece seçim olduğu için mevcut adaylar ile seçim yapılmasına karar veren kayyumun yapmış olduğu uygulamanın hukuka aykırı olmadığını , söz konusu seçimde 1.3.2008 tarihinde aday olanlar dışında başka bir adaylık kabul edilmediğini bu durumun davacının kendisine mahsus bir uygulama olmadığını davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme gerekçeli kararında , uyuşmazlığın Ankara 13.İş Mahkemesinin kararı uyarınca , davacının kayyumca yapılan 21.12.2008 tarihli genel kurulda aday olup olamayacağı hususundan kaynaklandığı, Ankara 13. İş Mahkemesi kararında bu konuya ilişkin bir hüküm bulunmadığı , sendika tüzüğünde, ve sendika ile ilgili mevzuatta buna ilişkin bir hüküm bulunmadığı , sorunun bireylerin "sendika hakkı " nı kullanıp kullanamamaları ile ilgili olduğunu , Sendika hakkının bütün uluslararası belgelerde bir insan hakkı olarak kabul edildiğini , Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 51-54. maddeleri arasında düzenlendiğini , Sendika hakkının , işçinin işverene karşı olan haklarını kapsadığı gibi sendikaya karşı olan haklarını da kapsam içine aldığını , sendikaların , Anayasa ve yasalarla teminat altına alınmış bulunan; sendika yönetiminde görev alma, aday olma ve seçilme haklarını ve yollarını engelleyici hükümler koyamayacaklarını , öte yandan sendikalar da, seçimlerin ve genel kurulların ne şekilde yapılacağının Dernekler Kanununun 21, 24. maddeleri ile sendikalar kanununun 14. maddelerinde düzenlenmiş bulunduğunu , sonuç olarak davacının 1.3.2008 tarihli olağanüstü genel kurulda aday olmamış olsa dahi bir sonraki olağanüstü genel kurulda aday olmasını engelleyen hiçbir mevzuat hükmü bulunmadığı , 13.İş Mahkemesinin 1.3.2008 genel kurulu iptal etmesi ile artık bu genel kurulla ilgili tüm işlemlerin geçersiz ve adaylık herkese açık hale gelmiş olduğu gerekçesi ile davalı sendikanın Ege Bölgesi şubesinin 21.12.2008 tarihli olağanüstü genel kurulunun iptaline karar verildiği belirtilmiştir.
Hüküm süresi içerisinde davalı sendika vekili tarafından ,Ankara 13. İs Mahkemesi kararı ile Olağanüstü Genel Kurulun , tamamen iptal edilmediği ; yalnızca seçimlerin iptal edildiği , bu kararla gündemin 5. maddesinde yer alan zorunlu organların seçim sonuçları iptal edildiğinden, yeniden divan oluşturularak aday belirlenmesi yoluna gidilmesinin mümkün olmadığı, gündemin iptale konu olmayan bu maddesi uyarınca adaylıklar kesinleştiğinden ve olağanüstü genel kurul tüm sonuçları ile iptal edilmemiş bulunduğundan, bu hususta yeniden genel kurul divanı oluşturulması ve aday tespitine gidilmesinin yasal olmadığını, Seçimlerin de kesinleşen bu adaylık listelerine göre yapılması sebebi ile , yapılan işlemde herhangi bir usulsüzlük veya kanuna aykırılık bulunmadığını, Ankara 13. İş Mahkemesinin kararının , Sendikalar Kanunu 14. ve 52. madde uyarınca seçim sonuçlarını etkileyecek derecede bir usulsüzlük yapıldığı için bazı oy pusulalarında her iki başkan adayının da işaretlenmiş bulunması sebebi ile verildiğini, iptal nedeninin adayların şahısları ile ilgili olmadığını , bundan dolayı seçimlerin iptal edilmiş olması nedeni ile bu seçime aday olan kişilerin adaylıklarını geçersiz kılmayacağını , genel kurulun tüm sonuçları ile iptaline karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçeleri ile temyiz edilmiştir.
Temyize göre uyuşmazlık , Ankara 13.İş Mahkemesinin 27.11.2008 tarih 2008/207-807 sayılı kararı ile sendika şubesinin 1.3.2008 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurulunun iptaline ilişkin karar uyarınca , davacının yeniden yapılan 21.12.2008 tarihli olağanüstü genel kurulda başkan adayı kabul edilmemesi sebebi ile sendikanın Ege bölge şubesinin 21.12.2008 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurulunun 2821 Sayılı Sendikalar
Kanunun 14. ve 52. maddeleri uyarınca iptaline karar verilip verilmeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Sendikalar Kanunu’nun “Seçimlerin iptali” başlıklı 52 .Maddesinde “ Hakim, 14 üncü madde hükmüne aykırı olarak seçim yapılması veya seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırı uygulama nedeniyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde iki günden az ve yedi günden fazla bir süre içinde olmamak üzere seçimlerin yenileneceği tarihi tespit ederek ilgili sendika, sendika şubesi veya konfederasyona bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri 14 üncü madde ile kanunun öngördüğü diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.” hükmünü içermektedir.
Ankara 13.İş Mahkemesinin 2008/ 207-807 sayılı kesinleşen kararı ile “ ...davalı sendika ile ilgili olarak 1.3.2008 tarihinde Ege Bölgesi şubesinde düzenlenen olağanüstü genel kurulda, yasaya aykırı olarak yapılan, seçimlerin, Sendikalar kanununun, 52 maddesi uyarınca iptaline, şubenin tüm yöneticilerin işten el çektirilerek, seçimlerin kararın verildiği tarih dikkate alınarak , 7 gün içinde yapılmasına, Şube genel kurulunun , kanun ve tüzük hükümlerine göre yeni yönetim kurulu oluşturulmasına yeni yönetim , seçilinceye kadar, cari işlemleri ve seçimle ilgili tüm işlemleri yürütmek üzere.... kayyım tayinine ...”karar verilmiştir.
1.3.2008 tarihli Sendika seçimlerinin Mahkeme tarafından iptaline; seçime katılan delegelerin seçim sırasında oy pusulalarına yönetim kurulunu oluşturacak üye sayısından fazla adayı işaretlemiş olmaları yol açmıştır.Yani söz konusu seçimler, sendikalar kanunu 14. ve 52. madde uyarınca seçim sonuçlarını etkileyecek derecede bir usulsüzlük yapıldığı için iptal edilmiştir. İptal edilen husus sadece seçim sonuçlarıdır. İptal nedeni adayların şahısları ile ilgili değildir. Şayet adayların seçilebilme koşullarına ilişkin bir iptal durumu olsaydı , yeni aday belirlenmesi düşünülebilirdi.
Sendikalar Kanunu’nun “52 .Maddesinde “ ...Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ...“ denmesi karşısında , buradaki “yalnız “ sözcüğü yasa koyucunun amacını ortaya koymaktadır. Son derece külfetli olan seçimlerin sınırlı olarak yapılması , masrafların çoğalmaması ve zaman kaybını önleme amacı ortaya çıkmaktadır. Aksi halde oy pusulalarının geçersizliğine dayanan bir iptal nedeni genişler haksız uygulamalara yol açabilir .
Diğer taraftan Dairemizin Sendikalar Kanununun 38. maddesine ile ilgili bir kararına göre şirket yönetim kurulu başkanının aynı zamanda işçi sendikası genel başkanlığına seçilmesi Sendikalar Kanununun 38. maddesi yasağına aykırılık oluşturmakta, ancak sendika organlarına seçilmiş başka işveren veya işveren vekili olmadığından, genel kurul toplantısının sadece sendika başkanı seçimi ile sınırlı olarak iptali gerekmektedir “( Yarg. 9. HD, 9.6.2004, E. 2004/13365 K. 2004/14374,) (. Çelik, N: İş Hukuku Dersleri , İstanbul 2007, s.464 )
Mahkemeler, genel kurulda alınan tüm kararların, diğer bir deyimle “ genel kurul toplantısının tüm sonuçları ile birlikte “ iptaline karar verebileceği gibi, toplantıda alınan kararların ya da yapılan işlemlerin bir ya da bir kaçının iptaline karar verebileceği yukarıdaki içtihadın yorumundan yola çıkılarak öğretide de kabul edilmektedir. Önemli masraf gerektiren , zaman ve iş kaybına neden olan genel kurulların sonuca etkili olmayan hukuka aykırılık hallerinde tüm sonuçları ile iptaline karar verilmemesi gerekir.( Tuncay,C: Kamu-İş , Kamu işletmeleri İşverenleri Sendikası Yargıtay’ın İş Hukuku Kararlarının Değerlendirme semineri 2004 , s. 128 ). Hukuka aykırılığı söz konusu olan
genel kurul toplantısının ya da bu toplantıda alınan kararların veya kararın iptaline karar verilebilecektir. (Narmanlıoğlu, Ü: İŞ Hukuku II ,Toplu İş İlişkileri , İzmir 2001 , s.139.)
O halde Ankara 13. İş Mahkemesi kararı ile sadece 1.3.2008 tarihli olağanüstü genel kurulda yapılan seçimler ile sınırlı olarak iptal kararı verildiği kabul edilip , davacının 21.12.2008 tarihli olağanüstü genel kurulda şube başkanlığına aday olamayacağı kabul edilerek yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda davanın reddine karar verilmesi gerekir iken yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,23.02 .2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.