23. Hukuk Dairesi 2013/5238 E. , 2013/6812 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki genel kurul kararının iptali davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalı üst birliğin 30.05.2005 tarihinde toplanan olağanüstü genel kurulunda 4572 ve 1163 sayılı Yasa hükümlerine, anasözleşmeye ve birlik uygulamalarına aykırı olarak müvekkili kooperatifin üyeliğine son verildiğini ileri sürerek, anılan genel kurulun 10 nolu kararı ile buna dayanak oluşturan davalı üst birlik yönetim kurulunun 01.04.2005 gün ve 48 sayılı kararının iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, hem genel kurul kararının hem de yönetim kurulu kararının iptalinin istenemeyeceğini, müvekkili üst birliğin kendisine bağlı olarak faaliyet gösteren kooperatiflerde çalışan personelle ilgili olarak işe alma, işten çıkarma ve özlük haklarını belirlemeye ilişkin 4572 sayılı Yasa"dan doğan yetkisinin tanınmaması, üst üste 2003-2004 ve 2004-2005 iş yıllarında birliğe teslim taahhüdünün yerine getirilmemesi ve davacı kooperatif varlıklarının borçlarını karşılayamaz durumda olması nedeniyle davacının üyeliğine haklı sebeplerle son verildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile ihraç kararının iptaline dair verilen kararın davalı vekili tarafından temyizi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi"nce, mücbir sebep olmaksızın peşpeşe iki yıl ürün teslim taahhüdünün yerine getirilmemesinin bağımsız bir çıkarma nedeni olduğuna ilişkin düzenlemenin, bu ihlâlde bulunan üye kooperatiften ayrıca istenebilecek sorumluluk bedeli ile ilgili hükümle karıştırılmasının doğru olmadığı gerekçesiyle, bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacı kooperatifin birlik anasözleşmesinin 56/son maddesi yollaması ile 14/2. maddesinde belirtilen yükümlülüğünü yerine getirmediği, bu sebeple başka bir şart aranmadan davalı üst birliğin davacıyı ihraç edebileceği, davalının işleminde usule ve kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekilinin temyizi üzerine hüküm Dairemizin 29.12.2011 tarih ve 2205 Esas, 2978 Karar sayılı ilamıyla onanmış, davacı vekilinin karar düzeltme talebi üzerine Dairemizin 20.11.2012 tarih ve 3447 Esas, 6824 Karar sayılı ilamıyla "davalı Birliğin 29.03.2005 tarihli yönetim kurulu kararı ile taahhüt ettikleri ürün miktarının %90"dan fazlasını teslim eden kooperatiflerin teslim taahhüdünü yerine getirmiş sayılacağı kararlaştırılmış olup, somut uyuşmazlıkta 03.11.2009 tarihli bilirkişi raporunda 2003-2004
sezonunda üreticilerin, davacı kooperatife taahhütlerinin 33.720 kg olduğu, davacının davalıya 27.781 kg ve 28.004 kg incir teslim ettiği, bu durumda davacı kooperatifin taahhüdünün %93,34 oranında gerçekleşmiş olduğunun belirtildiği, bu durumda davacı kooperatif açısından Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Örnek Anasözleşmesinin ""Ortaklıktan Çıkma"" başlıklı 14. maddesinin 2. bendindeki üst üste iki iş yılında Birliğin belirleyeceği ilke ve esaslar doğrultusunda Birliğe ürün teslim taahhüdünü yerine getirmeme şartının oluşmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, bu yön gözetilmeden davanın reddine ilişkin hüküm kurulması usul ve yasaya uygun görülmediğinden, davacı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 29.12.2011 tarih, 2205 Esas, 2978 Karar sayılı onama ilamının kaldırılmasına ve hükmün bu nedenle bozulmasına"" karar verilmiş, mahkemece bu kez uyulan en son tarihli bozma ilamı ve dosya kapsamına göre, davacı kooperatif açısından Tarım Satış Kooperatifleri Birliği Örnek Anasözleşmesinin ""Ortaklıktan Çıkma"" başlıklı 14. maddesinin 2. bendindeki ""üst üste iki iş yılında Birliğin belirleyeceği ilke ve esaslar doğrultusunda Birliğe ürün teslim taahhüdünü yerine getirmeme"" şartının oluşmadığından davalı Üst Birliğin 01.04.2005 günlü 48 sayılı kararı ve bu kararın dayanak yapıldığı 30.05.2005 tarihli olağanüstü Genel Kurul gündeminin 10. maddesi ile alınan ""davacı kooperatifin davalı birlik ortaklığından ihracına"" ilişkin olan kararlarının yasal dayanağının bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, fazla yatırılan peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 05.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.