20. Hukuk Dairesi 2014/8262 E. , 2015/860 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, 23/02/2010 tarihli dava dilekçesinde sınırları yazılı, ... Köyünde bulunan taşınmazın tapuda kayıtlı olmadığını, kadastro sırasında tespit harici bırakıldığını, 3402 sayılı Kanunun 14 ve 17. maddelerinde yazılı şartların davacı yararına gerçekleştiğini bildirerek, Medenî Kanunun 713. maddesine göre davacı adına tescilini istemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, 11/03/2014 tarihli rapora ek 4 numaralı krokide (A) harfiyle işaretli 1483,14 m2 yüzölçümündeki taşınmazın davacı adına tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Hazine, ... Yönetimi ve Belediye Başkanlığı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, Medenî Kanunun 713. maddesine göre açılan tescil davasıdır.
Yörede, 6831 sayılı Kanunun 1744 ve 3302 sayılı kanunlar ile değişik hükümlerine göre yapılmış ... kadastrosu, aplikasyon, 2. madde ve 2/B madde uygulamaları sırasıyla 10/05/1981 ve 25/05/2001 tarihlerinde kesinleşmiştir.
Arazi kadastrosu 1960 yılında yapılmış, çekişmeli taşınmaz çalılık olarak tespit harici bırakılmıştır.
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın zilyedlikle kazanılacak yerlerden olduğu ve kazanma koşullarının davacı yararına gerçekleştiği gerekçesiyle karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hükme yeterli değildir.
Şöyle ki; temyize konu (A) harfiyle işaretli taşınmaz bölümünün 1976 tarihli memleket haritasında ... sayılmayan yerlerden olduğu açıklanmış ise de yöreye ait daha eski tarihli ve dava tarihinden 20 yıl önceki zamanlara (1980 ve sonrası) ait memleket haritaları incelenmemiştir. 3402 sayılı Kadastro Kanunun 17. maddesi gereğince ... sayılmayan, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen ve il, ilçe ve kasabaların imar planları kapsamında kalmayan araziden masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilip tarıma elverişli hale getirilen (ev ve benzeri tesisler yapmak, dışarıdan toprak getirilerek tarıma elverişli hale getirmek imar ihya olarak kabul edilemez) ve imar ihyanın tamamlandığı tarihten davanın açıldığı güne kadar 20 yıl süreyle zilyet edildiği ileri sürülerek tapuya tescili istenen taşınmazların, Kadastro Kanununun 14. maddesinde yazılı diğer koşulların yanında niteliğinin, imar-ihya edildiğinin ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin, başlangıç ve süresinin, kullanılıp kullanılmadığının ve tasarruf sınırlarının ne olduğunun yerel bilirkişi ve tanık sözleri yanında, resmi belgelere göre bilimsel yöntemlerle de kesin olarak belirlenmesi gerekir.
Ayrıca; imar-ihyaya muhtaç olan bir yer imar planları kapsamına alınmış ise o tarihten sonra imar-ihya yoluyla edinilmesi mümkün bulunmamaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu
ve Yargıtay Gayrimenkul Dairelerinin kararlılık kazanmış uygulamalarına göre; imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten, imar planları kapsamına alındığı tarihe kadar 20 yıllık kazanma süresi dolmuş ise bu tür yerlerin zilyetlik edinilmesi olanak dahilindedir. Mahkemece, görüşüne başvurulan uzman bilirkişi raporuna göre yörede 18/01/2008 tarihinde onaylanan imar planında dava konusu yerin imar kapsamına alınıp konut alanında kaldığı açıklamış, davalı ... vekili ise 1989"dan beri nazım imar planı içinde olduğunu iddia etmiş olmasına karşın mahkemece bu konu açıklığa kavuşturulmamıştır.
Bundan ayrı, çekişmeli taşınmaz üzerinde bulunan zeytin ağaçlarının yaşı ... ve ziraat bilirkişi raporlarında çelişkili olup, mahkemece çelişkinin giderilmesine çalışılmamış, komşu 1304 parselin kadastro tespit tutanağı ve varsa dayanağı olan kayıt ve belgeler de getirtilip incelenmeden hüküm kurulduğu görülmüştür. Eksik incelenmeye ve çekişli bilirkişi raporuna dayanarak hüküm kurulamaz.
O halde; dava konusu taşınmaz ve etrafını gösterir ve ilk defa o yerde grafik ya da fotogrametri yöntemiyle düzenlenen 1/5000 ölçekli arazi kadastro paftasının orijinal fotokopi örneği ile taşınmaza bitişik 1304 parselin, kadastro tespit tutanak örnekği varsa uygulanan tapu ve vergi kayıtları ilk oluşturulduğu günden itibaren tüm gittileri ile getirtilmeli, yine 1976"dan daha eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile dava tarihinden 20 yıl önce çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve bu fotoğraflara dayanılarak üretilmiş orijinal renkli memleket haritaları bulunduğu yerlerden istenerek, bu belgeler ziraat fakültelerinin toprak bölümünden mezun olan bir ziraat mühendisi, bir harita-kadastro (jeodezi ve fotogrametri) mühendisi ile bir ... yüksek mühendisinden oluşturulacak bilirkişi kurulu yardımıyla, dava konusu taşınmaz ile çevresine uygulanıp taşınmazın niteliğinin bu belgelerde ne şekilde görüldüğü, imar-ihya ve zilyetliğin hangi tarihte başlanıp tamamlandığı belirlenmeli, bu şekilde yapılacak inceleme sonucu dava konusu taşınmazın ... olmadığının anlaşılması halinde, uyuşmazlık konusu yeri ve çevresini gösterir kısma ait imar planlarının onaylı örnekleri ilgili yerlerden istenip dosyaya konulmalı, çekişmeli taşınmazın imar planı kapsamına alınıp alınmadığı, alındı ise imarın kesinleştiği tarih saptanmalı, imar kapsamına alınmış olsa dahi bu tarihten 20 yıl önce imar ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı ve 20 yıllık zilyetlik süresinin kesintisiz devam edip etmediği belirlenmeli, ziraat uzmanından taşınmazdaki dikme olduğu bildirilen zeytin ağaçlarının yaşı konusunda kesin, bilimsel rapor alınmalı, zeytin dikiminden önce taşınmaz üzerinde tarımsal faaliyet olup olmadığı araştırılmalı, bu şekilde imar ve ihya koşullarının oluşup oluşmadığı tartışılarak oluşacak sonuca göre karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davalı ... Yönetimi, Hazine ve ... Belediye Başkanlığının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde iadesine 24/02/2015 günü oy birliği ile karar verildi.