Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, ödenmeyen sendika aidat alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacı sendika ile davalı belediye arasında 15.01.2008-14.01.2010 ve 15.01.2010-14.01.2011 yürürlük tarihli toplu iş sözleşmelerinin bulunduğunu, işyerinde çalışan işçilerin üyelik veya dayanışma aidatı ödeyerek sözleşme hükümlerinden yararlandığını, davalı belediyenin mülga 2821 sayılı Sendikalar Kanunu uyarınca ücretlerden sendika aidatı keserek sendikaya göndermesi gerektiğini, ancak davalı belediyenin bu kesintileri sendikaya göndermediğini ifade ederek üyelik ve dayanışma aidatı alacağının hüküm altına alınmasını ve temerrüt tarihlerinden itibaren en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulü ile hüküm altına alınan alacakların dava ve ıslah tarihinden itibaren en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraflar temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Maddi olay tarihinde yürürlükte bulunan mülga 2821 sayılı Kanun’un 61. maddesinde, “İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki belgesi alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya vermeye ve kesinti listesini sendikaya göndermeye mecburdur. Bu aidat dışında sendikaya ödenmek üzere bir kesintinin yapılması toplu iş sözleşmesi ile kararlaştırılamaz.
Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenilen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır.” düzenlemesi yer almıştır.
Öte yandan toplu iş sözleşmesi (2008-2010)’in 11. maddesinde; “İşveren yasa gereği kesmeye mecbur olduğu aidatı her ay keserek işçi ücretlerinin ödendiği günü takip eden 7 gün içinde sendikanın bildireceği banka hesabına her hangi bir ihtara lüzum olmaksızın yatırmak ve kesinti listesini iş yerinin bağlı olduğu şubeye bir tanesini de genel merkeze göndermek zorundadır…” hükmüne yer verilirken 47. maddesinde, “TİS kapsamında yer alan işçilerin ücretleri hak edildikleri tarihten itibaren ilk iş günü ödenir…” düzenlemesi getirilmiştir.
Yine toplu iş sözleşmesi (2010-2011)’in 14. maddesinde işçi ücretlerinin ödendiği günü takip eden yedi gün içinde işveren tarafından aidatların ödeneceği ifade edilirken 50. maddesinde ise toplu iş sözleşmesi kapsamında çalışan işçilerin ücretlerinin her ayın 15’inde banka aracılığıyla ödeneceği belirtilmiştir.
Bütün bunlara ek olarak, mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 101. maddesinin 1. fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur." İkinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur." denilmiştir.
Görüldüğü üzere, mülga 2821 sayılı Kanun"un 61/1. maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikasının, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatının kesilerek ve bildirilen banka hesabına yatırılmasını istemesi gerekir.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, bu konuda bir düzenlenme yoksa taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen ilk karar, Dairemizin 12.09.2012 tarihli ilâmıyla, her bir toplu iş sözleşmesi dönemi için davacı sendika tarafından üye listesini ve hesap numarasını içeren yazıların işverene tebliğ edilip edilmediğinin araştırılması ve sonucuna göre faiz başlangıç tarihinin belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de, karar, dosya içeriğine uygun düşmemektedir.
Somut olayda, bozmadan sonra yapılan araştırma ile davacı sendika tarafından, yukarıda belirtilen aidat kesinti talep yazılarının işverene tebliğ edildiği ispatlanmıştır. Bu itibarla, mahkemece hüküm altına alınan alacaklara toplu iş sözleşmelerinde belirtilen temerrüt tarihlerinden itibaren faiz işletilmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde dava ve ıslah tarihinden faiz işletilmesi doğru değildir. Ne var ki, bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun geçici 3. maddesi uyarınca halen yürürlükte olan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 438/7. maddesi uyarınca hükmün aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın hüküm fıkrasının birinci bendinin tamamen hükümden çıkarılarak yerine;
“1-18.078,92 TL üyelik ve dayanışma aidat alacağının bilirkişi raporunda belirtilen tarihler göz önüne alınarak
AİT OLDUĞU DÖNEM AİDAT MİKTARI AKDİ TEMERRÜT TARİHİ
15/07/2009-14/08/2009 916,92 23/08/2009
15/08/2009-14/09/2009 916,92 23/09/2009
15/09/2009-14/10/2009 916,92 23/10/2009
15/10/2009-14/11/2009 916,92 23/11/2009
15/11/2009-14/12/2009 916,92 23/12/2009
15/12/2009-14/01/2010 916,92 23/01/2010
15/01/2010-14/02/2010 953,10 23/02/2010
15/02/2010-14/03/2010 953,10 23/03/2010
15/03/2010-14/04/2010 953,10 23/04/2010
15/04/2010-14/05/2010 953,10 23/05/2010
15/05/2010-14/06/2010 953,10 23/06/2010
15/06/2010-14/07/2010 953,10 23/07/2010
15/07/2010-14/08/2010 962,00 23/08/2010
15/08/2010-14/09/2010 962,00 23/09/2010
15/09/2010-14/10/2010 962,00 23/10/2010
15/10/2010-14/11/2010 962,00 23/11/2010
15/11/2010-14/12/2010 962,00 23/12/2010
15/12/2010-14/01/2011 962,00 23/01/2011
15/01/2011-14/02/2011 1.086,80 23/02/2011
belirtilen tarihlerden itibaren işleyecek en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,”
rakam ve sözcüklerinin eklenmesine ve hükmün bu şekilde DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine, 07.03.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.