Mahkemesi :... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
İlk Derece Mahkemesi :.... Asliye Hukuk Hakimliği

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’nce verilen karar asıl ve birleşen dosya davalıları vekillerince temyiz edilmiş, davalılar ... Sınai Ürn. Ür. ve Paz. Ltd. Şti. ve Tasfiye Halinde SS Pınar Kule Konut Yapı Koopeparifleri Birliği vekillerince duruşmalı olarak istenmiş, duruşma talebi kabul edilerek 03.11.2020 tarihinde yapılan duruşmaya davacı vekili Avukat ... Abdurrahmanoğlu ile davalı ... Sınai Ürünleri Üretim ve Pazarlama Ltd. Şti. vekili Avukat Dursun Özkök ile birleşen davalı Tasfiye Halinde SS Pınar Kule Konut Yapı Koopeparifleri Birliği vekili Avukat ... ve Avukat Fatih Kayaduman geldi. Diğer davalılar ve vekilleri gelmedi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

- K A R A R -

Dava, temliken tescil talebine ilişkin olup, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne dair verilen kararın davalılarca istinaf edilmesi sonucunda İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi"nin 2018/824 Esas 2018/1814 Karar ve 15.11.2018 tarihli kararı ile davalı Beylikdüzü Belediyesi"nin istinaf talebinin kısmen kabulü ile bu davalı bakımından kararın kaldırılmasına, diğer davalıların istinaf başvuru talebinin reddine dair verilen karar, davalılar tarafından temyiz edilmiştir
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp bir isabetsizlik bulunmaksızın karar verilmiş olmasına, dava şartları, delillerin toplanması ve hukukun uygulanması bakımından da hükmün bozulmasını gerektirir bir neden bulunmamasına göre davalı ... Sınai Ürünleri Üretim ve Pazarlama Ltd. Şti.’nin tüm, diğer davalılar Beylikdüzü Belediye Başkanlığı, Tasfiye Halinde SS Pınar Kule Konut Yapı Koopeparifleri Birliği ile Tasfiye Halinde SS Öz Gürtepe Konut Yapı Kooperatifi"nin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı vekili, dava konusu işyerlerinin içinde bulunduğu 639 ada 2 parsel nolu taşınmazla birlikte dava dışı bir kısım taşınmazların Gürpınar Belediyesi tarafından 03.12.1994 tarihli protokol ile satış suretiyle davalı Tasfiye Halinde SS Pınar Kule Konut Yapı Koopeparifleri Birliği tahsis edildiğini, adı geçen birliğin de 639 ada 2 parsel nolu taşınmazı satış suretiyle konut yapılmak üzere birlik üyesi olan davalı Tasfiye Halinde SS Öz Gürtepe Konut Yapı Kooperatifi"ne tahsis ettiğini, bu kooperatif ile davalı yüklenici ... Sınai Ürünleri Üretim ve Pazarlama Ltd. Şti arasında Büyükçekmece Noterliğinin 31.03.1995 tarih ve 10813 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, davalı yüklenici şirketin sözleşme gereklerini yerine getirdiğini, davacının 10.08.1998 tarihli sabit fiyat garantili konut satış sözleşmesi ile kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davalı yükleniciye düşen üç adet işyerini satın aldığını ve satış bedelini ödediğini, bağımsız bölümün tarafına 1999 yılında teslim edilmesine rağmen tapu devrinin yapılmadığını iddia ederek söz konusu bağımsız bölümün tapusunun iptali ile davacı adına tescil edilmesine karar verilmesini talep etmiş; davalılar davanın reddini savunmuş; ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonunda davanın kabulü ile, 639 ada, 2 nolu parselde kayıtlı bulunan Jetkent 1 olarak adlandırılan sitede yer alan 3/2400 arsa paylı kafeterya / zemin bağımsız bölüm 1 nolu bağımsız bölüm, 2/2400 arsa paylı 2 nolu dükkan - zemin kat 1 nolu bağımsız bölüm, 2/2400 arsa paylı 1 nolu dükkan - zemin kat 1 nolu bağımsız bölüm olarak davalı Beylikdüzü Belediyesi ( Gürpınar Belediyesi ) adına kayıtlı olan tapunun iptali ile davacı adına tesciline, depo edilen 111.938,39 TL nin karar kesinleştiğinde birleşen dosya davalısı Tasfiye Halinde Pınarkule Konut yapı kooperatif birliğine nemaları ile birlikte ödenmesine karar verildiği, kararın davalılar tarafından istinaf edilmesi sonucunda İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi 2018/824 Esas ve 2018/1814 Karar ve 15.11.2018 günlü kararı ile davalı Beylikdüzü Belediyesinin istinaf talebinin kısmen kabulü ile yargılama giderlerinden davalı belediyenin sorumlu tutulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle davalı belediye bakımından kararın kaldırılmasına, diğer davalıların istinaf başvurularının esastan reddine karar verildiği anlaşılmıştır.Kural olarak, arsa sahibi ile yüklenici arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü yükleniciden temlik alan üçüncü kişinin, arsa sahibini ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 167. maddesi ve 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 188. maddesi gereğince; “Borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu savunmaları, devralana karşı da ileri sürebilir”. Buna göre temliki öğrenen arsa sahibi, temlik olmasaydı önceki alacaklıya(yükleniciye) karşı ne tür defiler ileri sürebilecekse, aynı defileri yeni alacaklıya (temlik alan kişiye) karşı da ileri sürebilir. Temlikin konusu, yüklenicinin arsa sahibiyle yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden kazanmadığı hakkı üçüncü kişiye temlik etmesinin arsa sahibi bakımından bir önemi bulunmamaktadır. Diğer taraftan, yüklenici arsa sahibine karşı edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi hakkı üçüncü kişiye temlik etmişse, üçüncü kişi Türk Borçlar Kanunu’nun 97. maddesi hükmünden yararlanma hakkı bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz.
Yapılan bu genel açıklamadan sonra somut olay değerlendirildiğinde; davadaki talebin dayanağı Tasfiye Halinde SS Öz Gürtepe Konut Yapı Kooperatifi ile davalı ... Sınai Ürünleri Üretim ve Pazarlama Ltd. Şti. arasında imzalanan 31.03.1995 tarih ve 13769 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi ve davalı yüklenicinin davacıya yaptığı şahsi hakkın temlikine ilişkin 10.08.1998 tarihli satış sözleşmesidir. Arsa sahibi kooperatif ile yüklenici arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin 8. maddesinde inşa edilecek bağımsız bölümlerin paylaşımı düzenlenmiş olup, buna göre davalı yüklenicinin 1, 6, 8 nolu blokların her birinde 94 bağımsız bölüm olacak şekilde, 2, 3, 4, 5, 7, 9, 10 nolu bloklarda ise her birinde 64 bağımsız bölüm olacak şekilde toplam 730 bağımsız bölümden teşekkül edecek 10 tane blok inşa edeceği, bu bloklardan 2, 8, 9,10 nolu blokların tamamı ile 1-A bloktan 25, 26, 27, 28, 29 ve 30 nolu 6 adet bağımsız bölüm olmak üzere toplam 292 bağımsız bölümün davalı arsa sahibi kooperatife, geri kalan 438 bağımsız bölümün ise davalı yükleniciye ait olacağı düzenlenmiştir. Sözleşmeye esas vaziyet planı ile onaylı projelerdeki vaziyet planı karşılaştırıldığında, blok yerlerinde farklılık bulunmadığı, ancak sözleşmedeki 1 numaralı bloğa B3 bloğun, 2 nolu bloğa A2 bloğun, 3 nolu bloğa A1 blokun, 4 nolu bloğa C1 bloğun, 5 nolu bloğa A4 bloğun, 6 nolu bloğa B1 bloğun, 7 nolu bloğa A3 bloğun, 8 nolu bloğa B2 bloğun, 9 nolu bloğa A6 bloğun, 10 nolu bloğa A5 bloğun karşılık geldiği anlaşılmıştır. Büyükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2007/181 Esas sayılı dava dosyasında davacılar Tasfiye Halinde SS Öz Gürtepe Konut Yapı Kooperatifi ile Tasfiye Halinde SS Pınar Kule Konut Yapı Koopeparifleri Birliği tarafından davalılar ... Sınai Ürünleri Üretim ve Pazarlama Ltd. Şti, Gürpınar Belediyesi ve Maliye Hazinesi aleyhine açılan davada 639 ada 2 parselde bulunan A-2, B-2, A-6, A-5 bloklarda bulunan bağımsız bölümlerin tamamı ile B-3 blokta bulunan 25, 26, 27, 28, 29, 30 nolu bağımsız bölümler üzerinde davalı yüklenici ... Sınai Ürünleri Üretim ve Pazarlama Ltd. Şti’nin hiç bir hakkının bulunmadığına, bu taşınmazların davacılara aidiyetinin tespitine, davalı ...
Belediyesi adına olan tapu kaydının iptali ile davacı S.S. Pınarkule Konut Yapı Kooperatifleri Birliği adına tesciline karar verildiği, söz konusu kararın kanun yollarından geçerek kesinleştiği, kesinleşme sonrasında söz konusu blokların 31.12.2012 tarihinde davalı birlik adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
Somut uyuşmazlığımızda Bölge Adliye Mahkemesince, kesinleşen mahkeme kararı ile kooperatif adına tescil edilen yerler haricinde kalan yerlerin davalı yükleniciye ait olduğu belirtilmiş ise de, davalı yüklenici ile arsa sahibi kooperatif arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yüklenicinin 10 adet blok yapacağının düzenlendiği, dava konusu 3 adet işyerinin sözleşme konusu olmadığı, yüklenicinin sözleşme harici yaptığı anlaşılmıştır. 25.12.1994 tarih ve 24 sayılı karar ile S.S. Pınarkule Yapı Kooperatifleri Birliği 639 ada 2 parseli 10 blokta toplam 730 adet konut yapılacak şekilde S.S. Öz Gürtepe Konut Yapı Kooperatifine tahsis etmiştir. Beylikdüzü Belediye Başkanlığı 23.07.2013 tarih ve 1157 Olu Encümen Kararında, 639 ada 2 parselde bulunan 3 adet işyerinin işgal ettiği alan bedelinin Kıymet Takdir Komisyonu raporuna göre 359.558,50 TL olduğunu belirtmiş, bu bedelin 01.08.2013 tarihli yazıyla davalı birlik tarafından ödenmesini talep etmiştir. Davalı yüklenici ile arsa sahibi kooperatif arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin 11. maddesinde; Birlikçe hazırlanıp arsa sahibince kabul edilmiş olan iş bu sözleşmenin eki taahhütname ve arsa satış sözleşmesinde getirilen müeyyidelerin yüklenici tarafından aynen kabul ve taahhüt edileceği düzenlenmiştir. Bu hükme göre davalı Belediyenin tahsis bedelini davalı yükleniciden talep etme hakkı bulunduğundan, davacının da temlik sözleşmesine göre davalı yüklenici yerine geçerek dava konusu taşınmazların tapu kaydını talep ettiğinden davalı yüklenicinin kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca arsa sahibi kooperatife karşı olan edimini ifa etmesi gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş; davalı belediyenin dava konusu işyerleri için talep ettiği 359.558,50 TL tahsis bedelini depo etmesi için davacıya süre verilmesi, bedelin depo ettirilmesi halinde davacının tapu iptal ve tescil talebinin kabulüne karar verilmesinden ibaret olup, bu hususlar dikkate alınmadan verilen karar doğru olmamış, bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalı yüklenici ... Sınai Ürünleri Üretim ve Pazarlama Ltd. Şti.’nin temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca temyize konu İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi Kararının HMK 371. madde gereğince davalılar T.H.S.S. Pınarkule Konut Yapı Kooperatifi Birliği, Tasfiye Halinde SS Öz Gürtepe Konut Yapı Kooperatifi ile Beylikdüzü Belediyesi yararına BOZULMASINA, 2.540,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalı Tasfiye Halinde SS Pınar Kule Konut Yapı Koopeparifleri Birliği’ne verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 28.177,50 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ... Sınai Ürn. Ür. ve Paz. Ltd. Şti."den alınmasına, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı Tasfiye Halinde SS Öz Gürtepe Konut Yapı Kooperatifi"ne, 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı Tasfiye Halinde SS Pınar Kule Konut Yapı Koopeparifleri Birliği"ne, 218,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalı Beylikdüzü Belediyesi"ne iadesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi"ne, karardan bir örneğinin ise ilk derece mahkemesine gönderilmesine,
22.12.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.