BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi 2018/2164 Esas 2020/1394 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
3. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO : 2018/2164
KARAR NO : 2020/1394
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ: İSTANBUL 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ: 18/10/2017
NUMARASI : 2016/564 E - 2017/751 K
DAVANIN KONUSU: Alacak
KARAR TARİHİ: 05/11/2020
Yukarıda tarafları ve konusu yazılı bulunan dava ile ilgili olarak, ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf edilmesi sebebiyle , dava dosyası üzerinde yapılan inceleme sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde; dilekçede açıklanan sebeplerle .... dan 2006-2011 dönemi için kayıp kaçak bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), sayaç okuma bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), perakende satış hizmeti bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), iletim ve dağıtım bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), bu bedeller üzerinden tahakkuk edilen % 2 TRT bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 1 enerji fonu bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 5 BTV Paylarının bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), tüm bu bedellerin dahil edilmesi ile hesaplanan % 18 KDV ile bu bedellerin hesaba katılmaması halinde ödenecek KDV fark bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), şimdilik toplam 40.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ) ihtarnamenin tebellüğünden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizleri ile birlikte iadesini, ....' den 2006-2011 dönemi için kayıp kaçak bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), sayaç okuma bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), perakende satış hizmeti bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), iletim ve dağıtım bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), bu bedeller üzerinden tahakkuk edilen % 2 TRT bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 1 enerji fonu bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 5 BTV Paylarının bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), tüm bu bedellerin dahil edilmesi ile hesaplanan % 18 KDV ile bu bedellerin hesaba katılmaması halinde ödenecek KDV fark bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), şimdilik toplam 40.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ) ihtarnamenin tebellüğünden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizleri ile birlikte iadesini, Akenerji ' den 2006-2011 dönemi için kayıp kaçak bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), sayaç okuma bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), perakende satış hizmeti bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), iletim ve dağıtım bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), bu bedeller üzerinden tahakkuk edilen % 2 TRT bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 1 enerji fonu bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 5 BTV Paylarının bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), tüm bu bedellerin dahil edilmesi ile hesaplanan % 18 KDV ile bu bedellerin hesaba katılmaması halinde ödenecek KDV fark bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), şimdilik toplam 40.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ) ihtarnamenin tebellüğünden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizleri ile birlikte iadesini, Sepaş' dan 01/01/2016-20/05/2016 arası dönem için kayıp kaçak bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), sayaç okuma bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), perakende satış hizmeti bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), iletim ve dağıtım bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), bu bedeller üzerinden tahakkuk edilen % 2 TRT bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 1 enerji fonu bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 5 BTV Paylarının bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), tüm bu bedellerin dahil edilmesi ile hesaplanan % 18 KDV ile bu bedellerin hesaba katılmaması halinde ödenecek KDV fark bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), şimdilik toplam 40.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ) ihtarnamenin tebellüğünden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizleri ile birlikte iadesini, CLK Boğaziçi Elektrik Dağtım A.Ş ' den 01/01/2006-20/05/2016 tarihleri tüm dava konusu dönem için tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), sayaç okuma bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), perakende satış hizmeti bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), iletim ve dağıtım bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), bu bedeller üzerinden tahakkuk edilen % 2 TRT bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 1 enerji fonu bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), % 5 BTV Paylarının bedeli için şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), tüm bu bedellerin dahil edilmesi ile hesaplanan % 18 KDV ile bu bedellerin hesaba katılmaması halinde ödenecek KDV fark bedellerinin şimdilik 5.000,00 TL ( fazlaya ilişkin talepleri saklı kalmak kaydıyla ), şimdilik toplam 40.000,00 TL ihtarnamenin tebellüğünden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizleri ile birlikte iadesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekillleri cevap dilekçelerinde özetle, kayıp kaçak ve diğer bedellerin perakende satış tarifesinin bir unsuru olarak faturalarda yer aldığını, 6446 sayılı EPDK'nın verdiği yetki ile bu bedellerin belirlenmesi için alınan EPDK kararlarının ve belirlediği tarifelerin tüm tüzel ve gerçek kişileri bağladığını, kanuni zorunluluklar gereği tahsil edilen bedellerin iadesinin talep edilemeyeceğini beyanla, davanın reddini talep etmişlerdir. Mahkemece, yargılama sırasında yürürlüğe giren 6719 sayılı yasanın getirdiği düzenleme sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir.Söz konusu kararı davacı vekili istinaf etmiştir. Davacı tarafça istinaf sebepleri olarak, dava konusu bedellerin Yargıtay içtihatlarına ve hukuka aykırı olarak tahsil edildiğini, yargılama sırasında yürürlüğe giren 6719 sayılı yasanın Anayasa'ya aykırı olduğunu, bu yasanın getirdiği düzenlemenin kanunların geriye yürümezliği şeklindeki Anayasal ilkeyi ve hak arama özgürlüğünü ihlal ettiğini, dava açmakta haklı olmaları sebebiyle, davacı lehine vekalet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmemesinin usul ve hukuka aykırı olduğu beyan ederek davanın kabulüne karar verilmesini istenmiştir.Dava, aboneden tahsil edilen kayıp kaçak ve diğer bir kısım bedellerinin haksız tahsil edildiği iddiası ile istirdadı talebine ilişkindir.HMK.nun 355. maddesi uyarınca, ileri sürülen istinaf sebepleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; yargılama sırasında 17.06.2016 tarih ve 29745 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6719 sayılı kanunun 21. maddesi ile 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu Kanunu'nun 17. maddesinin birinci, üçüncü ve dördüncü fıkraları ile altıncı fıkrasının (a), (ç), (d) ve (f) bentleri değiştirilmiş ve aynı maddeye eklenen 10. bend ile; "Kurum tarafından gelir ve tarife düzenlemeleri kapsamında belirlenen bedellere ilişkin olarak yapılan başvurularda ve açılan davalarda; tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin yetkisi, bu bedellerin, Kurumun düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır." hükmü getirilerek,Tüketici Hakem Heyetlerinin ve Mahkemelerin bu konularda açılacak davalarda inceleme ve araştırma yetkileri sadece bu dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedellerinin Kurumun bu konulardaki düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlanmış, bu bedellerin alınmasında esas olan ilgili tarifelerin düzenlenmesinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'nun Kanundaki yetkileri genişletilerek, yukarıda sözü edilen bedeller maliyet unsuru kapsamına dahil edilmiştir.Yine, 6719 sayılı kanunun 26. maddesi ile 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'na eklenen; geçici madde 19; "Bu maddeyi ihdas eden Kanunla öngörülen düzenlemeler yürürlüğe konuluncaya kadar, Kurul tarafından yürürlüğe konulan mevcut yönetmelik, tebliğ ve Kurul kararlarının bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur." hükmünü, Geçici madde 20; "Kurul kararlarına uygun şekilde tahakkuk ettirilmiş dağıtım, sayaç okuma, perakende satış hizmeti, iletim ve kayıp-kaçak bedelleri ile ilgili olarak açılmış olan her türlü ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında 17 nci madde hükümleri uygulanır." hükmünü içermektedir. Görüldüğü üzere, 6719 sayılı kanunun 21. maddesi ile 6446 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 17. maddesine eklenen 10. bend ile dava konusu uyuşmazlığın da özünü oluşturan bedeller konusunda, davanın açıldığı tarihteki içtihat durumundan farklı ve yeni bir düzenleme getirmiş; hem de, geçici 20. maddeyle, anılan düzenleme devam etmekte olan davalarda da uygulanacak şekilde geçmişe yürütülmüştür.Anılan yasanın bazı maddelerinin Anayasaya aykırılığı iddiasına ilişkin istinaf sebeplerinin incelenmesinde, dava tarihinden sonra yürürlüğe giren 6719 sayılı yasanın yürürlük tarihi gözetildiğinde 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'na 04/06/2016 tarihli ve 6719 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un hükümlerine göre somut olayı sonuçlandırılması hukuka aykırı bulunmamıştır. Kaldı ki 28/12/2017'de Anayasa Mahkemesi bu konudaki muhtelif mahkeme başvurularını reddetmiş olup, Anayasa Mahkemesince anılan yasanın eldeki davalara da uygulanacağına ilişkin hükmü iptal edilmediğinden davalı tarafın bu bedelleri maliyet unsuru olarak talep edebileceği hususu kesinleşmekle, buna ilişkin istinaf sebebi yerinde görülmemiştir.Yargılama sırasında yürürlüğe giren geçmişe etkili yasa değişikliklerinin, dava konusu hakkın özünü ortadan kaldırdığı açıktır. Diğer bir anlatımla, geçmişe etkili yeni yasa nedeniyle dava konusuz kalmıştır.Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 18/11/2009 gün, 2009/18-421 E., 2009/526 K. sayılı ilamında belirttiği üzere, "Dava tarihinde davasında haklı olan davacının sonradan yürürlüğe giren yasa nedeniyle haksız duruma düşmesi söz konusu olmadığından, davacı lehine masraf ve maktu vekalet ücretine" hükmedilmesi gerekir. Bu sebeple mahkemece davanın reddi yerine "dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına" karar verilmesi ve HMK 331/1 maddesi uyarınca yargılama gideri ve maktu vekalet ücretinin haksız tarafa yükletilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve hukuka aykırılık oluşturmaktadır. Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı tarafın istinaf başvurusunun kabulü ile karar HMK 353/1-b-2 maddesi gereği düzeltilerek, bu konuda yeniden yargılama yapılması gerekmediğinden "Dava konusuz kaldığından esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davacı lehine yargılama gideri ile karar tarihindeki maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsiline," dair aşağıdaki şekilde yeniden esas hakkında karar verilmesi gerekmiştir.
K A R A R : Yukarıda açıklanan nedenlerle;Davacının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile, HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca karar düzeltilerek yeniden esas hakkında,1-Konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına,2-Alınması gereken 54,40 TL harcın, peşin yatırılan 3.415,50 TL harçtan mahsubu ile fazla alınan 3.361,10 TL harcın isteği halinde ve karar kesinleşince, davacıya iadesine,3-Davacı yatırdığı 54,40 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,4-Davacının yaptığı 317,00 TL yargılama gideri davalıdan alınıp davacıya verilmesine,5-Davacı vekille temsil edildiğinden karar tarihindeki AAÜT uyarınca takdir edilen 3.400,00 TL maktu vekalet ücretinin davalı taraftan tahsili ile davacıya verilmesine,6-Taraflarca yatırılan gider ve delil avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,7-Kalan gider avansının, karar kesinleşince yatırana iadesine,İstinaf incelemesiyle ilgili olarak;Peşin alınan istinaf karar harcının, istinaf edene isteği halinde ilk derece mahkemesince iadesine,Davacının istinaf sebebiyle yapmış olduğu 127,90 TL istinaf yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, İstinaf sebebiyle yatırılan gider avansı bakiyesi varsa, karar kesinleştiğinde istinaf edene ilk derece mahkemesince iadesine,Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde Yargıtay'da temyiz yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 05/11/2020