![Abaküs Yazılım](/3.png)
Esas No: 2014/27335
Karar No: 2016/2943
Karar Tarihi: 10.03.2016
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2014/27335 Esas 2016/2943 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Davacı, davalı işverene ait işyerlerinde gerçekleşen çalışmalarının, itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir koşullarda geçtiğinin tespitini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davacının, davalıya ait işyerlerinde 02.01.1989 - 31.05.1991, 01.07.1997 - 15.09.1997, 15.03.2002 - 29.12.2003 ve 25.03.2004 - 08.09.2006 tarihleri arası dönemlerde baskı operatörü konumunda geçen çalışmalarının 506 sayılı Yasanın Ek 5/II maddesi uyarınca itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir koşullarda geçtiğinin tespiti istemli davası; mahkemece, anılan işyerlerinde keşif yapılmaksızın, davacının işyeri ortamı ve yaptığı işle bağıntılı olarak kimyasal maddelere maruz kaldığının tam olarak netlik kazanamadığı gerekçesiyle reddedilmiştir.
Basım ve gazetecilik işyerindeki çalışma koşulları nedeniyle itibari hizmet süresinden yararlanabilmek için, yasada öngörülen iki koşulun birlikte gerçekleştiğinin belirlenmesi gereklidir. Bunlardan birinci koşul; sigortalının basım ve gazetecilik işyerinde çalışmış olmasıdır. Ancak, bu koşulun araştırılıp saptanmasında; işyeri, dar anlamda muhakkak ve sadece gazete basımıyla uğraşan bir basımevi olarak düşünülmeyip, yasanın açık amacı göz önünde bulundurularak söze değil, öze üstünlük tanıyan bir yorumla sonuca varılmalıdır. İkinci koşul ise, yine, aynı maddenin II. Alt Bendinin “a-f” işaretli alt bentlerinde yazılı fiziksel dış etkenlerden birinin olayda ayrıca gerçekleşmiş bulunmasıdır.
Mahkemece, ihtilaf konusu dönemde çalışılan işyerlerinin adresleri Kurum ve işverenden sorulup belirlenerek, anılan işyerlerinin fiilen matbaa olarak faaliyette bulunmasa bile, maruz kalınan etkenlerin oluşturduğu hastalıklar alanında Uzman tıp doktoru, matbaacılık işinden anlayan kimya yüksek mühendisi ve makine yüksek mühendisi, iş güvenliği uzmanlarından oluşacak üç kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle bu işyerlerinde keşif yapılıp, davacı işçinin işyerinde yaptığı işin niteliği konusunda, işyerlerindeki incelemelerden elde edilen bulgular esas alınarak, öncelikle, işyerlerinin basımevi niteliğinde olup olmadığı belirlenip, bu ön koşulun varlığı belirlendikten sonra, çalışmanın basımevi işyerinin hangi bölümlerinde geçtiği, yapılan işin niteliği, özellikleri ve buna bağlı olarak hangi olumsuz dış etkenlere maruz kalındığı, çalışmanın itibari hizmet süresinden yararlanmayı gerektirir işyerinde geçip geçmediği, gürültü ve ihtizaz yapıcı makine ve aletlerdeki çalışma düzeniyle, çalışmanın gerçekleştiği saatler, gürültü düzeyi ve kullanılan maddelerin, insan sağlığı için tehlike sınırı ve ölçümleme yönteminin yargısal denetime elverir biçimde ortaya konulan rapor alınarak, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 10.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.