BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ: ...3. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin, davalı işveren yanında 08.07.1996 tarihinden 10.07.2000 tarihine kadar çırak olarak çalıştığını, bu tarihten itibaren defter, bilgisayar kağıt üretimi işlerinde ve spiral takma makinesi operatörü olarak çalışmasını sürdürürken, iş akdini, ücretin düşürülme yapılması üzerine, haklı olarak 16.02.2016 tarihinde İzmir 1. Noterliğinden keşide ettiği 1357 sayılı ihtarname ile feshedinceye kadar çalıştığını, çalıştığı süre boyunca davalının ayni işyerinde ve işte çalıştığını, bu işyerindeki yöneticilerden talimat aldığını, fiilen çalıştığı işyerinde ve işinde değişiklik olmadığı halde, işveren tarafından kayıtlar üzerinden yapılan giriş-çıkış işlemleri ile grup şirketlerde çalışmış gibi gösterildiyse de, tüm işlik hak ve alacaklarından davalı ... A.Ş."nin tek başına sorumlu olduğunu, sağlıksız iş şartları altında çalıştığını, asgari ücret aldığını, ayrıca işveren tarafından sosyal yardım, yemek ve servis hizmeti verildiğini, ücret yanında ayrıca her ay, maaşın 1/3 ü oranında ikramiye aldıklarını, çalıştığı süre boyunca ücret yanında her ay ücretin 1/3 ü tutarında ikramiye ödemesi aldığını, 2016 yılında asgari ücretin tespiti ile işverenin, muvafakatini almadan ikramiye ödemesini kaldırdığını, İş Kanuna göre 10 günden aşağı bölünemeyecek olan yıllık izni, hastalık ve mazeret izni karşılığı kullandırıldığını, kanuna aykırı uygulama nedeni ile yıllık izin alacağının kaldığını, bu yüzden 4857 sayılı İş Kanunu 24/II-e maddesi uyarınca iş akdini haklı olarak feshettiğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000,00 TL kıdem tazminatı, 100,00 TL ücret (ikramiye), 100,00 TL yıllık izin ücreti alacağının faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının 10.07.2000-28.02.2013 tarihleri arasında ... Baskı Ambalaj Sanayi ve Ticaret A.Ş. de, 01.03.2013-19.02.2016 tarihleri arasında müvekkili davalı ...Kağıt Karton Sanayi ve Ticaret A.Ş. de kağıt imalat makinesi operatörü olarak çalıştığını, istifa ederek işten ayrıldığını, davacının ücreti 2016 yılı başından itibaren ikramiyesinin eklenmesi suretiyle, %6 oranında da zam yapılarak ödendiğini, aleyhine bir uygulama yapılmadığı, aksine temel ücretinin yükseltilmiş olmasıyla fazla mesai vs. ödemelerinde yükseltilmiş olduğunu, işyerinde çalışma şartlarında sağlıksız bir durum olmadığını, davacının çalıştığı işverenlerini bilmemesine imkan bulunmadığını, yıllık izinlerinin, hastalık ve mazeret izni karşılığı kullandırıldığı iddiasının da doğru olmadığını, kanuna aykırı uygulama yapılmadığını, tüm izinlerin davacının talebi ile kullandırıldığını, ücretinin de 19.02.2016 tarihinde maaş hesabına yatırıldığını, davacının iddialarının doğru olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, Davalının istinaf başvurusunun, yerinde görülmediğinden ESASTAN REDDİNE, Davacının istinaf başvurusunun KABULÜ ile, ...8. İş Mahkemesi"nin 2016/160 Esas - 2016/563 Karar sayılı 14/11/2016 tarihli kararının HMK. 354 vd. maddeleri uyarınca ORTADAN KALDIRILMASINA, karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ücreti noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, davacının 2015 aralık ayı çıplak ücretinin brüt 1.274.00 TL (asgari ücret) olduğu ve her ay aylık ücretinin 1/3 ü tutarında ikramiye aldığı, ocak 2016 itibariyle ikramiye uygulamasının işveren tarafından kaldırıldığı, aralık 2015 ayı ücreti çıplak ücretine (brüt 1.274 ,00 TL) ikramiye ücretinin(brüt 424,66 TL) eklendiği, ve ikisinin toplamına (1.698,66 TL) %6 oranında (101,92 TL) da zam yapılarak, davacının 2016 ocak ayı ücretinin brüt 1.800.00 TL olarak belirlenip ödendiği anlaşılmaktadır. Davacının ücretinin asgari ücretin altında kalamayacağı dikkate alındığında davacıya ocak ayında brüt 1.647,00 TL asgari ücret ve asgari ücretin 1/3 ü tutarında ikramiye alacağı 549,00 TL olmak üzere toplam brüt 2.196,00 TL ödenmesi gerekirken davacıya son olarak brüt 1.800,00 TL ücret ödendiği dikkate alındığında ikramiye uygulamasının kaldırılmasının davacıya haklı nedenle iş sözleşmesinin fesih hakkı verdiğinin Mahkemece ve Bölge Adliye Mahkemesince kabulü isabetlidir. Ancak davalının davacının ücretinde bir düşüş olmadığı aksine %6 oranında zam yapıldığı savunması davacının aralık ayı ücretine göre beyan edilmiş olup, davacının ikramiye hariç asgari ücret alması gerektiği değerlendirildiğine davacının ücretine %29,27 oranında zam yapılmış durumdadır, davalı savunması yanlış değerlendirilerek davacının ücretine %6 oranında zam yapıldığının kabulü hatalıdır.
Diğer taraftan, davacının yıllık izin alacağı hesaplanırken çıplak ücret yerine ikramiye eklenmiş ücretten hesaplama yapılması hatalıdır.3-Taraflar arasında uyuşmazlık, işçinin kullandırılmayan izin sürelerine ait alacağı bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı Kanun"un 59. maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada, sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı nedene dayanıp dayanmadığının önemi bulunmamaktadır.Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 31. maddesinde, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup, madde uyarınca, hakim uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir.Somut uyuşmazlıkta, davacı dava dilekçesinde, 4857 sayılı İş Kanununun ‘yıllık izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünerek kullandırılabilir.’ açık hükmüne rağmen bir kaç günlük hastalık ya da mazeret vb izinlerinin yıllık izninden mahsup edildiğini,yıllık ücretli izinlerinin İs Kanunu ve yasal düzenlemelere aykırı bir şekilde eksik kullandırıldığını iddia etmiştir. Davacı tarafın bu beyanı kendisini bağlar mahiyettedir. Davacının iddiasının dışına çıkılarak alacağın hesaplanması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. Sonuç:Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.07.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.