17. Hukuk Dairesi 2016/13147 E. , 2017/9569 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın açılmamış sayılmasına dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili müvekkiline kasko sigortalı, davalı şirket tarafından LPG sistemi montajı yapılan aracın alev alarak yandığını belirterek sigortalıya ödedikleri hasar bedelinin davalıdan tahsili amacıyla yapılan icra takibine vaki itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; bozma sonrası, 24.11.2015"te dosyanın işlemden kaldırıldığı, davacı vekili tarafından 23/02/2016 tarihli yenileme dilekçesi verildiği ancak yenileme harcını 26/02/2016 tarihinde yatırıldığı, işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren yasal üç aylık süre içinde davanın yenilendiği ancak yenileme harcının geç yatırıldığı belirtilerek, HMK"nın 150. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kasko rücuen tazminat talebine ilişkindir.
6100 sayılı HMK"nın "Tarafların duruşmaya gelmemesi, sonuçları ve davanın açılmamış sayılması" başlıklı 150. maddesinde "(1)Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. (2)Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez.(3)Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hâllerde gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmekle dosya işlemden kaldırılır.(4)Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır. (5)İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.(6)İşlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan dava, ilk yenilenmeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz. Aksi hâlde dava açılmamış sayılır.(7)Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır." düzenlemesi yer almıştır.
HMK"nın 150.4 maddesi uyarınca dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurması üzerine yenilenebilir, dava işlemden kaldırıldıktan itibaren bir ay geçtikten sonra yenilenirse yeniden harç alınır ve bu harç yenileyen tarafından ödenir.
Davacı vekili üç aylık yasal süre içinde 23.02.2016 tarihinde yenileme talebinde bulunmuş, yenileme harcını üç aylık süre dolduktan sonra 26.02.2016 tarihinde yatırmıştır. Somut olayda, dosya içeriğine göre; davacı vekilince 23.02.2016 tarihinde yenileme dilekçesi verildikten sonra mahkemece davacıya yenileme harcının yatırılması için herhangi bir süre verildiğine veya mahkeme kalemince yenileme harcının yatırılmasının istenmesine rağmen davacı tarafça harcın geç yatırıldığına ilişkin herhangi bir belge de bulunmamaktadır. Harca tabi davalarda davanın açılma tarihi (Davanın yenilenme tarihi), harcın yatırıldığı tarihtir. Ancak harç nedeniyle yenileme dilekçesinin zamanında verilmediğinin kabulü için, mahkeme kalemince harcın istenmesine rağmen geç yatırıldığının belgelenmesi gerekir. Bu olayda 25.10.1985 gün ve 5-1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı"nın kıyasen uygulanması gerekir. Bu hususta davacı vekilince süresinde yenilenme talebinde bulunulduğu dikkate alınarak yenileme harcının yatırılması için herhangi bir süre verilmeden ve mahkeme kalemince harcın istenmesine rağmen geç yatırıldığı belgelenmeden doğrudan davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru değildir.
Mahkemece, davanın süresinde yenilendiği ve sonrasında da yenileme harcının yatırılarak eksikliğin giderildiği hususu da dikkate alınarak davaya devam edilmesi gerekirken hatalı bir şekilde yenileme harcının geç yatırılması nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 25/10/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.