23. Hukuk Dairesi 2013/3663 E. , 2013/6482 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :... Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki sıra cetveline şikayetin yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı şikayetin reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde şikayetçi vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Şikayetçi vekili, borçluya tahsis edilen kredilerden dolayı, alacaklı olan müvekkili banka tarafından ilamsız takip yapılarak davalı borçlu ... adına kayıtlı araç üzerine haciz konulduğunu, şikayetçi bankaya rehinli bulunan aracın ....000,00 TL bedelle ihale edildiğini, düzenlenen sıra cetvelinde satış bedelinin rehin alacaklısı olan müvekkili bankaya ödenmesi gerektiğini ileri sürerek, ... Müdürlüğü"nce verilen 07.01.2013 tarihli kararın kaldırılmasına ve 06.02.2013 tarihli sıra cetvelinin iptali ile satış bedelinin müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep ve şikayet etmiştir.
Şikayet olunanlara tebligat yapılmamıştır.
Mahkemece, iddia ve dosya kapsamına göre; borçluya ait aracın şikayetçi banka tarafından açılan ....000,00 TL miktarlı ticari taşıt kredisi üzerine rehne konu olduğu, bankanın bu kredi sözleşmesi dışındaki sözleşmelerdeki alacakları için ayrıca haciz yolu ile takip yaparak satışa konu aracı haczettirmediği sürece diğer sözleşmelerdeki alacakları için pay ayrılamayacağı, şikayetçi bankanın diğer sözleşmelerdeki alacaklar için takibe geçip aracı ... dosyalarında haczettirmiş ise de bu haciz şikayet olunanın haczinden sonraki bir tarihe rastladığından şikayet olunanlardan sonra yer alması gerekeceği, bu nedenlerle sıra cetvelinin usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle, şikayetin reddine karar verilmiştir.
Kararı, şikayetçi vekili temyiz etmiştir.
...-Şikayet, sıra cetvelindeki sıraya ilişkindir. Ülkemizin de tarafı olduğu ve Anayasa"nın 90. maddesi gereği iç hukukun bir parçası olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi"nin .... ve 1982 Anayasası"nın 36. maddelerinde adil yargılanma hakkına yer verilmiştir. 1086 sayılı HUMK"nın 73. maddesi " Kanunun gösterdiği istisnalar haricinde hakim her iki tarafı istima veyahut iddia ve müdafaalarını beyan etmeleri için kanuni şekillere tevfikan davet etmedikçe hükmünü veremez" hükmünü içermektedir. 6100 sayılı HMK"nın .... maddesinde ise adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olarak hukuki dinlenilme hakkı düzenlenmiş, bu hakkın, yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirme yapmasını da içerdiği belirtilmiştir.
İİK"nın .../.... maddesinde " Aksine hüküm bulunmayan hallerde ... mahkemesi, şikayet konusu işlemi yapan ... dairesinin açıklama yapmasına ve duruşma yapılmasına gerek olup olmadığını takdir eder; duruşma yapılmasını uygun gördüğü takdirde ilgilileri en kısa zamanda duruşmaya çağırır ve gelmeseler bile gereken kararı verir." hükmüne yer verilmiştir. Kanunda açıklık bulunmayan hallerde, duruşma yapılıp yapılmayacağı hakimin takdirine bırakılmış ise de; öngörülen takdir hakkı mutlak bir seçimlik hak olmayıp, halin icabına göre değerlendirilmesi gereken bir takdir hakkıdır. Sıra cetveline karşı şikayette bulunulması halinde bu takdir hakkının duruşma yapılması yönünde kullanılması kanunun amacına uygun düşer. Mahkemenin takdirine göre duruşma açılmasının gerekli görüldüğü hallerde ilgililerin duruşmaya çağrılması yasal bir gerekliliktir. Şikayet sonunda hakları haleldar olabilecek alacaklıların savunma haklarını kullanabilmeleri ve adalet dengesinin sağlanabilmesi bakımından takdir hakkı, duruşma açılması yönünde kullanılmalıdır. Şikayet nedeniyle verilecek karardan etkilenecek olanlara şikayet dilekçesi tebliğ edilerek, taraf teşkilinin sağlanması gerekir.
Somut olayda, şikayet tarihinde yürürlükte olan HMK"nın basit yargılama usulüne ilişkin 316. vd. madde hükümleri uyarınca yargılamanın yürütülmesi, taraf teşkilinin sağlanması, İİK"nın .... maddesi uyarınca duruşma açılması, tahkikatın duruşmalı olarak yapılması, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, evrak üzerinden karar verilmesi doğru olmamıştır.
...-Bozma nedenine göre, şikayetçi vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
...-Kabule göre, şikayetçi tarafça bedeli paylaşıma konu aracın rehinli olduğu, borçlunun şikayetçi bankadan kullandığı tüm kredilerin güvencesini temin ettiği ileri sürülerek satış bedelinin rehin alacaklısı olan müvekkili bankaya ödenmesi istenmiştir. Haciz yoluyla takiplerde sıra cetveli İİK"nın 138. maddesi uyarınca satış tarihindeki durum dikkate alınarak düzenlenir. Satış tarihinden sonra alacakta meydana gelen artışlar, rehnin ya da haciz konulan malın bedelinden karşılanamaz.
Bu durumda mahkemece, şikayetçinin rehin kapsamında olduğunu iddia ettiği alacağı ile ilgili kredi sözleşmeleri ve diğer belgeler istenip, gerekirse bankacı bilirkişi aracılığı ile inceleme yapılarak, rehin sözleşmesinin kapsamı yukarıdaki ilkelere göre belirlenip, satış tarihi itibariyle şikayetçinin rehin kapsamında kalan alacağının İİK"nın 138. madde hükmü kapsamında anapara, fer"iler ve takip masraflarından oluşan toplam alacak miktarı tespit edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye ve yanılgılı gerekçeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün BOZULMASINA, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, şikayetçi vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ........2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.