Esas No: 2013/11620
Karar No: 2014/20276
Karar Tarihi: 23.12.2014
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2013/11620 Esas 2014/20276 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada ... 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 18/12/2012 tarih ve 2003/1342-2012/303 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi bir kısım birleşen dosyalarda davacı- temlik alan ...Dış Tic. A.Ş. vekili, birleşen dosyada davacı- temlik alan ... Dış Tic. A.Ş. , davalılar ..., ... vekili, davacı-karşı davalı ..., davacı- birleşen dava davalısı ... vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 23/09/2014 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan asıl ve birleşen davada davalı ... ile birleşen davada davalı ... vekili Av. ..., asıl davada davalı-birleşen davalarda davacı/davalı asil ..., Temlik alanlar ...Dış Tic. A.Ş. ile ... Dış Tic. A.Ş. vekili Av. Özlem Aydın, davacı-birleşen davada davalılardan asil Mehmet ... ve vekili Av. ... ve diğer davacı-birleşen davada davalı ... vekili Av. ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:Asıl davada davacılar vekili, Bulgaristan"da kurulu bulunan ... şirketinin toplam 137.578 hissesine malik olan müvekkillerinin bu hisselerini diğer hisse sahipleri ile birlikte 03.12.1999 tarihli “Hisse Devir Sözleşmesi” ile davalı ..."e devrettiklerini, aynı gün imzalanan ve hisse devir sözleşmesinin ayrılmaz bir parçası olan “Borçların Ödenmesi Konusundaki Mutabakat” ile devirden önceki şirket borçlarının tasfiyesi konusunda anlaşmaya varıldığını, ayrıca bu mutabakat uyarınca müvekkili ..."nın davalı ..."ten ayrıca 60.000 USD alacaklı olduğunu, hisse devir sözleşmesinde davalı ..."in borcunu taksitler halinde ödemesinin ve ödemelerin banka avalli poliçeler verilerek yapılacağının kararlaştırıldığını, alıcının bu poliçeleri temin edinceye kadar aynı miktar ve vadeli bonoların yediemin olarak davalı ..."e teslim edileceği ve bu ödemelerin teminatını teşkil etmek üzere ... lehine 732.000,00 TL"lik ipotek verileceğinin kararlaştırıldığını, söz konusu bonoların davalı ... tarafından davalı ..."ye teslim edildiğini ve bu şahıs lehine 732.000,00 TL"lik ipotek tesis edildiğini, ancak davalı ..."nin banka avalli poliçeleri temin edemediğini, buna rağmen diğer davalı ..."in müvekkillerine bu nedenle anlaşmayı bozmanın doğru olmayacağını, Bedri"nin borcunu ödeyeceğine inandığını söyleyerek sözleşmeden dönülmesine mani olduğunu, sonrasında bir kısım ödemelerin de yapıldığını, ancak davalı ..."nin ... Dış Tic.A.Ş lehine kredi çıktığından işlemlerin bittiğini zannederekyediemin olarak kendisine verilen bedelleri ödenmeyen tüm bonoları ..."e teslim ettiğini ve 732.000,00 TL tutarındaki ipoteği de kaldırdığını, davalı ..."nin kötü niyetli eylemi ile davalı ..."nin de Bedri"ye inanarak gerekli özeni göstermemek suretiyle müvekkillerinin toplam 3.000.517 USD zarara uğramasına sebebiyet verdiklerini ileri sürerek, şimdilik 100.000 USD"lik kısmının davacılar adına yarı yarıya ödenmek üzere davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş; yapılan ıslah ile dava değeri 1.470.258,50 USD olarak artırılmış ve davalı ... hakkındaki dava atiye bırakılarak, davanın ... Dış Tic. A.Ş."ye ihbarı istenilmiş; davacı ... tarafından davalılar ... ve ..."e karşı aynı olaylara dayalı olarak açılan 2009/858 Esas sayılı birleşen davada ise toplam alacağından esas davada payına düşen miktar indirildikten sonra kalan miktar olan 1.475.258,66 USD tutarındaki alacağın sözleşmedeki vade tarihlerinden itibaren davalılardan tahsilini talep ve dava etmiş; davacı ... vekili tarafından davalı ..."e karşı açılan 2007/113 Esas sayılı birleşen davada ise müvekkili ..."in Bulgaristan"da kurulu ... şirketinin % 80 hisse senetlerinin satın alınması ile ilgili olarak davalı ... ile 03.12.1999 tarihli “Hisse Devri Çerçeve Sözleşmesi” gereği 6.850.000 USD tutarındaki 9 adet senedin davalıya teslim edildiğini ve bu senetlerden toplam 6.248.940 USD"nin davalıya ödendiğini ancak hisse devrinin gerçekleşmediğini, davalının edimini yerine getirmediğini ve sözleşmedeki bozucu şartının da gerçekleştiğini ileri sürerek, şimdilik 12.000,00 TL"nin faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiş; yine ... vekili tarafından ..."e karşı açılan 2009/574 Esas sayılı birleşen davada, aynı olaylara dayalı olarak ödediği tutardan kalan 8.204.357.01 TL"nin faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş; davacı ... tarafından davalılar ..., ..., ... ve Adil Azmi Özen"e karşı açılan 2007/257 Esas sayılı birleşen davada ise müvekkili ..."in, Beypar Sugar AD şirketinin Vitol Sugar SA şirketine olan borcunu ödemesi
nedeniyle müvekkili ile davalılar arasında imzalanan “Borçların Ödenmesiyle İlgili Mutabakat Sözleşmesi” uyarınca davalıların sorumluluklarına isabet eden miktarları müvekkiline ödemeleri gerektiğini, ancak davalıların yapılan icra takibine haksız olarak itiraz ettiklerini ileri sürerek, davalılardan ... ve ..."nın her birinin 53.546,46 TL, ana para ile 115.194,79 TL işlemiş faiz ile işleyecek faiz oranına yaptıkları itirazların iptali ile takibin devamına, davalılardan ... ile ..."in her birinin 26.773,23 TL ana para ve 57.597,40 TL tutarında işlemiş faiz ile işleyecek faiz oranına yaptıkları itirazların iptali ile takibin devamına ve davalıların % 40"dan az olmamak üzere icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili asıl davaya yanıtında, davaya konu hisselerin malikinin ... A.Ş. olup, davacıların hisseler üzerinde hak sahibi olmadıklarını, davacıların alacak taleplerini bono bedellerini tahsil eden ..."den istemeleri gerektiğini, hisse devri çerçeve sözleşmesinin hiçbir yerinde müvekkilinin davacılara karşı bir ödeme borcu yüklenmediğini, davanın yerinde olmadığını savunarak, husumet ve esas yönlerinden reddini istemiş, diğer davalı ... vekili ise davacıları haksız davranışları ile zarara uğratanın ... olduğunu, müvekkilinin olayda kusur ve ihmalinin bulunmadığını savunarak, davanın müvekkili yönünden reddini istemiş; diğer birleşen davalarda davalılar vekilleri, davaların reddini istemişlerdir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, sözleşme konusu ..."nin %80 oranındaki hisselerinin dava dışı ... A.Ş."ye ait bulunduğu, davacıların ... A.Ş."nin hissedarları olup, devreden tarafta yer alarak taahhütte bulunduklarından somut olayda hisse senetlerinin teslimi ... A.Ş. tarafından yerine getirilse bile satış bedelini ödeme borcunun sözleşme gereği davacılar ve davalı ..."in de dahil olduğu gerçek kişilere karşı ifa edileceğini, bu nedenle davacıların aktif husumet ehliyetlerinin bulunduğunun kabul edildiği, 03.12.1999 tarihli sözleşmenin 5. maddesinde "sözleşmenin imzalanmasından önce ..."ye ait taşınmazlardan herhangi biri satılmış ise sözleşmenin geçersiz olacağı" kararlaştırılmış ise de bu şirket tarafından Besin A.Ş."ye 05.02.2000 tarihinde yapılan satışın 03.12.1999 tarihli sözleşme ve protokol imzalandıktan sonra gerçekleştirildiği, 01.10.1998 tarihinde ..."nin maliki olduğu taşınmazın Besin A.Ş."ye satışına ilişkin sözleşmenin davalı ... tarafından bilinmemesinin mümkün olmadığı, bu durumun kanıtlanmamış olsa bile taraflar karşılıklı olarak sözleşmeden doğan edimlerini yerine getirdiklerinden sonuca etkili olmayacağı, başka bir anlatımla 03.12.1999 tarihinde bağıtlanan sözleşmede kararlaştırılan hisse devrinin 24.07.2000 tarihinde imzalanan protokol ile gerçekleştiği ve ... A.Ş."nin maliki olduğu, ..."deki % 80 hissenin ... Dış Tic.ve Denizcilik A.Ş."ye devrinin gerçekleştiği, davalı ... tarafından 03.12.1999 tarihli tutanak ile toplam 6.850.000,00 USD bedelli 9 adet senet davalı ..."e teslim edildiği, bonoların davalı ... tarafından yediemin olarak teslim alındığı iddia edilmiş ise de adı geçen davalının lehdar olarak gösterildiği, bu bonolardan Haziran 2000 vadeli 286.843,00 USD ve 800.000,00 USD bedelli bonolar ile Haziran 2001 vadeli 1.500.000,00 USD ve 227.381,00 USD bedelli bonoların vadesinde ödendiği, 771.778 USD ve 945.580,00 USD bedelli bonoların halen davalı ... elinde olup, bu durum belirtilen bonoların ödendiğine karine oluşturduğu, 15.05.2001 vade tarihli 187.500,00 USD bedelli 2 adet bononun da alacak hakkının dava dışı ... A.Ş."ye ait olması nedeniyle davacıların talepte bulunamayacakları, bu şirket tarafından verilmiş bir ibra bulunmadığından bu iki bonoya bağlı olarak şirketin alacak hakkının devam ettiği, 14.08.2001 tarihli taahhütnamenin davacılar açısından kısmi ibra niteliğinde bulunduğu, bu nedenle belirtilen bonoların da ödenmiş olduğu, bu durumda davalı ..."in 03.12.1999 tarihli hisse devir sözleşmesine dayalı satış bedeli ödeme borcunu davacılara karşı tamamen ifa etmiş sayılması gerektiği, TMK"nın 2. maddesi uyarınca tarafların bu sözleşmeden doğan edimlerini karşılıklı olarak yerine getirdiklerinden artık sözleşmenin geçersizliğini ileri sürmelerinin objektif iyi niyet kurallarına uygun bulunmadığı, bu nedenlerle asıl davada ve bu dosya ile birleşen 2009/858 Esas sayılı dava dosyasında davacıların davalı ..."e yönelik bir alacak haklarının bulunmadığı, davalı ... ile ilgili olarak birleşen 2009/858 Esas sayılı davadaki iddialar dikkate alındığından taraflar arasındaki ilişki bakımından somut olayda vekalet sözleşmesi hükümlerinin uygulanması gerektiği ve BK"nın 126/4. maddesi hükmü gereğince dava tarihi itibariyle 5 yıllık zamanaşımı süresi dolduğundan H. ... hakkındaki davanın bu nedenle reddi gerektiği, birleşen 2007/113 Esas sayılı dava dosyasındaki "kısmi dava" ile 2009/574 Esas sayılı dava dosyasındaki ek davanın, sözleşmeden doğan devir borcunun yerine getirildiği, aynı sözleşmenin 5. maddesindeki ön olgunun gerçekleşmediği gibi gerçekleşse de buna dayalı geçersizlik iddiasının TMK"nın 2. Maddesine aykırı olup, hakkın kötüye kullanılması niteliğinde bulunduğu sonucuna varıldığından asıl ve birleşen davanın bu nedenle reddinin gerektiği, birleşen 2007/257 Esas sayılı itirazın iptali davasında, davacının takip talebindeki asıl alacak tutarı dikkate alınarak ve bununla bağlı kalınarak takip tarihi itibari ile davalılar ... ve ..."dan ayrı ayrı 40.159,84 TL, ... ve H. ..."den ayrı ayrı 20.079,92 TL tutarında alacak talebinde bulunabileceği sonucuna varılarak, asıl davada davalı ... hakkındaki dava atiye terk edildiğinden adı geçen davalı ile ilgili olarak esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına, davalı ... hakkındaki davanın reddine, birleşen 2007/113 ve 2009/574 Esas sayılı davaların reddine, birleşen 2009/858 Esas sayılı dava dosyasında davalı ... hakkındaki davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, davalı ... hakkındaki davanın reddine, birleşen 2007/257 Esas sayılı dava dosyasında davanın kısmen kabulü ile davalılar ... ve ..."ın itirazlarının ayrı ayrı 40.159,89 TL için, ... ve ..."in itirazlarının ayrı ayrı 20.079,92 TL için iptaline, davalılar hakkındaki takibin belirtilen bu miktarlar üzerinden ve takip tarihinden itibaren talebi aşmayacak şekilde tahsile kadar değişen oranlarda yasal faiz yürütülerek takip talebindeki diğer koşullarla devamına, fazla istemin reddine, davalı ... 16.063,96 TL"sinden, ... 16.063,96 TL"sinden, ... 8.031,97 TL"sinden, ... 8.031,97 TL"sinden sorumlu olmak üzere toplam 48.191,86 TL icra inkar tazminatının (%40) oranında davacı yararına adı geçen davalılardan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, bir kısım birleşen dosyalarda davacı-temlik alan ...Dış Tic.A.Ş. vekili, birleşen dosyada davacı- temlik alan ... Dış Ticaret A.Ş., davalılar ..., ... vekili, davacı-karşı davalı ..., davacı-birleşen dava davalısı ... vekili temyiz etmiştir.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, bir kısım birleşen dosyalarda davacı- temlik alan ...Dış Tic. A.Ş. vekili, birleşen dosyada davacı- temlik alan ... Dış Tic. A.Ş., davalılar ..., ...vekili, davacı-karşı davalı ..., davacı- birleşen dava davalısı ... vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, bir kısım birleşen dosyalarda davacı- temlik alan ...Dış Tic. A.Ş. vekili, birleşen dosyada davacı- temlik alan ... Dış Tic. A.Ş. , davalılar ..., ... vekili, davacı-karşı davalı ..., davacı- birleşen dava davalısı ... vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, takdir olunan 1.100 TL duruşma vekalet ücretinin taraflardan alınarak yekdiğerine verilmesine, aşağıda yazılı bakiye 26,10 TL temyiz ilam harcının temyiz eden temlik alan ...Dış Tic. A.Ş."den alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 0,90 TL temyiz ilam harcının temyiz eden temlik alan ... Dış Tic. A.Ş."den alınmasına, istek halinde aşağıda yazılı 678,60 TL harcın temyiz eden davalı ..."ya iadesine, istek halinde aşağıda yazılı 1.260,00 TL harcın temyiz eden davalı ..."a iadesine, istek halinde aşağıda yazılı 613,95 TL harcın temyiz eden davalı ..."e ve ..."e iadesine, 23/12/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.