23. Hukuk Dairesi 2013/5199 E. , 2013/6442 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde daire rayiç değerinin tahsili davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili Av.....gelmiş, davalılardan gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, kooperatif üyesi olan müvekkiline kur’a ile belirlenen bağımsız bölümünün, diğer üyelere tapularının verilmesine rağmen müvekkiline verilmediğini, hakkındaki ihraç kararı kesinleşmeden dairenin kooperatif tarafından diğer davalılara satıldığını, ihraç kararının iptal edildiğini ve dairenin kendisine ait olması nedeniyle verilmesi gerektiğini ileri sürerek, ... numaralı dairenin müvekkili adına tesciline, bu mümkün olmazsa rayiç değerinin ve ıslahla talebiyle birlikte toplam ....800,00 TL kira bedelinin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının aidat borcu bulunduğunu, borcunu ödemesi halinde kendisine tahsis edilen ve şu anda dava konusu yapılan dairenin mülkiyetini devredeceklerini veya zararını karşılayabileceklerini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, davacının, davalı kooperatif üyesi olduğu, tescil talebine konu B-... Blok, .... kat, ... no"lu dairenin davacıya tahsis edildiği ancak daha sonra davalı kooperatif tarafından diğer davalılara satılmak suretiyle devredildiği, davacının aidat ödemelerini tam olarak yerine getirmediği ve kooperatife borcu bulunması nedeniyle tapu iptal ve tescil talebinde bulunamayacağından tapu iptal ve tescil talebinin ve kira talebinin reddine , rayiç değer talebinin kısmen kabulü ile 41.371,90 TL"nin ....000,00 TL"si için dava ve bakiye kısmım için ....03.2008 ıslah tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun ...-... maddesi uyarınca faiz yürütülmek suretiyle davalı kooperatiften tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif ortaklığına bağlı tapu iptal ve tescil, mümkün olmazsa tazminat istemine ilişkindir.
Davacının, B-... Blok .... Kat, ... no’lu dairenin hak sahibi olarak kooperatife üye olduğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Yapı kooperatiflerinde kooperatife karşı parasal yükümlülüklerini yerine getirmeyen, başka bir anlatımla kooperatife borcu bulunan ortakların tapu iptal ve tescil isteme hakları bulunmamaktadır. Ancak 1163 sayılı
Kooperatifler Kanunu .... maddesinde karşılığını bulan eşitlik kuralı gereğince kooperatif ortakları hak ve yükümlülüklerde eşit olup, kooperatif aynı durumdaki ortaklarına eşit işlem yapmak zorundadır. Kooperatif, diğer ortaklara borca rağmen tapu vermiş ise davacının da varsa borcuna rağmen kooperatiften tapu isteme hakkının varlığı kabul edilmelidir. Tapusunu alan her bir ortak yönünden tapusunu aldığı tarih itibariyle kooperatife borcu olup olmadığı kooperatif defter, kayıt ve belgeleri incelenerek denetime elverişli ve ayrıntılı bir şekilde belirlenmelidir. Yapılan bu inceleme sonucu kooperatife borcu bulunan ortaklara tapularının verilmediğinin tespiti halinde davacıların da bağımsız bölüm tapusunu almaya hak kazanabilmeleri için dava tarihi itibariyle borçlarının bulunmaması gerekir. Üyeye mevcut borcu ödeme olanağı sağlamak amacıyla borcun depo ettirilmesi doğru olmayıp, davanın reddi gerekir. YHGK"nun ....06.2012 tarih ve ...-145 E., 392 K. sayılı ilamı ve Dairemiz"in yerleşik uygulaması bu yöndedir.
Somut olayda, mahkemece, davacının kooperatife borcu olup olmadığı yönünde araştırma yapılmışsa da bu araştırma yeterli değildir. Bu durumda, kendisi ile aynı durumda olan üyelere, diğer anlatımla borcu bulunan üyelere borca rağmen tapuların verilip verilmediği 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun .... maddesindeki eşitlik ilkesi gözetilerek kooperatif defter, kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle karar verilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, vekili ... duruşmasında hazır bulunan davacı yararına takdir olunan 990,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ........2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.