23. Hukuk Dairesi 2013/5410 E. , 2013/6427 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalı kooperatif üyesi olan müvekkillerinin ....09.2011 tarihli yönetim kurulu kararıyla üyelikten çıkarıldıklarını, çıkarma kararına karşı genel kurul nezdinde itirazda bulunduklarını, ihraç kararı kesinleşene kadar kooperatif üyelikleri devam ettiği halde davalının müvekkillerini üyelik haklarından yararlandırmadığını ileri sürerek, müvekkillerinin davalı kooperatif üyesi olduklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı temsilcileri, ihraç kararlarının genel kurulca onaylanarak kesinleştiğini, davacıların plakalarını takarak resmi güzergahlarında çalışmayıp, dışarıda kooperatifin izni ile takılan plakalarla çalıştıklarını, Yahya"nın öğrenci servis şoförü olarak, Numan"ın ise inşaat firması ile özel çay fabrikasında servis şoförü olarak çalıştığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; ihraç kararına karşı itiraz ve dava seçimlik haklarından davacıların genel kurula itiraz haklarını kullandıkları, davanın teknik olarak yönetim kurulu ihraç kararı ile bu kararın genel kurulca onanmasına dair kararın iptal niteliğinde olmadığı, kooperatif üyeliğinin tespitine ilişkin olduğu, uyuşmazlığın üyelikten çıkarma kararlarının kesinleşip kesinleşmediği noktasında toplandığı, davacıların "M" plakayı takmalarına karşın resmi olarak güzergahlarında çalışmadıkları, tanık beyanlarıyla da doğrulanan şekliyle yazılı ve sözlü uyarılara rağmen anasözleşmenin .../.... maddesine uymamakta ısrar ettikleri, tanık Saadettin"in beyanına göre de davacıların başka işlerde çalıştıkları, davacıların ihraçlarının ....06.2012 tarihli genel kurulda onaylanarak kesinleştiği, çıkarma ve çıkarma kararının onaylanmasının anasözleşme hükümlerine uygun olarak alındığı gerekçesiyle, davaların reddine karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davalı kooperatif üyeliğinin tespiti istemine ilişkindir.
Kooperatif anasözleşmesinin .... maddesine göre taşıyıcılığı bilfiil meslek edinmiş esnaf olmak, kooperatifin amacına uygun motorlu araç sahibi olmak, aynı amaçlı başka bir motorlu taşıyıcılar kooperatifine ortak olmamak, ortaklık şartları olarak sayılmıştır. Bu çerçevede, davacıların resmi güzergahlarında fiilen taşıyıcılık yapmamaları nedenine dayalı olarak ihraçlarına karar verilebilmesi için, resmi güzergahlarında fiilen taşıyıcılık yapmaları hususunda davacılara ihtarname gönderilerek temerrüde düşürülmeleri gereklidir. İhraç kararından önce davalı kooperatifçe bu hususta ihtarname gönderildiği ve davacıların temerrüde düşürüldükleri hususu ileri sürülüp kanıtlanamamıştır.
Mevcut davada davacılar davalı kooperatif üyeliğinin tespitini talep ettiklerine göre, bu talepleri aynı zamanda ihraç kararının da doğru olmadığının tespiti ve iptal talebini de içermektedir. Bu itibarla yukarıda izah edilen hukuki çerçeve dahilinde kooperatif anasözleşmesinin .... maddesine göre kooperatifin kendi üzerine düşen hususları yerine getirmeden, anasözleşmenin .... maddesine göre verdiği davacıların ihracına ilişkin karar, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"na ve davalı kooperatif anasözleşmesine uygun bulunmadığından, eksik inceleme ve hatalı değerlendirme sonucu davanın kabulü yerine reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuş bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ........2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.