MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili kooperatifin ortağı olan davalının, 1997 yılı Temmuz ayı ile 2007 yılı Temmuz ayı arası aidat ve gecikme faizi borçlarını ödememesi üzerine başlattıkları ilamsız ... takibinin davalının haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek, davalının itirazının iptali ile %40 ... inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı, davacı kooperatife borcu bulunmadığını, kararlaştırılan tüm aidatları ödediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davanın reddine dair verilen önceki kararın davacı vekilince temyizi üzerine; Dairemizce, BK"nın 84. maddesine göre, kısmi ödemelerin öncelikle faizden mahsup edileceği, aksi yönde bir genel kurul kararı alınmadığı veya davacının aksi yönde bir uygulaması bulunmadığı sürece bu maddenin uygulanması gerektiği, somut olayda öncelikle takip talebi de gözetilerek davalının ödemesi gereken aidat miktarı, varsa gecikilen ödemeler dayanak genel kurul kararları da gösterilmek suretiyle her ay için tek tek belirlenip, yine geç ödemeler nedeniyle uygulanacak faiz oranlarına ilişkin genel kurul kararları da dikkate alınarak ödenmesi gereken gecikme zammı miktarının aksine bir karar ve uygulama yoksa BK"nın 84 . maddesine göre bulunması, bu doğrultuda tarafların iddia, savunma ve itirazlarını da karşılayacak şekilde ve önceki rapordaki tespitler de tartışılmak suretiyle kooperatif yönetim ve genel kurul kararları, tüm defter, kayıt ve belgeleri ile varsa banka hesapları üzerinde bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği belirtilerek bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda iddia, savunma, uyulan bozma ilamı sonrasında alınan bilirkişi kurulu raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davalının ....503,00 TL aidat yatırdığı, genel kurul kararları çerçevesinde ödenmesi gereken aidat tutarının ....457,75 TL olduğu, davalının bazı aidatları geç ödemesinden kaynaklı 675,96 TL gecikme zammı ödemesi gerektiği, bu halde bile davalının 359,... TL fazla ödemesi bulunduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif aidat alacağının işlemiş faizi ile birlikte tahsili için başlatılan ... takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, Dairemiz"in bozma ilamına uyulmuş ise de, bozma ilamına yanlış anlam verilerek ve bozma doğrultusunda 818 sayılı BK"nın 84. maddesindeki ilkenin aksi
yönünde bir uygulama ya da genel kurul kararı bulunup bulunmadığı araştırılmaksızın, bilirkişi kurulunun BK"nın 84. maddesi uyarınca ödemelerin öncelikle faize mahsup edilerek hesaplama yapılmasının mümkün olmadığı, BK"nın 84. maddesinin uygulanacağına ilişkin bir karar bulunmadığı, böyle bir hesaplama yapılmasının doğru olmadığı yönünde bildirdiği görüşe itibar edilerek hüküm kurulmuştur.
BK"nın 84. maddesi uyarınca, ödemelerin öncelikle gecikme faizinden mahsup edilmesi gerekir. BK"nın 84.maddesindeki düzenleme yasal bir hak olduğundan, bu ilkenin kooperatif alacakları hakkında da uygulanması mümkün olup, bunun için genel kurulda ayrıca bir karar alınması gerekmemekte, aksi yönde bir genel kurul kararının alınmamış olması ya da aksi yönde bir uygulamanın bulunmaması yeterli olmaktadır. 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun .... maddesine göre, kooperatif ortakları hak ve vecibelerde eşit olduklarından BK"nun 84. maddesinin uygulanmaması yönünde genel kurul kararı alınmışsa veya böyle bir karar alınmamış olmakla birlikte davacı kooperatifin gecikmiş ödemelerin öncelikle anapara borcundan düşülmesi yönünde genel bir uygulaması varsa davalının borcu da anılan genel kurul kararı ya da anılan uygulama çerçevesinde belirlenmelidir.
Bu durumda mahkemece, öncelikle tüm genel kurul tutanaklarının davalı kooperatiften, temin edilemezse ilgili Ticaret Sicili Memurluğu"ndan veya anasözleşmesinin 41. maddesi gereğince Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü"nden getirtilmesinden sonra, kooperatif uygulamaları konusunda uzman bir bilirkişi aracılığıyla, ödemelerin asıl alacaktan mahsubu yönünde genel kurul kararı olup olmadığı, bu konuda genel kurul kararı yoksa da, tüm defter ve kayıtları incelenerek davacı kooperatifin dava konusu dönemde diğer üyelerine bu yönde bir fiili bir uygulamasının olup olmadığı araştırılarak, BK"nın 84. maddesinin uygulanmayacağına ilişkin genel kurul kararı varsa ya da davacı kooperatif diğer üyelerine dava konusu dönemde BK"nın 84 .maddesini uygulamamış ise, davalı yönünden de bu madde uygulanmayarak ödemelerin öncelikle anaparadan düşülmesi, BK"nın 84. maddesinin uygulanmayacağına ilişkin bir genel kurul kararı yoksa ve davacı kooperatif dava konusu dönemde tüm üyelerine istikrarlı bir biçimde BK"nın 84. maddesini uygulamış ise ödemelerin öncelikle gecikme faizinden mahsubu ile, asıl alacak ve gecikme faizi borcunun belirlenmesi için gerekçeli denetime elverişli rapor alınıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bozma ilamının gerekleri yerine getirilmeden, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ........2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.