23. Hukuk Dairesi 2013/4305 E. , 2013/6395 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde taraflardan gelen olmadığından incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Davacı vekili, müvekkilinin üyesi olduğu dava dışı kooperatif ile arsa sahibi sıfatıyla davacı ve oğlu olan davalı arasında üç arsa üzerinde inşaat yapılması ve bu inşaatlardan arsa sahiplerine birer daire verilmesi konusunda protokol akdedildiğini, sonrasında kooperatif ile dava dışı şirket arasında inşaat yapım sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin bu şirketin ortaklarından olduğu gibi kooperatif üyesi olarak tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, üye kayıt defterine davacının tapusunun verileceği yönünde şerh yazıldığını, bitirilen bağımsız bölüm tapularının bir takım sıkıntılar nedeniyle davalı adına yazıldığını, davalının davacıya verdiği vekaletname ile birkaç kooperatif üyesine tapularının verildiğini, vekaletten azledilmesi nedeniyle müvekkiline üyeliğinden dolayı verilmesi gereken dairenin tapusunun teslim edilmediğini ileri sürerek, davalı adına kayıtlı olan ... ili, ... ilçesi, ... köyü, 271 ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ... numaralı bağımsız bölüm tapusunun iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, uyuşmazlığın inanç sözleşmesine dayandığından yazılı delille ispat edilmesi gerektiğini, resmi işlemle taşınmazın müvekkili adına tescil edildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; kooperatif ile arsa sahibi arasında yapılan protokolün ... ili, ... ilçesi, ... köyü, 111 ada, ..., ..., ... parseller üzerine inşaat yapılmasına ilişkin olduğu, taraflar arasında talebe konu ... köyü, 271 ada, ... parsele ilişkin davalıyı bağlayıcı bir sözleşme bulunmadığı, davacının talebiyle ilgili olarak üyesi olduğu kooperatife rücu etmesi gerektiği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
...) Dava, davacının üyesi olduğu kooperatif ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalayan davalı arsa maliki adına kayıtlı taşınmazın tapusunun iptali ile tescili istemine ilişkindir.
Davacı, dava dışı kooperatife davaya konu bağımsız bölüm için üye olduğunu, bağımsız bölümün kendisine tahsisi ve tapusunun verilmesi için tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, bu hususta yönetim kurulunun da kararı bulunduğunu, buna rağmen bağımsız bölüm tapusunun davalı arsa sahibi adına oluşturularak tapunun kendisine verilmediğini ileri sürmüş, bu iddialarına ilişkin sözleşme ve kooperatif kayıt fotokopilerini dosyaya sunmuştur.
Dosyadaki bilgi ve belgelere göre, davacının üyesi olduğu dava dışı kooperatif ile arsa sahipleri olarak davacı, davalı ... ve ... arasında tarihsiz adi yazılı şekilde arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi akdedildiği, ayrıca kooperatif ile arsa sahiplerinin ortağı olduğu iddia edilen ... İnş. Taah. Elek. Tic. ve San Ltd. Şti. arasında da inşaat yapım sözleşmesi bulunduğu görülmüştür. Taraflar arasındaki ihtilafın çözümünde bu sözleşmelerin, kooperatif kayıt, defter ve belgelerinin birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle davanın çözümü dava dışı kooperatif ile diğer arsa sahibi....’un menfaatlerini ilgilendirdiğinden ve dava sonucunda verilecek kararın haklarını etkileme ihtimali bulunduğundan kooperatif ve arsa sahiplerinden .... aleyhine dava açması için davacıya süre verilip, dava açıldığında bu dosyayla birleştirilmelidir.
Bu aşamadan sonra ise mahkemece, uyuşmazlığa ve sözleşmeye konu taşınmazların tapu kayıtlarının ilk tesis tarihinden itibaren tüm tedavülleri ve dayanaklarıyla birlikte celp edilip, konusunda uzman bir bilirkişi seçilerek, kooperatifin genel kurul, yönetim kurulu kararları ve diğer kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak, davaya konu bağımsız bölümün arsa sahiplerine isabet edip etmediği, bağımsız bölümün arsa sahiplerine isabet ettiğinin anlaşılması durumunda hangi arsa sahibine ait olduğu, bağımsız bölümün davacıya ait olduğunun tespit edilmesi durumunda ise bu aidiyetin arsa sahipliği sıfatına mı yoksa kooperatif üyeliği sıfatına mı dayandığı, diğer arsa sahiplerine isabet ettiği anlaşılırsa kooperatif uhdesinde başka bir bağımsız bölüm bulunup bulunmadığı, bulunuyorsa davacının tapu iptali ve tescil isteminin değerlendirilmesi için açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli bilirkişi raporu alınarak tarafların ileri sürdüğü tüm delillerin birlikte değerlendirilmesi ve oluşacak uygun sonuç dairesinde karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş kararın bozulması gerekmiştir.
Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanunu"nun .../.... maddesi gereğince tapu kayıt iptali gibi taşınmazın aynına ilişkin davalar taşınmazın değeri üzerinden ... sayılı Tarife, madde III- ...-a uyarınca nispi karar ve ilam harcına tabidir. Aynı Kanun"un ..., 32. maddeleri uyarınca yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe, müteakip işlemler yapılamaz. Bu nedenle mahkemece, dava konusu dairenin keşifte belirlenen değeri üzerinden eksik harcın re"sen tamamlatılması için anılan Kanun"un .... maddesi gereği işlem yapılması gerekirken, dava dilekçesinde gösterilen ve yapılan keşif neticesinde dava konusu dairenin değerini yansıtmadığı anlaşılan 50.000,00 TL üzerinden nispi harç yatırılmış olduğu hususu göz ardı edilmek suretiyle yargılamaya devam edilerek, hüküm kurulmuş olması da isabetli olmamıştır.
...) Bozma nedenine göre, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ......2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.