Davacı, 1.1.1985 tari ve devamında bulunan ve zorunlu SSK"ya tabi 15.2.1987 tarihinde 44 gün, 1989 yılında 45 gün ve 1990 yılında 42 gün olmak üzere toplam 131 gün SSK sigortası çıktıktan sonra kalan Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının ilk tescilinin yapıldığı 1.1.1985 tarihi ile dava tarihi olan 18.11.2005 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa"ya tabi zorunlu sigortalı olduğu dönemler dışında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede, davacının verdiği 8.2.2005 tarihli bildirge üzerine 1.1.1985 tarihi itibariyle tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, çiftçilik belgesinde 172 dekar arazisi olduğu, 2002 yılında Tarım Kredi Kooperatifinden gübre aldığı, 2005 yılında şeker fabrikasına pancar sattığı muhtar ilmuhaberinde 120 dekar arazisinin bulunduğunun bildirildiği, 15.2.1987 -31.3.1987 ,15.5.1989 - 30.9.1989, 20.12.1989 -16.2.1990 tarihleri arasında SSK"na tabi zorunlu sigortalı olduğu, davalı kurumca durumun öğrenilmesi üzerine 14.2.1987 tarihi itibariyle terkin edildiği, 1.1.1985-14.2.1987 tarihleri arasındaki dönem yönünden taraflar arasında ihtilaf bulunmadığı, 2004 yılında düzenlenmiş çiftçilik belgesinin olduğu görülmektedir.
Davacı davalı Kurumca tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak 1.1.1985 tarihinde tescil edilmiş olmakla ve bu tarihten sonraki 506 sayılı Yasa’ya tabi çalışmaları uzun süreli blok çalışma olmayıp aralıklı ve kısa süreli çalışma olduğundan bu süreler dışında kalan dönemlerde 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesi koşullarını taşıması halinde tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun kabulü gerekir ise de, mahkemece 2926 sayılı Yasa"nın 10. maddesinde belirtilen kayıtların varlığı araştırılmaksızın sonuca gidildiği görülmektedir.
Yapılacak iş; 14.2.1987 ile dava tarihleri arasındaki dönemde, davacı tarafça Yozgat Şeker Fabrikasına ürün bedellerinden prim kesintisi yapılıp yapılmadığını sormak yapılmış ise belgelerini getirtmek , 2926 sayılı kanunun 10.maddesinde belirtildiği üzere meslek kuruluşu veya kooperatif kaydı bulunup bulunmadığını, öte yandan zabıtaca tarihte belirterek tarımla iştigal edip etmediğini araştırmak, davacı adına tapuda kayıtlı taşınmazın davacı adına tesis tarihini ziraat oda kaydı ve pancar kooperatif kaydını sormak ihtilaflı dönemde görev yapan muhtar ve azaların tanık olarak beyanlarına başvurmak ve sonucunda tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonuca ulaşmak gerekir.
Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davacının 14.2.1987 ile dava tarihleri arasında SSK sigortalısı olduğu süreler dışında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.06.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
