Mahkemesi :İş Mahkemesi



Dava, davacının Kurum"un yaşlılık aylığının iptaline yönelik işleminin iptali ile Kuruma borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilâmına uyularak hükümde belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı Kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Eldeki dava dosyasına konu olayda, 20.04.1982-27.10.1995 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasaya tabi sigortalılığı bulunan davacıya, Kurumca 01.07.2000 tarihinden itibaren 6547 gün sigortalılık süresi üzerinden aylık bağlandığı, 30.06.1983 tarihine kadar Fransa’daki çalışmalarından dolayı davacının, yurt dışı sosyal güvenlik kurumundan aylık tahsis talebinde bulunması sonucu, 1479 sayılı Yasaya tabi sigortalılık başlangıç tarihinin Kurumca 01.07.1983 tarihi olarak kabul edilerek, Türkiye’deki aylığı iptal edilerek, ödenen aylıkların borç kaydedildiği, anlaşılmaktadır.
Davacının yurtdışı sigortalılık belgelerine göre, Kurum"un davacıyı 1479 sayılı Yasa"ya tabi sigortalılık başlangıç tarihini 01.07.1983 tarihi olarak kabul etmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Hâl böyle olunca, 01.07.1983 tarihinin davacı yönünden 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılık başlangıcı olduğu esas alınarak bu çerçevede belirlenecek sigortalılık süresine göre 1479 sayılı Kanunu 35, Geçici 10 ve Geçici 11. maddeleri çerçevesinde, başlangıçtan itibaren bağlanacak aylık miktarının belirlenmesi gerekmektedir.
Dairemizin önceki bozma ilamında da belirtildiği gibi, 01.01.2000 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı Yasa"nın 39. maddesi ile 1479 sayılı Yasa"ya eklenen Geçici 11. maddede, sigortalının aylığının “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olanlara bağlanacak yaşlılık aylığı;
a)Sigortalının, aylık başlangıç tarihindeki toplam sigortalılık süresi esas alınarak, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce bulunduğu gelir basamağının aylık başlangıç tarihinde yürürlükte bulunan gelir tablosundaki değeri üzerinden, bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki hükümlere göre hesaplanan aylığının, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar geçen sigortalılık süresinin toplam sigortalılık süresine orantılı olarak hesaplanan tutarı ile,
b)Sigortalının, bu Kanunun yürürlük tarihi ile aylık başlangıç tarihi arasında aylar itibariyle prim ödediği gelir basamaklarının bu basamaklardaki prim ödeme süreleri de dikkate alınarak, aylık başlangıç tarihinde yürürlükte bulunan gelir basamakları üzerinden hesaplanacak ağırlıklı ortalamasının, aylık başlangıç tarihindeki toplam sigortalılık süresi esas alınmak suretiyle bu Kanunun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrasına göre bulunacak aylık bağlama oranı üzerinden hesaplanan aylığın, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra geçen sigortalılık süresinin toplam sigortalılık süresine orantılı olarak hesaplanan tutarı,” toplamı olduğu hüküm altına alınmıştır.
Bu yasal düzenlemeye göre; A aylığının hesap formülü;
01.01.2000 tarihindeki basamağının
Aylık Tahsis Tarihindeki Gelir tablosu karşılığı
A Aylığı = Aylık gelir tutarı x ABO x 1.1.2000 öncesi hizmeti
Toplam hizmetleri

Keza B aylığının hesap formülü de;

B Aylığı= Ağırlıklı Ortalama x ABO x 1.1.2000 sonrası hizmeti
Toplam Hizmetleri
şeklinde olacaktır.

Aylık hesabında esas alınacak aylık bağlama oranlarının belirlenmesinde ise, 01.01.2000 öncesi için 1479 sayılı Yasanın geçici 11. maddesi yollaması ile mülga 36. maddenin “Yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalılara en son prim ödediği gelir basamağında en az bir tam yıl prim ödemesi koşuluyla bulunduğu basamağın % 70"i oranında aylık gelir hesaplanır. Bulunduğu gelir basamak primini bir yıl ödememişse, bir önceki basamak üzerinden aylık gelir hesaplanır. Bu oran 25 yıldan fazla prim ödenmiş olması halinde fazla olan her tam yıl için % 1, kadın ise 50, erkek ise 55 yaşlarından sonra sigortalılığa devamda, fazla olan her tam yaş için de ayrıca % 1 artırılır.” hükmü gözetilmeli, 01.01.2000 sonrası aylık bağlama oranının belirlenmesi için ise, 4447 sayılı Kanunla değişik anılan maddenin “Aylık bağlama oranı, sigortalının toplam sigortalılık süresinin ilk on tam yılının her bir yılı için %3,5 takip eden onbeş tam yılın her bir yılı için %2 ve yirmibeş yıldan fazla her bir tam yıl için %1,5 oranlarının toplamıdır.” hükmü nazara alınmalıdır.
Bu şekilde belirlenecek aylık bağlama oranları ile hesap edilen A ve B aylıklarının toplamı, tahsis tarihi itibarıyla aylık miktarını oluşturur. Bu şekilde tahsis talep tarihi itibariyle belirlenecek yaşlılık aylığının ilgili maddelerde düzenlenen artış oranları ve artış yasalarıyla (5073, 5282, 5454, 5565 sayılı Yasalar gibi) gösterilen artış oranları uygulanarak, sosyal destek ödeme tutarları da gözetilerek, yıllara göre ödenmesi gereken aylık tutarı belirlenmelidir.
Mahkemece, öncelikle, 01.07.1983 tarihi başlangıç kabul edilerek belirlenen sigortalılık sürelerine göre, davacıya başlangıçtan itibaren ödenmesi gereken aylık tutarı alanında uzman bilirkişi yada bilirkişi heyetinden alınacak rapor ile belirlenerek, davacıya Kurumca fiilen ödenen aylık tutarı tespit edilerek, varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, hatalı aylık bağlama oranlarına göre hesaplama yapılan bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 07.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.




,