BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ: ...7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı belediyede çalışırken iş akdinin 16/04/2014 tarihinde feshi üzerine açtığı işe iade davasında işe iade kararı verildiği, işe başlatılmayarak 18/08/2015 tarihinde tazminat ödendiği, alacaklarının usule aykırı olarak ödendiği iddiası ile kıdem ve ihbar tazminatı farkı, işe başlatmama tazminatı, farkı, boşta geçen süre ücreti farkı ve ücret farkı alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk derece mahkemesinin kararına karşı davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile boşta geçen süre ücreti alacağı yönünden yapılan değerlendirme neticesinde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı davalı vekili temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
Gerekçe:
1-Dosya kapsamının birlikte değerlendirilmesiyle yapılan inceleme sonucunda, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, Bölge Adliye Mahkemesi kararının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan yönleri usul ve kanuna uygun görülmüştür
2-Taraflar arasında kıdem ve ihbar tazminatı, boşta geçen süre ücreti ve işe başlatmama tazminatı hesabına esas ücret miktarı uyuşmazlık konusudur.
İşçinin işe iade sonrasında başvurusuna rağmen işe başlatılmaması halinde, işe başlatılmayacağının sözlü ya da eylemli olarak açıklandığı tarihte veya bir aylık başlatma süresinin sonunda iş sözleşmesi işverence feshedilmiş sayılır. Kıdem ve ihbar tazminatı ile işe başlatmama tazminatının da fesih tarihindeki ücrete göre hesaplanması gerekir. İş güvencesi tazminatı çıplak brüt ücrete göre hesaplanır ve brüt ücretin içerisinde para ile ölçülebilen ve devamlılık arz eden diğer menfaatler yer almaz.Boşta geçen süreye ait en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklar için, feshi izleyen dönem ücretlerine göre hesaplama yapılmalıdır. Geçersiz sayılan fesih tarihinden sonra boşta geçen en çok dört aylık sürede işçinin çalışması devam ediyormuş gibi ücret ve diğer haklar belirlenmelidir.Somut uyuşmazlıkta; davacı kesinleşen işe iade kararı üzerine davacının işe başlatma talep ettiği, davalı işverence işe başlatılmayarak iş akdinin feshedildiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacının 31/03/2014 tarihinde Genel-İş Sendikasına üye olduğu ve davacının üyeliğinin işverene bildirildiği anlaşılmıştır.Mahkemece hükme esas alınan raporda davacının ücretinin tespitine esas alınan emsal işçi bordrosunun toplu iş sözleşmesine uygun olduğu belirtilmiş ise de, emsal alınan işçi bordrosunun incelenmesinde, 3.210,00 TL çıplak brüt ücrete ek olarak yemek ücreti ile giydirilmiş ücrete eklenmemesi gereken SSK ve işsizlik primi işveren payları da dahil hak ediş toplamının 4.161,03 TL olduğu, kıdem ve ihbar tazminatı ile boşta geçen süre ücreti alacakları hesabına esas alınan bu ücretin hatalı belirlendiği anlaşılmıştır.
İstinaf incelemesinde, boşta geçen süre ücretinin geçersiz fesih tarihini izleyen 4 aylık süredeki ücret ve diğer hakların hesaba esas alınarak hesaplanması gerektiği yönündeki kabulü isabetli ise de, boşta geçen süre ücretine esas alınan günlük 135,66 TL giydirilmiş ücretin ne şekilde belirlendiği de açık değildir.O halde, davacının işe başlatılmayarak iş akdinin feshedildiği tarihi de kapsayan davalı işyerinde 01/01/2015-31/12/2015 döneminde geçerli toplu iş sözleşmesinde belirlenen 107,00 TL çıplak brüt ücret esas alınarak işe başlatmama tazminatının hesaplanması, çıplak brüt ücret ile ücret ekleri ve sosyal yardımlar esas alınarak davacının kıdem ve ihbar tazminatına esas giydirilmiş ücreti belirlenmeli, kıdem tazminatı tavanı da dikkate alınarak bu alacaklar hesaplanmalı, geçersiz fesih tarihinden itibaren 4 aylık sürede davalı işyerinde yürürlükte olan 2014 yılını kapsayan toplu iş sözleşmesi esas alınarak boşta geçen süre ücreti ile sosyal haklar alacağı hesaplanmalı, usulü kazanılmış haklar da dikkate alınarak varılacak sonuca göre talep konusu alacaklar hakkında bir karar verilmelidir. Belirtilen hususlar gözetilmeksizin eksik inceleme ile verilen karar hatalıdır.
3-Kıdem tazminatı hususunda uygulanmasına devam olunan 1475 sayılı İş Kanu’nun 14. maddesinde “... toplu sözleşmelerle ve hizmet akitleriyle belirlenen kıdem tazminatlarının yıllık miktarı, Devlet Memurları Kanununa tabi en yüksek Devlet memuruna 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemez. “hükmüne yer verilmiş olup bu hükümle kıdem tazminatı hesaplanırken her yıl belirlenen tavan miktarın dikkate alınması zorunlu kılınmıştır. Kıdem tazminatı tavanı ile ilgili bu düzenleme kamu düzeni ile ilgili olup resen gözetilmesi gerekmektedir.Somut olayda; karara esas alınan ek raporda, dosya kapsamına göre belirlenen kıdem tazimatına esas giydirilmiş ücretin kıdem tazminatı tavanını aştığından, fesih tarihinde geçerli olan 3.709,98 TL kıdem tazminatı tavanı üzerinden kıdem tazminatının hesaplanacağı isabetli olarak tespit edilmiş ise de, işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesi gereğince her yıl için 45 günlük ücret tutarında kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğinden bahisle (3.709,98 TL/30 günx45 gün) formülü ile 1 yıl için hesaplanan 5.564,97 TL kıdem tazminatı tutarı kıdem tazminatı tavanını aşmıştır. 1475 sayılı Yasanın 14. maddesindeki emredici düzenleme karşısında, işçi lehine hesaplanacak yıllık kıdem tazminatı tutarı her halde kıdem tazminatı tavanını aşamayacağı halde fazlasını hesaplayan rapor esas alınarak verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09/07/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.