12. Hukuk Dairesi 2019/4405 E. , 2020/5551 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından borçlu aleyhine başlatılan genel haciz yolu ile ilamsız takipte, örnek 7 numaralı ödeme emrinin tebliği üzerine borçlunun yasal sürede icra dairesine verdiği itiraz dilekçesinde, yetkili icra dairesinin ... Anadolu İcra Dairesi olduğunu ileri sürerek ... İcra Dairesi’nin yetkisine itiraz ettiği, bunun üzerine alacaklının borçlunun itirazı ile duran takibin devamını sağlamak amacıyla itirazın kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurduğu, mahkemece, talebin reddine karar verildiği, alacaklı tarafça kararın istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesi’nce istinaf talebinin esastan reddine hükmedildiği görülmüştür.
İİK"nun 50. maddesinin birinci fıkrasına göre; HMK"nun yetkiye ilişkin hükümleri, para ve teminat alacaklarına dayalı takiplerde kıyas yolu ile uygulanır. Konusu para ve teminat alacaklarına ilişkin davalarda yetki, genel yetki kuralına göre çözümlenir. HMK’nun 6. maddesine göre genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.
Aynı Kanun’un 16/1. maddesine göre de; haksız fiilden doğan davalarda haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer yada zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
Somut olayda; takibin konusunun, ... 15. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2015/497 E. - 2016/436 K. sayılı kararı ile sabit olan hırsızlık suçuna konu toplam 750 gr ve 18 ayar cinsinden altının takip tarihi itibariyle güncel değeri olan tutardan borçlu tarafından daha önceden ödenmiş tutarın düşülmesi suretiyle kalan miktara ilişkin olduğu, bahsi geçen ilamda suçun hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma, suç yerinin de ... olduğu, takibin de suçun işlendiği yer olan ... İcra Dairesi’nde başlatıldığı, borçlunun, ikametgah adresinin ... olduğundan bahisle ... Anadolu İcra Daireleri’nin yetkili olduğunu ileri sürerek sadece yetki itirazında bulunduğu, takibin esasına ilişkin itirazlarını saklı tutarak borca itirazlarını bildirmediği, alacaklının itirazın kaldırılması talebinde, takibin dayanağının haksız fiilden kaynaklanması nedeniyle HMK’nun 16. maddesi gereğince haksız filin gerçekleştiği yerin yetkili olduğunu belirttiği, ilk derece mahkemesince takibe dayanak yapılan ceza mahkemesi ilamı kesinleşmediğinden yetkili yerin belirlenmesinde nazara alınamayacağı gerekçesiyle itirazın kaldırılması talebinin reddedildiği, Bölge Adliye Mahkemesi’nce de aynı gerekçeyle istinaf talebinin esastan reddedildiği anlaşılmıştır.
Haksız fiile dayalı mahkeme ilamının kesinleşmesinin gerekip gerekmediği, borca itiraz halinde tartışılması gereken bir husus olup, borçlunun yalnızca yetkiye itiraz etmesi durumunda söz konusu mahkeme ilamının kesinleşmesine gerek olmadığının kabulü gerekir. Zira yetki hususu İİK’nun 50/2. maddesi gereğince öncelikle karara bağlanması gereken bir husustur ve haksız fiilin sübutunun aranması işin esasının da incelenmesi anlamına gelecektir.
O halde; mahkemece, alacaklının itirazın kaldırılması talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile reddi yönünde hüküm tesisi ve istinaf başvurusunun da Bölge Adliye Mahkemesi’nce esastan reddedilmesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, istinaf talebinin esastan reddine ilişkin ... Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nin 27.12.2018 tarih 2018/1984 E. - 2018/2439 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... 10. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 27.3.2018 tarih 2017/898 E. - 2018/321 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi"ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 25/06/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.