Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/1247 Esas 2020/2913 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/1247
Karar No : 2020/2913

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Sendikası
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/09/2019 tarih ve E:2017/4300, K:2019/8014 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Yükseköğretim Yürütme Kurulunun 13/04/2017 tarihli toplantısında alınan karar ile değiştirilen Yükseköğretim Yürütme Kurulunun 07/03/2017 tarihli toplantısında alınan kararın 3. maddesinin iptali istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay Sekizinci Dairesinin 30/09/2019 tarih ve E:2017/4300, K:2019/8014 sayılı kararıyla;
2547 sayılı Kanun’un 6111 sayılı Kanun ile değişik 44. maddesinin (c) fıkrasının 6569 sayılı Kanun'un 28 . maddesi ile değişik halinde "... Yatay geçiş ve çift ana dal eğitiminin usul ve esasları ile azami öğrenim süreleri, lisansüstü eğitim usul ve esasları ile öğrenim süreleri Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir." kuralına yer verildiği,
Yükseköğretim Yürütme Kurulunun 07/03/2017 tarihli toplantısında araştırma görevlisi kadro ilanlarına başvuran adaylara yönelik olarak bazı kararlar alındığı; 13/04/2017 tarihli toplantısında da 3. maddenin değiştirilmesine karar verildiği;
Dava konusu 3. maddede; "öncelikli alanlar dışındaki, 2547 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamındaki araştırma görevlisi kadrolarına atanan veya atanmaya hak kazananlar ile Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı Kapsamında atanan araştırma görevlilerinin, bu kadrolarda bulunma sürelerin hesaplanmasında atandıkları zamanda yürürlükte bulunan mevzuat hükümleri ile Kurul Kararlarının uygulanması" hususunun düzenlendiği;
Dava konusu uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi açısından, "Öncelikli Alanlardaki Araştırma Görevlisi" kadrolarına atananların durumlarının belirlenmesinin gerektiği;
Dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yürürlükte olan "Öğretim Üyesi Dışındaki Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin" Ek 1. maddesine dayanılarak Yükseköğretim Yürütme Kurulunun dava konusu düzenleme ile aynı tarihte belirlediği Öncelikli Alanlardaki Araştırma Görevlisi Kadrolarına Atananların Lisansüstü Eğitimleri ile Diğer Hususlara İlişkin Usul ve Esaslar'ın 4. maddesinde, "Öğretim Elemanı Kadrolarına Yapılacak Atamalarda Uygulanacak Merkezi Sınav ile Giriş Sınavlarına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca yapılan değerlendirme sonucu başarılı olanların atamalarının 2547 sayılı Kanunun 50/d gereğince yapılacağı", 5. maddesinde; "Öncelikli alanlardaki kadrolara atanan araştırma görevlilerine, Yükseköğretim Yürütme Kurulunca belirlenen üniversitelerin belirlenen lisansüstü eğitim programlarında lisansüstü eğitim yaptırılmasının esas olduğu, atandığı öncelikli alanlardaki programlarda yüksek lisans eğitimine devam edenler ile doktora ve sanatta yeterlik eğitimlerinin tez aşamasında olanların, lisansüstü eğitim yaptıkları yükseköğretim kurumlarında eğitimlerini tamamlamasına izin verileceği, ancak yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar ile doktora ve sanatta yeterlik eğitimlerinin ders aşamasında olanların Yükseköğretim Yürütme Kurulunca belirlenen üniversitelerin belirlenen programlarında doktora ve sanatta yeterlik eğitimlerini yapmasının şart olduğu, Yükseköğretim Yürütme Kurulunun belirlediği üniversitelerin dışındaki üniversitelerde, belirlenen doktora ve sanatta yeterlik programlarında eğitimlerinin ders aşamasında olanların, önceki eğitimlerinin geçiş yaptıkları doktora ve sanatta yeterlik programında değerlendirilmesi hususunda ilgili enstitü yönetim kurullarının yetkili olduğu, öncelikli alanlarda araştırma görevlisi kadrolarına atananlardan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğinde belirtilen azami süreler içinde eğitimlerini tamamlamayanların araştırma görevlisi kadrolarıyla da ilişikleri kesileceği"nin belirtildiği;
Bir başka deyişle, Öncelikli Alanlardaki Araştırma Görevlisi kadrolarına atananların Yükseköğretim Yürütme Kurulu tarafından belirlenen üniversitelerde, yüksek lisans ve doktora eğitimi almaları gerekmekte olup, bu nedenle üniversite değiştirmek durumunda olanların, önceki eğitimlerinin geçiş yaptıkları doktora ve sanatta yeterlik programında değerlendirilmesi hususunda ilgili enstitü yönetim kurullarının belirleyeceği kurallar çerçevesinde dönem ve sene kaybına uğramaları ihtimalinin bulunduğu;
Bununla birlikte, Öncelikli Alanlardaki Araştırma Görevlisi kadrosuna atananların diğer araştırma görevlisi kadrosuna atananlar gibi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği'nde belirtilen azami süreler içinde eğitimlerini tamamlamaları zorunluluğunun devam ettiği, tamamlayamamaları halinde araştırma görevlisi kadrosuyla ilişiklerinin kesileceğinin açık olduğu;
Nitekim, idarenin, söz konusu düzenleme çerçevesinde üniversite değiştirmek durumunda olanların, bu nedenle eğitimlerinde meydana gelebilecek dönem ve sene kayıplarının kadro kaybına neden olmaması için geçiş hükümleri öngördüğü; Öncelikli Alanlardaki Araştırma Görevlisi Kadrolarına Atananların Lisansüstü Eğitimleri ile Diğer Hususlara İlişkin Usul ve Esaslar'ın Geçici 1. maddesi ile geçiş sürelerinin getirildiği;
Bu kapsamda; Öncelikli Alanlardaki Araştırma Görevlisi kadrolarına atananların Yükseköğretim Yürütme Kurulunun belirlediği üniversitelerde yüksek lisans ve doktora yapma zorunluluğu nedeniyle uğrayabilecekleri dönem ve sene kayıpları nedeniyle kadro kaybına uğramamaları için azami eğitim süreleri bakımından öngörülen geçiş hükümlerine pararel olarak dava konusu düzenlemenin yapıldığı;
Yukarıda anılan mevzuat bir bütün olarak değerlendirildiğinde; iptali istenilen dava konusu düzenleme ile öğretim elemanı ihtiyacı bulunan öncelikli alanların tespit edilerek, yükseköğretim açısından kritik ve öncelikli öğretim elemanı ihtiyacının karşılanması ve bu kapsamda kaynakların verimli ve etkin kullanımı açısından öğretim elemanlarının belirli üniversitelerde yetiştirilmesinin ve eğitimde belirli bir kalite standardının amaçlandığı ve anılan kadrolara atananların özel durumları nedeniyle eğitim sürelerinde meydana gelebilecek, kendilerinden kaynaklanmayan uzamaların kadro kaybına neden olmaması için idarece tesis edilen dava konusu düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, 20/04/2016 tarih ve 29690 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nin uygulanmasında tereddüt edilen hususlara açıklık getirmek amacıyla Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Eğitim Öğretim Dairesi Başkanlığının 13/06/2016 tarih ve 35253 sayılı yazısında; Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nin Geçici 1. maddesi uyarınca halen lisansüstü programlarda öğrenim görmekte olan öğrenciler bakımından daha önce aldıkları süreler dikkate alınmaksızın Yönetmelik'te öngörülen azami sürenin yeniden başlayacağı öngörüldüğünden, bu azami sürenin başlangıcı olarak 2016-2017 güz yarıyılının esas alınmasına karar verildiğinin belirtildiği, ancak Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Yürütme Kurulunun 13/04/2017 tarihli toplantısında alınan karar ile değişik dava konusu 3. madde ile araştırma görevlileri arasında Anayasa’ya aykırı olarak öncelikli alan ayrımı yapıldığı ve bu durum, aynı zamanda 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun Geçici 67. maddesinde, herhangi bir ayrım yapmaksızın tüm lisansüstü öğrenciler bakımından azami sürelerin hesabında daha önceki öğrenim sürelerinin dikkate alınmayacağının düzenlenmesi nedeniyle, normlar hiyerarşisine uygun olmadığından, hukuka aykırı bu düzenlemenin iptal edilmesi gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay Sekizinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ … DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin Danıştay Sekizinci Dairesinin temyize konu 30/09/2019 tarih ve E:2017/4300, K:2019/8014 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 07/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.