Danıştay 5. Daire 2016/20715 Esas 2020/5634 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/20715
Karar No : 2020/5634

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Valiliği / …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacının, Trabzon ili, … İlçesi Kaymakamı olarak görev yaptığı 2012 yılına ait 72 puan (başarılı) verilmek suretiyle düzenlenen Mülki İdare Amirleri Değerlendirme Raporunun iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında; davacının "iş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak" fiilini işlediğinden bahisle hakkında tesis edilen disiplin cezasının iptaline karar verildiği, değerlendirme raporunun ikinci kısmı olan "İdarecilik Bilgisi ve Kabiliyeti" bölümünde davacı hakkında değerlendirmede bulunulmadan 10 üzerinden 7 puan ve 5 üzerinden 4 puan verildiği, değerlendirme yapılırken gözlem ve kanıların gerekçeli olarak belirtilmesi kuralına aykırı davranıldığı, mahkeme kararıyla iptal edilen disiplin cezasına konu olan fiillerin de değerlendirme raporunda esas alındığı dikkate alındığında, dava konusu Mülki İdare Amirleri Değerlendirme Raporunun mevzuatla getirilen usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenmediği ve davacının ortaya koyduğu şahsi niteliklerin ve mesleki performansın kamu yararı ve hizmet gereklerine etkisinin somut ve objektif bir biçimde ortaya konulmadığı anlaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından; davacı hakkında verilen disiplin cezasının değerlendirme raporuna etki eden tek neden olarak değerlendirilemeyeceği, raporun gözlem ve objektif kanaate dayanılarak düzenlendiği, verilen notun mevzuatta ''başarılı'' olarak düzenlendiği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu, İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ : İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Beşinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
30/07/2012 tarihinde Trabzon ili, … Kaymakamı olarak göreve başlayan davacının, 09/01/2013 tarihinde düzenlenen Mülki İdare Amirleri Değerlendirme Raporunun, "Şahsi Nitelikleri'' başlığı altında yer alan '''Çevreye münasebeti ve arkadaş seçmede isabet derecesi nasıldır?'' bölümünde ''Daha isabetli olmalıdır.'', "Amirlerine, arkadaşlarına ve vatandaşa itimat telkin eden bir şahsiyet midir?'' bölümünde ''İtimat telkin etmiyor.'', ''Mülki İdare Amirine yakışmayan dikkat çekici hal ve hareketleri var mıdır?'' bölümünde ''Medya üzerinden meslektaşları ve astları ile ilgili değerlendirmelerde bulunmak.'' şeklinde değerlendirmelerde bulunulmuş; "İdarecilik Bilgisi ve Kabiliyeti'' başlığı altında yer alan 10 puan üzerinden değerlendirilen 6 soru için 7 puan verilmiş, 5 puan üzerinden değerlendirilen 2 soru için 4 puan verilmiş; ''Ana Hizmet Dallarında Yaptığı Çalışmalar'' ve ''Ekonomik Gücü Artırıcı İstihdam Yaratıcı Çalışmalar Yapıyor mu? Bu Konularda Üst Makamlara İsabetli Teklifler Götürüyor mu?'' başlıklı bölümlerde 10 puan üzerinden 7 puan verilmiş; ''Sonuç'' bölümünde ''Görevinde daha başarılı olabilir.'' şeklinde değerlendirmede bulunulmuş ve netice itibarıyla söz konusu sicil raporunda davacıya 72 notu (başarılı) verilmiştir.
Bunun üzerine, söz konusu 2012 yılı Mülki İdare Amiri Değerlendirme Raporunun iptali istemiyle temyizen incelenen dava açılmıştır.
Öte yandan, davacı, … İlçesi Kaymakamı olarak görev yapmaktayken, İlçe Özel İdaresi'ne ait araçlara personelin takibi amacıyla GPRS cihazı takılması olayının basında haber yapılmasına ve magazinleştirilmesine sebebiyet verdiği ve bu şekilde personelin, aile ve toplum nezdinde küçük düşürülmesine ve motivasyonlarının bozulmasına neden olduğu iddialarıyla hakkında yapılan soruşturma sonucunda tesis edilen Trabzon Valiliği'nin … tarih ve … sayılı kararı ile; ''iş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede bulunmak" fiilini işlediğinden bahisle, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 125/B-g maddesi uyarınca kınama cezası ile cezalandırılması gerekmekte ise de, geçmiş hizmetleri olumlu olduğundan bir alt ceza uygulanarak ''uyarma'' cezası ile cezalandırılmış; bu işlemin iptali istemiyle açılan davada, … İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla işlemin iptaline karar verilmiş; bu karara karşı itiraz başvurusunda bulunulması üzerine … (Kapatılan) Bölge İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla itiraz reddedilerek karar onanmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
1700 sayılı Dahiliye Memurları Kanunu'nun, mülkî idare amirliği hizmetleri sınıfında bulunan kaymakamlar ile bu sıfatı kazanmış olup İçişleri Bakanlığı merkez ve iller teşkilatında çalışanların birinci sınıf mülkî idare amirliğine yükseltilmesine karar verilmesi için gerekli şartların sayıldığı Ek 2. maddesinin (b) bendinde, "sicil notları, mülkî idare amiri değerlendirme raporları, mülkiye müfettişlerince düzenlenen özel gizli rapor ve değerlendirme belgeleri, takdirname, ödül, tecziye ve yabancı dil bilgisi ölçütleri dikkate alınarak yapılacak değerlendirmeye göre meslekte başarılı bulunmak" şartına yer verilmiştir.
Mülki İdare Amirleri Atama, Değerlendirme ve Yer Değiştirme Yönetmeliği'nin 1. maddesinde; bu Yönetmeliğin, kapsamına giren meslek mensuplarının atanma, değerlendirme ve yer değiştirme esaslarını, hizmet gerekleri, sicil, liyakat, performans ve kıdem gibi kriterler dikkate alınarak objektif ve gerçeğe uygun bir şekilde düzenlemek, meslek mensuplarına yurdun çeşitli bölgelerinde görev yapma imkan ve mecburiyeti getirmek amacı ile hazırlandığı; 8. maddesinde, meslek mensuplarının sicil amirlerinin, her yıl doldurmakla mükellef oldukları sicil raporlarında o meslek mensubunun halen ifa ettiği görevdeki başarı derecesini belirtmekle beraber, bulunduğu grup hizmetinde hangi görevi daha başarılı olarak yürütebileceği, üst gruba yükselmeye muktedir olup olmadığı ve hangi üst görevi daha başarılı şekilde yürütebileceği hususlarında kanaatlerini belirtmek zorunda olduğu, sicil amirlerinin, her yıl doldurmakla mükellef oldukları sicil raporlarından ayrı olarak, her yıl sicil amiri oldukları meslek mensubu hakkındaki (Ek-VI) forma uygun "Değerlendirme Raporu" düzenleyerek Bakanlığa gönderecekleri, mülkiye müfettişlerinin de, teftiş ettikleri meslek mensubu hakkında, gizli sicil raporu düzenleyerek birinci fıkrada sözü edilen hususlarda gözlem ve kanaatlerini bildirmekle mükellef bulunduğu; 9. maddesinde, meslek mensuplarının, grup hizmetlerinin son yılında veya gerekli görülduğü zamanlarda, o grupta çalıştığı süre içindeki gizli sicil raporlarının, sicil amirlerince düzenlenen değerlendirme raporu ve mülkiye müfettişlerince düzenlenen gizli sicil raporundaki notlar ile özlük dosyasındaki diğer bilgi ve belgelere göre Personel Genel Müdürlüğünce değerlendirileceği; 10. maddesinde, bu değerlendirmede; 85-100 puanın üstün başarılı, 70-84 puanın başarılı, 60-69 puanın yeterli, 0-59 puanın yetersiz sayılacağı hükümlerine yer verilmiştir.
28/10/2006 günlü, 26330 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Birinci Sınıf Mülki İdare Amirliğine Yükseltilme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik'in “Birinci Sınıf Mülki İdare Amirliğine Ayrılma Şartları ve Ayrılmaya Engel Haller” başlıklı 4. maddesinde de; sicil notları, mülkî idare amiri değerlendirme raporları, mülkiye müfettişlerince düzenlenen özel gizli rapor ve değerlendirme belgeleri, takdirname, ödül, tecziye ve yabancı dil bilgisi ölçütleri dikkate alınarak bu Yönetmelik'te belirlenen usul ve esaslara göre yapılacak değerlendirme sonucunda meslekte başarılı bulunmak, birinci sınıf mülki idare amirliğine ayrılma şartları arasında sayılmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Değerlendirme; bir sistem olarak, personele ilişkin uygulamaların dayanağını oluşturmakta olup, personelin değerlendirilmesi ise; personelin yükseltilmesi, gelecekte göstereceği gelişme potansiyeli, eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi, başarı durumunun ortaya çıkması, ödüllendirilmesi, ücretinin artırılması, görev yerinin değiştirilmesi, görevine son verilmesi, emekliye ayrılması gibi amaçlara hizmet etmektedir.
Bu hususun, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleriyle birlikte değerlendirilmesinden; mülki idare amiri değerlendirme raporunun, mülki amirlerin bulunduğu grup hizmetinde hangi görevi daha başarılı olarak yürütebileceği, üst gruba yükselmeye muktedir olup olmadığı, muktedirse hangi üst görevi daha başarılı şekilde yürütebileceği hususlarında kanaatleri belirten bir belge niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, mülki idare amirlerinin yöneticilik ehliyetini, idarecilik bilgi ve kabiliyetini ortaya koyma adına mülkiye müfettişinin gözlem ve kanaatleri doğrultusunda düzenlenen dava konusu değerlendirme raporunda, gözlem ve kanaatlerin inceleme/ soruşturma/tutanak vb. şekilde somutlaştırılmasının fiilen mümkün olmadığı, takdir edilen notun (72) "başarılı" sayıldığı, davacının "üstün başarılı" sayılması için değerlendirme dönemine ilişkin kayda değer olumlu bir gelişmenin bulunmadığı gibi değerlendirmeyi yapan sicil amiri tarafından olumsuz kanaate de yer verildiği ve yapılan değerlendirmenin taraflı yapıldığı ve/veya amirin yanlı davrandığına ilişkin herhangi bir delilin de bulunmadığı, bunun yanında hak edilen puanın daha yüksek seviyede olması gerektiği yönündeki iddiaların somut bilgi ve belge ile delillendirilmediği hususları dikkate alındığında, dava konusu işlemin objektif olmadığından söz edilmesine olanak bulunmadığı sonucuna ulaşıldığından, dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptali yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanun’un 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne;
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (on beş) gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere, 07/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.