Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
No : 2018/1945-2020/778

İlk Derece
Mahkemesi : Tire 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
No : 2014/130-2018/352

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın reddine dair verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10.Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM
Davacı 12.10.2013-08.11.2013 ve 20.01.2014-20.03.2014 tarihleri arasında davalılara ait iş yerinde çalıştığının tespitini talep etti.
II-CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davanın reddi gerektiğini, açılan davanın haksız ve kötüniyetli olduğunu, davalılardan ... ve ..."ın işletmede çalışan kişiler olarak işveren sıfatı bulunmadığını, bu nedenle husumetten davanın reddedilmesi gerektiğini, davacının bulaşık yıkamak üzere 1 gün çalıştırıldığını, SGK kayıtlarında sabit olduğu üzere 14/03/2014 tarihinde davalı tarafından işe alınarak sigorta kaydının yapıldığını, 01/04/2014 tarihinde ise iş akdine son verildiğini, belirtilen nedenler gereği davanın reddine karar verilmesi gerektiğini iddia ederek, davanın reddini savunmuşlardır.
III-MAHKEME KARARI
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk derece mahkemesi, ispatlanamayan davanın reddine karar vermiştir.
B-BAM KARARI
... Bölge Adliye Mahkemesi, usul ve esas açısından ilk derece mahkemesi kararını yerinde bulmak suretiyle; davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, Bölge Adliye Mahkemesi kararının yerinde olmadığı, mahkemece yeterli inceleme yapılmadan hüküm kurulduğunu beyanla kararın bozulmasını istemişlerdir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Kanunun 86/9. maddesidir. 506 sayılı Kanunun 6. maddesinde ifade edildiği üzere, “sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamaz ve vazgeçilemez.” Anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin davaların, kamu düzenine ilişkin olması nedeni ile özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu bağlamda, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde re"sen araştırma yapılarak kanıt toplanması gerektiği özellikle göz önünde bulundurulmalıdır.
İnceleme konusu dosyada; davacı 12-10.2013 - 08.11.2013 ve 20.01.2014 - 20.03.2014 tarihleri arasında davalılara ait restorantta çalıştığının tespitini talep etmiş, mahkemece ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden davacının 14.03.2014-01.04.2014 tarihleri arasında davalı iş yerinden bildiriminin olduğu, davalı iş yerinin 14.02.2014 tarihinde ... adına kanun kapsamına alındığı anlaşılmaktadır. Ayrıca davalı ... ...nın 15.03.2014 - 30.06.2014 tarihleri arasında, davalı ..."ın ise 14.02.2014-2015/4 döneminde davalı iş yerinden bildirimlerinin olduğu, kurum kayıtlarında davalılar ... ve Hasan Parlaklı adına 2014 yılında işveren kaydına rastlanılmadığının bildirildiği görülmektedir.
Somut dosyada tüm davalılar adına vergi mükellefiyet kayıtları ile iş yerine ait ilgili mercilerden çalışma izin ve ruhsatları araştırılarak celp edilmeli, davaya konu dönemlerde iş yerinin kim veya kimlere ait olduğu açık ve net bir biçimde belirlenmeli, iş yerinin 2014/2 ve 3. aylarında bildirimleri bulunan tanıklar ..., ... ve ..."in beyanlarındaki belirsizlikler giderilmek suretiyle davacı çalışmalarının başlangıcı ve sonucuna ilişkin tarih ve dönem bilgileri tanıklardan sorularak net olarak tespit edilmeli, davalılar dışındaki diğer bordro tanıkları da dinlenilmeli, tanık beyanlarının ispata yeterli olmaması ya da çelişkilerin olması halinde; bunlar üzerinde durularak çelişkiler giderilmeli, ayrıca komşu işverenler ve onların bordroda kayıtlı çalışanları tespit edilerek belirlenmeli ve tanık olarak beyanları alınmalı, dinlenen tanıklarla ilgili işverenlik kayıtları ve ilgili bordrolar getirtilmek suretiyle komşu işverenler ve çalıştırdıkları sigortalıların beyanları denetlenmeli, bu şekilde davacının çalışmasının varlığı ve süresi tereddütsüz bir şekilde tespit edilmeli, elde edilecek deliller değerlendirilerek karar verilmelidir.
Mahkemece yukarıda belirtilen hukuki ve maddi olgular göz önünde bulundurulmaksızın eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 05.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.