Abaküs Yazılım
21. Hukuk Dairesi
Esas No: 2007/5367
Karar No: 2007/23538
Karar Tarihi: 13.12.2007

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/5367 Esas 2007/23538 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi         2007/5367 E.  ,  2007/23538 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : Adana 2. İş Mahkemesi
    TARİHİ : 29/01/2007
    NUMARASI : 2004/978-2007/19

    Davacı,  19. basamaktan sonraki basamaklarda kalma ve üst basamağa geçme süresinin 1 yıl olduğunun ve 16. basamaktan 19. basamağa geçirirken fazla alınan bedelin yasal faiziyle tahsiline, bu talepler uygun görülmese 16. basamaktan 19. basamağa yükseltilmesi işleminin iptaliyle bedelin yasal faiziyle geri ödenmesi gerektiğinin tesbitine  karar verilmesini istemiştir.
    Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
    Hükmün taraf vekillerince  temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan  ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
    1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre, davacının tüm, davalı Kurumun  diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
    2-Dava, davacının yükseltildiği 19.basamaktan sonraki basamaklarda kalma ve üst basamağa yükselme süresinin 1 yıl olması gerektiğinin tespiti, davalı Kurumca 16.basamaktan 19.basamağa yükseltilirken her bir basamakta bekleme süresi 2 yıl esas alınarak basamak yükseltme bedeli alındığından, fazla alınan miktarın yasal faiziyle davalı Kurumdan tahsili; bu taleplerin uygun görülmemesi halinde davacının 16.basamaktan 19.basamağa yükseltilmesi işleminin iptali ile basamak yükseltme bedelinin yasal faiziyle Kurumdan tahsili ve davacının 16.basamaktan sonraki basamak ilerlemesi için her bir basamakta 1 yıl beklemesi gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
    Mahkemece davanın kısmen kabulüne  karar verilmiş ise  de, bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.
    Somut olayda, davacı 1479 sayılı Kanun uyarınca 1.basamaktan 03.03.1988  tarihi itibariyle  kaydını yaptırmış olup, daha sonra 7.basamağa kadar, yazılı talebine ve prim borcu olup olmadığına bakılmaksızın her bir basamakta 1 yıl bekleme süresini doldurduktan sonra bir üst basamağa yükseltilmiş, davacı 4181 sayılı Yasa’daki haktan yararlanarak 6.basamaktan 12.basamağa yükseltilmesi için talepte bulununca 12.basamağa ve daha sonra da 16.basamağa kadar yükseltilmiş, 15.9.2003 tarihli talebi dikkate alınarak her bir basamakta bekleme süresi 2 yıl esas alınarak 16.basamaktan 19.basamağa yükseltilmiş, davacı basamak yükseltme bedeli olarak Kurumun 24.9.2003 tarihli yazısıyla kendisine bildirilen 9.916,74.- YTL’nı 22.12.2003 tarihinde ödemiştir.
    Basamak, Bağ-Kur’ da 1479 ve 2926 sayılı Yasalar’a göre sigortalıların ödeyecekleri prim miktarını belirleyen ve yaşlılık, maluliyet, ölüm hallerinde bağlanacak aylık miktarlarına esas teşkil eden göstergelerdir. Basamak Yükseltme,  seçilen veya intibak ettirilen basamağın sigortalılık süresi içinde  (diğer koşulları taşıması halinde) bir üst basamağa yükselmedir. 1479 sayılı Yasa"nın 52, 2926 sayılı Yasa"nın 35. maddesine göre ilk on  bir basamak yükseltilmesi prim ödemeye ve talebe bakılmaksızın Kurumca yapılır. 12  23 basamaklar için sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki ayın sonu itibariyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olması şarttır.
    3396 sayılı Yasa’nın 6’ncı maddesi ile, 1479 sayılı Yasanın 50’nci maddesinin son fıkrası değiştirilerek, Bakanlar Kurulu’na, “emekli aylıklarına ve primlere esas olan basamak
    sayısının artırılmasına, göstergelerin   değiştirilmesine, basamaklarda bekleme süresini tespite, uygulama tarihini   belirlemesine” dair  yetki verilmiştir. Verilen yetki uyarınca Bakanlar Kurulu 01/08/1987 tarihinden itibaren basamakları  12’den 24’ e  çıkarmıştır.  Bu durum  sigortalılarda  adaletsizlik  yarattığı  için 30. 08. 1996 tarih ve 4181 sayılı Yasa ile sigortalılara en çok 12 basamak yükselme hakkı verilmiştir. 01/09/1996 01/12/1996 tarihleri arasında başvuruda bulunma ve 6 ayda kesenek, prim, gecikme zammı, faiz ve basamak yükseltme farkını ödemek şartı ile istedikleri basamağa yükselmişlerdir.  
    1479 sayılı Kanun’un 52.maddesi 01.10.1999 tarihinde yürürlüğe giren  4447 sayılı Kanun’un 32.maddesi  ile değiştirilmiş ve 13.basamaktan itibaren  her bir basamakta  bekleme süresi iki yıla çıkarılmıştır. Bunun için de  yine basamak yükseltilebilmesi  için sigortalının yazılı talepte bulunması  ve tüm borçlarını ödemiş olması şarttır.
    Basamakla ilgili bir başka değişiklik ise, 1479 sayılı Kanun’a 619 Sayılı Kanun Hükmünde  Kararnamenin 36.maddesiyle  eklenen geçici 16. madde hükmüdür. Bu hükme göre 30.08.1996 tarihli ve 4181 sayılı Kanun’la  getirilen  haklardan yararlanmak suretiyle en fazla   12  basamak   yükselten   sigortalılar,  4447  sayılı  Kanun’la   değişik   1479    sayılı 
    Kanun’un 52.maddesi ile getirilen  basamak yükseltme  şartlarına tabi olamayacaklardır. Bir başka anlatımla,bu  haktan  yararlanan sigortalılar,intibak ettirildikleri basamaklardan sonraki  basamak yükseltme işlemleri  hususunda,bu uygulamaya ilişkin talep tarihlerinde geçerli   olan basamak yükseltme hükümlerine tabi olacaklardır.
    Bu madde doğrultusunda daha önce basamak satın alanlara 13. basamaktan  itibaren  borcu olmamak kaydıyla her yıl bir üst basamağa  yükselme imkanı sağlanmıştır.  Anayasa Mahkemesi 619 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyi iptal etmiş, iptal kararı  08.08.2001 tarihinde  yürürlüğe  girmiş olup  619  Sayılı Kanun Hükmünde  Kararname  yürürlükten kalkmıştır. Bu kararnamenin yürürlükten kalktığı tarihe kadar basamak yükseltme  için 13.basamaktan sonra her bir basamakta bekleme süresi  bir yıl, yürürlükten kalktıktan sonra 4447 Sayılı Yasaya göre  2 yıldır. 02.08.2003 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa’nın Geçici 2.maddesi uyarınca “1479 sayılı Kanuna tâbi sigortalı olanlar, bulundukları basamak dahil, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren üç ay içinde yazılı talepte bulunmak şartıyla, bulundukları basamakları en fazla on iki basamak yükseltebilirler. Basamak yükseltme primi, sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamaktan, yükselerek intibak etmek istediği basamağa kadar her basamak için öngörülen bekleme süresindeki prim tutarına basamak yükseltme farklarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanır…” şeklinde basamak yükseltme  ile ilgili bir düzenleme getirmiş ise de, her basamakta bekleme süresi konusunda, bir düzenleme yapmamıştır.
    Somut olayda davacının, Bağkur’da 1.1.2003 tarihine kadarki basamak yükseltme işlemleri ile  ilgili uyuşmazlık yoktur. Uyuşmazlık, davacının 16.basamaktan 19.basamağa yükselme talep tarihi olan 15.9.2003 tarihiden sonraki dönemde her basamakta bekleme süresine ilişkin olup, bu tarih itibariyle  619 Sayılı Kanun Hükmünde  Kararname Anayasa Mahkemesince iptal edilmiş ve 02.08.2003 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa’nın Geçici 2.maddesinde de basamak yükseltme halinde her basamakta bekleme süresi konusunda bir düzenleme getirilmemiş olduğundan, 01.10.1999 tarihinde yürürlüğe giren  4447 sayılı Kanun’un 32.maddesi  ile değiştirilmiş 1479 sayılı Kanun’un 52.maddesi yürürlüktedir ve bu madde gereğince 13.basamaktan itibaren  her bir basamakta  bekleme süresi iki yıldır. Bu nedenle davacının 16.basamaktan sonraki basamaklardaki bekleme süresinin 2 yıl olduğunu esas alarak işlem yapan Bağ-kur’un bu işlemi yerinde olmakla davanın reddi gerekirken kısmen kabulü usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    O halde, davalının bu yöne ilişkin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
    SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 13.12.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi. 

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi