MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

1. Taraflar arasındaki “kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen davanın kabulüne ilişkin karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 5. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonunda bozulmuş, Mahkemece Özel Daire bozma kararına karşı direnilmiştir.
2. Direnme kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
4. Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkili ...’ın Başakşehir-İkitelli mevkii 530 ada 1 parsel sayılı 287.556.18 m2 alanlı taşınmazın 16113/6901344 hisseli maliki olduğunu, davalı idarenin parsele kamulaştırmasız el atarak Trafo ve İşletme Merkezi inşa ettiğini, davacının hissesine 26.12.1986 tarihinde 2942 sayılı Kanun’un 7. Maddesi şerhi konulduğu hâlde kamulaştırma işlemi yapılmadığını, uzlaşmak istemedikleri beyanını yazılı olarak davalı idareye bildirdiklerini, taşınmazın Halkalı-İkitelli Caddesine cepheli, İstanbul’un en büyük mobilyacılar sitesi ile sınır komşusu, Başakşehir Metro İstasyonu, Tem gişeleri ve otoyola 150 metre mesafede, çevresindeki en kıymetli ticari mahal olduğunu, davacının kardeş... ve diğerleri ile ilgili Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/428 E. sayılı kamulaştırmasız el atma davasında aynı parsele takdir edilen 1.250.00TL/m2 bedelin kesinleştiğini, kamulaştırmasız el atma sebebiyle, dava konusu taşınmazda keşfen belirlenecek davacı hissesinin tazmini için fazlaya dair haklarını saklı tutarak 10.000TL bedelin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tazmini ile davacıya ödenmesine, davacıya ait tapu kaydının iptali ile davalı Kurum adına tapuya tesciline karar verilmesini talep etmiş, 01.03.2013 harç tarihli ıslah dilekçesi ile taleplerini artırmıştır.
Davalı Cevabı:
5. Davalı vekili cevap dilekçesi ile; davayı kabul etmediklerini belirterek davanın reddini savunmuştur
Mahkeme Kararı:
6. Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.06.2013 tarihli ve 2012/132 E. 2013/305 K. sayılı kararı ile; davacının hissedarı olduğu parselin 03.10.2000 tarihli imar uygulaması ile 530 ada 1 parsele katıldığı, 530 ada 1 parsel sayılı taşınmazda davacı ...’ın tapu kaydına göre 16113/6901344 hisseye (671.38 m2) malik olduğu, taşınmazı kullanan davalı idarenin de taşınmazda 234211/287556 hissenin mülkiyetine sahip olduğu, taşınmazın tamamına trafo ve pilon direkleri dikilerek el atıldığına dair fen bilirkişi raporuna ve mahkemece verilerek kesinleşmiş 2009/4278 (428) E. 2009/802 K. sayılı kararına göre dava konusu taşınmaza ve davacı hissesine kamulaştırmasız el atıldığının sabit olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, Başakşehir ilçesi İkitelli mevkii 287.556,18 m2 miktarlı 530 ada 1 parselde davacıya ait 16113 / 6901344 hisse üzerinde kamulaştırmasız el atma suretiyle trafo merkezi yapılması nedeniyle kamulaştırmasız el atma değeri olan 1.342.750,84TL’nin dava tarihinden itibaren hesap edilecek faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, özellikleri belirtilen taşınmazda fen bilirkişisi raporunda ve krokisinde belirtildiği şekilde tapu kaydından davacı hissesinin iptali ile davalı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
Özel Daire Bozma Kararı:
7. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
8. Yargıtay 5. Hukuk Dairesince 03.03.2014 tarihli ve 2013/21226 E. 2014/5586 K. sayılı kararı ile; ""...Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm; davalı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1)Taşınmazın tapu kaydından ve aynı parsele ilişkin olarak açılan ve Dairemize intikal eden dava dosyalarından, dava konusu taşınmaz üzerinde öncesinde irtifak hakları tesis edildiği anlaşılmakla, ilgili kurumlardan buna ilişkin kayıt ve belgeler getirtilip, gerekiyorsa enerji nakil hatlarının alanı, izidüşümü, güzergahlarının tespiti için fen bilirkişi marifetiyle yeniden keşif yapıldıktan sonra, taşınmaz üzerinde irtifak hakkı tesis edilmesi nedeniyle oluşacak değer düşüklüğünün hesaplamada dikkate alınması için bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmadığı gibi,
2)2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun geçici 6. maddesinde değişiklik yapan ve 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasanın 21.maddesi ile "kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında mahkeme ve icra harçları ile her türlü vekalet ücretleri bedel tespit davalarında öngörülen şekilde maktu olarak belirlenir. ... açılan ve kesinleşmeyen davalarda da uygulanır." hükmünün getirilmiş olduğu gözetildiğinde, harç ve vekalet ücretinin maktu olarak hüküm altına alınması gerektiğinden,...” gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Direnme Kararı:
9. Küçükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.12.2014 tarihli ve 2014/535 E. 2014/802 K. sayılı kararı ile önceki gerekçelere ek olarak; dava konusu Başakşehir ilçesi, İkitelli mevkii, 287.556,18 m2 miktarlı 530 ada 1 parsel sayılı taşınmazda davacının 16113/6901344 hisse sahibi olduğu, davalı idarenin dava konusu parselin tamamına trafo ve pilon direkleri dikmek suretiyle el attığı, davacının hissedarı olduğu taşınmazın ilk olarak İkitelli Köyü 2424 nolu parsel olduğu, kamulaştırmadan dolayı ifraz edilerek 2811 ve 2812 parseller oluştuğu, 5610 m2"lik 2812 nolu parselin kamulaştırılmadığı ve davacının bu parselde malik olduğu, 2812 parselin ise trafo parseli olan İkitelli Köyü, 530 ada 1 parsel içerisine alındığı, taşınmazın tapu kaydında davacı hissesi üzerinde irtifak hakkı tesisi bulunmadığından değer düşüklüğü hesaplanamadığına ilişkin bilirkişi kurulunun 21.04.2013 tarihli ek raporunun mevcut olduğu, yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporuna göre arsa vasfındaki taşınmaza emsal karşılaştırılması yapılarak değer biçildiği, davacının hissesinin tamamına el atıldığı, trafo ve pilon direkleri dikildiği fen bilirkişi raporu ile bildirilmekle taşınmazın 23.02.2012 tarihi itibariyle yapılan değerlendirmede 2.000TL/m2 takdir edilen bedelin uygun olduğu, davacının gerek imar uygulaması ve gerekse fiili el atma sebebiyle taşınmazı kullanma imkânının kalmadığı, kaldı ki davacı vekilinin talebi üzerine TEK Genel Müdürlüğü lehine taşınmaz üzerinde konulmuş bulunan 31/B şerhinin dayanağı olan belgelerin istenilmesi için Başakşehir Tapu Müdürlüğüne yazılan 30.04.2014 tarihli müzekkereye verilen 08.05.2014 tarihli cevabi yazı ve eklerinde davacı hissesi üzerinde irtifak tescilinin mevcut olmadığının bildirildiği, davacının hissedarı olduğu 2812 parselin imar uygulaması sonucunda davalı idareye ait 530 ada 1 parsele dahil edildiği, davacının intikal suretiyle malik olduğu, hissesi üzerinde irtifak tescilinin bulunmadığı, bu nedenle ek rapor alınmasının gerekmediği gerekçesiyle bozma kararının 1 nolu bendi yönünden direnme kararı verilmiştir.
Direnme Kararının Temyizi:
10. Direnme kararı süresi içinde davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.

II. UYUŞMAZLIK
11. Direnme yolu ile Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin eldeki davada, dava konusu 530 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde öncesinde irtifak haklarının tesis edilip edilmediği, buradan varılacak sonuca göre kayıt ve belgeler getirtilerek, değer düşüklüğünün hesaplamada dikkate alınması için bilirkişi kurulundan ek rapor alınmasının gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.

III. ÖN SORUN
12. Hukuk Genel Kurulundaki görüşmeler sırasında işin esasının incelenmesinden önce, temyize konu kararın gerçekte yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı; dolayısıyla, temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulunca mı, yoksa Özel Dairece mi yapılması gerektiği hususu ön sorun olarak değerlendirilmiştir.
13. Bilindiği üzere direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için mahkeme bozma kararından esinlenerek, yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanun’un 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429. maddesi).
14. Başka bir anlatımla mahkemenin yeni bir bilgi, belge ve delile dayanarak veya bozmadan esinlenip gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek, dolayısıyla da ilk kararının gerekçesinde dayandığı hukukî olguyu değiştirerek karar vermiş olması hâlinde, direnme kararının varlığından söz edilemez.
15. Somut olayda mahkemece, bozma kararından sonra TEK Genel Müdürlüğü lehine taşınmaz üzerinde konulmuş bulunan 31 B şerhinin dayanağı olan belgelerin istenilmesi için Başakşehir Tapu Müdürlüğüne müzekkere yazılmış ve müzekkere cevabının gelmesine müteakip müzekkere cevapları da değerlendirilmek suretiyle direnme olarak adlandırılan kararın verildiği anlaşılmıştır.
16. Buna göre mahkemenin direnme olarak adlandırdığı temyize konu kararın, usul hukuku anlamında gerçek bir direnme kararı olmadığı, bozma konusu ile ilgili bozma kararı sonrası ortaya çıkan yeni delil ve olgulara dayalı olarak oluşturulan yeni hüküm niteliğinde olduğu her türlü duraksamadan uzaktır.
17. Hâl böyle olunca, kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi Hukuk Genel Kuruluna değil, Özel Daireye aittir.
18. Bu nedenle yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.

IV. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Davalı idare vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın YARGITAY 5. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE,
Ancak karar düzeltme yolunun açık olması sebebiyle öncelikle mahkemesince Hukuk Genel Kurulu kararının taraflara tebliği ile karar düzeltme yoluna başvurulması hâlinde dosyanın Hukuk Genel Kuruluna, başvurulmaması hâlinde ise mahkemesince doğrudan Yargıtay 5. Hukuk Dairesine gönderilmesine,
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun Geçici 3. maddesine göre uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 440. maddesi uyarınca kararın tebliği tarihinden itibaren on beş gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.10.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.