Ceza Mahkemesi Kararı - İş Kazası - Kusur - Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/17891 Esas 2007/20495 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi 2007/17891 E., 2007/20495 K.

21. Hukuk Dairesi 2007/17891 E., 2007/20495 K.

• CEZA MAHKEMESİ KARARI
• İŞ KAZASI
• KUSUR

• 4857 S. İŞ KANUNU [ Madde 77 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 53 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 55 ]

"İçtihat Metni"

Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.

Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

Dava, davacı sigortalının iş kazası sonucu beden güç kaybına uğraması nedeniyle, maddi ve manevi zararının giderilmesi istemine ilişkindir.

Mahkemece, maddi tazminat isteminin feragat nedeniyle, manevi tazminat isteminin davalı işverenin kusursuz olması, eylemle sonuç arasında illiyet bağı bulunmaması nedeniyle esastan reddine karar verilmiştir.

Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının davalıya ait plastik enjeksiyon imalathanesi işyerinde çalışırken 08.04.2003 tarihinde elini enjeksiyon ma-kinasına kaptırarak %18.2 oranında sürekli iş göremez duruma geldiği, olayın SSK"ca iş kazası olduğu kabul edilerek davacıya sürekli iş göremezlik geliri bağlandığı, açılan kamu davasında alınan 12.02.2004 tarihli kusur raporunda işyeri teknik sorumlusu Sami"ye 6/8, davacıya 2/8 oranında kusur izafe edildiği, işveren Necla"ya kusur izafe edilmediği, Menderes Asliye Ceza Mahkemesi"nce Necla"nın beraatine, Sami"nin TCK"nın 459/2. maddesi ile cezalandırılmasına karar verildiği ve kararın temyiz edilmeyerek kesinleştiği, davacının ve davalının bu davada ceza dosyasında alınan kusur raporuna imzalı beyanları ile kabul ettikleri anlaşılmaktadır.

Borçlar Kanunu"nun 53. maddesine göre, hakim, kusur olup olmadığına karar vermek için ceza hukukunun mes"uliyete dair hükümleriyle bağlı olmadığı gibi, Ceza Mahkemesinde verilen beraat kararı ile de bağlı değildir. Bundan başka Ceza Mahkemesi kararı, kusurun takdiri ve zararın miktarının tayini hususunda dahi hukuk hakimini bağlamaz.

Ceza ve Hukuk Mahkemeleri kararları arasındaki ilişkiyi düzenleyen Borçlar Kanunu"nun sözü geçen hükmü, hukuk hakimini, Ceza Mahkemesinin kesinleşen kararı karşısında maddi hukuk bakımından kural olarak bağımsız kılmaktadır. Olayda söz konusu olan Borçlar Kanunu"nun 53. maddesi hükmü ile kanun koyucunun ortaya koyduğu ilke, hukuk hakiminin varacağı sonuçta bağımsız olduğu hususudur. Ancak hukuk hakiminin bu bağımsızlığı sınırsız bir bağımsızlık değildir. Her ne kadar ceza hakiminin mahkumiyet ve beraata ilişkin olarak verdiği karar kusurun var olup olmadığı veya oranı, zararın miktarı, temyiz kudreti ve illiyet bağı gibi hususlarda hukuk hakimini bağlamaz ise de, her mahkumiyet kararı, o fiilin hukuka aykırılığını tespit etmesi bakımından hukuk hakimini bağlayıcı vasıftadır.

Öte yandan; adam çalıştıran (istihdam eden) deyimi; mesleki veya diğer herhangi bir işinin ifasında, emrine tabi olarak başkalarını çalıştıran kimseyi ifade eder. Borçlar Kanunu"nun 55. maddesine göre, başkalarını istihdam eden kimse, istihdam ettiği kişilerin hizmetlerini ifa ettikleri esnada yaptıkları zarardan, zarar gören kişi tam kusurlu olmadıkça sorumludur.

Somut olayda tazminat davasına bakan bu mahkeme, Ceza Mahkemesinde alınan 12.02.2004 tarihli kusur raporundaki kusur dağılımı ve Ceza Mahkemesince verilen davalı işveren Necla"nın beraat kararı ile bağlı olmayıp, olay iş kazası olduğundan, iş hukuku ve sosyal güvenlik ilkeleri çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulacağından, insan yaşamının kutsallığı çerçevesinde işverenin işçilerin sağlığını ve güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu İş Kanunu"nun 77. maddesinin açık buyruğu olduğundan, mahkemece özellikle işyerinin niteliğine göre işyerinde uygulanması gereken İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nün ilgili maddelerini incelemek suretiyle işverenin işyerinde alması gereken önlemlerin neler olduğu, hangi önlemleri aldığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı gibi hususlar ayrıntılı bir biçimde incelenmek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranını davacının çalıştığı iş kolunda uzman bilirkişilerden kusur raporu almak suretiyle belirlemek durumunda ise de, gerek davacı, gerekse davalı vekilinin 25.04.2006 tarihli duruşmada imzalı beyanları ile ceza dosyasında alınan kusur raporunu kabul etmeleri ve ayrıca bir kusur incelemesi yapılmamasını talep etmeleri karşısında, mahkemece yeniden kusur incelemesi yaptırılmamasında bir aykırılık görülmemiştir.

Ancak, ceza dosyasında olayda 6/8 oranında kusurlu bulunan ve hakkında verilen mahkumiyet kararı kesinleşen işyeri teknik sorumlusu Sami, davalı işverenin istihdam ettiği kişi olup, davalı işveren BK"nın 55. maddesine göre istihdam ettiği Sami"nin %75 (6/8) oranındaki kusurundan sorumludur.

Mahkemece, olayın oluş şekli, muterafik kusur oranları, davacının duyduğu elem ve ıstırabın derecesi, tarafların sosyal ve ekonomik durumu, hak ve nesafet kuralları gözetilerek davacı yararına manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle istemin reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.