BağKur - Sigortalılığın Tesbiti - Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/278 Esas 2007/20492 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi 2007/278 E., 2007/20492 K.

21. Hukuk Dairesi 2007/278 E., 2007/20492 K.

• BAĞ-KUR
• SİGORTALILIĞIN TESBİTİ

• 506 S. SOSYAL SİGORTALAR KANUNU(MÜLGA) [ Madde 79 ]
• 1479 S. ESNAF VE SANATKARLAR VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANL... [ Madde 24 ]

"İçtihat Metni"

Davacı, 28.12.1983-28.11.2004 tarihleri arasında Bağ-Kur sigortalılığının tespitiyle, tahsis talep tarihini takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığının bağlanmasına tespitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.

Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

Dava, davacının 28.12.1983-28.11.2004 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa"ya tabi sigortalı olduğunun ve tahsis talep tarihini takip eden aybaşı olan 01.11.2004 tarihi itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ile aksi yöndeki davalı Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.

Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.

01.04.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesinde zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 20.04.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa"nın 24. maddesi değiştirilecek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olması şartı getirilmiş, ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22.03.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa İle 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 02.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu Bağ-Kur sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş, ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının birarada bulunması yeterli görülmüştür.

Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının 23.12.1997 tarihli giriş bildirgesi üzerine davalı kurumca 22.03.1985 tarihi itibariyle 1479 sayılı Yasa"ya tabi sigortalı olarak kayıt ve tescil edildiği, davacının 28.12.1983-13.09.1984 tarihleri arasında Umum Pazarcılar Odasına kayıtlı olduğu, 18.06.1996 tarihinden itibaren vergi kaydının bulunduğu, 31.05.2002-28.10.2004 tarihleri arasında primlerini ödediği, davalı kurumca 13.09.1984-18.06.1996 tarihleri arasında vergi kaydının bulunmadığı gerekçesi ile davacının bu döneme ilişkin sigortalılığı iptal edilerek 9000 gün sigortalılık süresi bulunmadığından yaşlılık ayhğı tahsis talebinin reddedildiği anlaşılmaktadır.

1479 sayılı Yasa"da 506 sayıit Yasa"nın 79. maddesine koşut geçmiş Bağ-Kur hizmetlerinin geriye yönelik tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut olmadığından davacının sigortalılık şartlarını taşımadığı 13.09.1984-18.06.1996 tarihleri arasında sigortalı olarak kabul edilmesi mümkün değildir. Hal böyle olunca, geçmiş Bağ-Kur hizmetlerinin istem gibi kabulüne karar verilmesine yasaca olanak bulunmamaktadır.

Yasal olarak sigortalı olunmayan ve uzun yıllar prim ödenmemiş sürelerin 2002 yılından sonra geriye yönelik toplu ödeme yapılmak suretiyle sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Davacının sigortalılık koşullarını taşımadığı dönem için Kurumun hatalı işlemi sonucu geriye yönelik prim yatırmış olması, davalı Kurumca tahsil edilen primlerin uzunca süre kullanılma olgusu somut olayda gerçekleşmediğinden davacı yararına kazanılmış hak oluşturmaz. Ancak, fazla prim ödemeleri, ödeme tarihinden itibaren isteğe bağlı sigortalılık kolundan sigortalılık süresi olarak değerlendirilebilir. (YHGK 20.11.2002 gün ve 21/892-990 sayılı kararı)

Mahkemece, davacı uyuşmazlık konusu olan dönemde 1479 sayılı Yasa"ya tabi sigortalılık şartlarını taşımadığı, bu dönemde Kurumca primlerin uzun süreli kullanılması olgusunun gerçekleşmediği ve dolayısıyla yaşlılık aylığı şartları oluşmadığı halde davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA),

13.11.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.