14. Hukuk Dairesi 2020/186 E. , 2020/1319 K.
"İçtihat Metni" 14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine bozma öncesi 18.03.2013, bozma sonrası 13.06.2016 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 07.06.2018 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili; dava konusu 69, 323, 474, 609, 684, 698, 788, 1021, 1022, 1098 ve 1123 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesini talep etmiştir.
Bir kısım davalılar, taşınmazlarda rızai taksim yapıldığını, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece tesis edilen 20.05.2014 tarihli ilk hükümde "Davanın kabulü ile dava konusu 1123, 1098, 1022, 1021, 698, 788, 474, 684, 69 ve 323 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine" karar verilmiş, hükmün davalı ... vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 26.02.2016 tarihli 2015/827 Esas ve 2016/2253 Karar sayılı ilamıyla "69, 474, 684, 698, 1021 ve 1022 parsel sayılı taşınmazların satışına ilişkin hükmün onanmasına, dava konusu 323, 609, 788, 1098 ve 1123 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yapılan temyiz incelemesinde; dava konusu 1098 ve 1123 parsel sayılı taşınmazların paydaşlarından ..."nun dava tarihinden önce vefat ettiği anlaşılmıştır. Yine 1098 ve 1123 parsel sayılı taşınmazlarda paydaş ..."un ve 323 parsel sayılı taşınmazda paydaş olan İhsan Korkut"un soyadının Korku olduğu belirtilmiştir. 323 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında paydaş olan..."ın da davada taraf olarak gösterilmediği anlaşılmıştır.
Bu durumda mahkemece öncelikle, kimlik bilgileri hatalı yazılmış olan tapu malikleri ... ile İhsan Korkut"un tapu kaydındaki kimlik bilgilerinin nüfus kayıtlarına göre idari yoldan düzeltilmesi mümkün olmadığı takdirde tapuda isim tashihi davası açmak üzere davacıya yetki ve makul süre verilerek çelişki giderildikten sonra paydaş ..."nun veraset ilamı temin edilerek belirlenecek mirasçılarının ve paydaş..."ın davada taraf olması sağlanarak işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken yöntemine uygun olarak taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi doğru görülmemiştir.
788 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesinde 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesine göre Karayolları Genel Müdürlüğü lehine kamulaştırma şerhi bulunduğu görüldüğünden kamulaştırma belgeleri getirtilerek kamulaştırma işlemlerinin kesinleşip kesinleşmediği araştırılmalı, kesinleşmişse kamulaştırılan kısmın ifrazı için davacıya uygun bir süre verilerek taşınmazın kalan kısmının ortaklığının giderilmesine karar verilmesi gerekirken bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
Ayrıca, davacı vekili 26.06.2013 tarihli celsede 609 parsel sayılı taşınmaza ilişkin davasını atiye terkettiğini beyan ettiği halde hüküm sonucunda anılan parsel yönünden olumlu veya olumsuz karar verilmemiş olması doğru görülmemiştir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Dairemizin bozma ilamı sonrasında mahkemece bozmaya uyularak "Davanın 609 parsel bakımından atiye bırakıldığı anlaşıldığından bu parselle ilgili karar verilmesine yer olmadığına, davanın 323, 1685, 1098, 1123 parsel sayılı taşınmazlar bakımından kabulü ile bu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine" karar verilmiş,
Hükmü, davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, dava konusu 323, 609, 1098 ve 1123 parsel sayılı taşınmazlar yönünden verilen mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün bu parseller yönünden ONANMASINA, karar vermek gerekmiştir.
2-Dava konusu 1685 parsel sayılı taşınmaz yönünden yapılan temyiz incelenmesinde;
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Dava konusu taşınmazda/taşınmazlarda kamulaştırma şerhi bulunduğu takdirde kamulaştırma belgeleri getirtilerek kamulaştırma işlemlerinin kesinleşip kesinleşmediği araştırılmalı, kamulaştırma kesinleşmişse kamulaştırılan kısmın ifrazı için davacıya uygun bir süre verilerek taşınmazın kalan kısmının ortaklığının giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dairemizin 26.02.2016 tarihli bozma ilamı sonrasında mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek, tapu kaydında 788 parsel üzerinde Karayolları Genel Müdürlüğü lehine bulunan kamulaştırma şerhi ile ilgili belgeler Kestel Tapu Sicil Müdürlüğünden istenilmiştir. Kestel Tapu Sicil Müdürlüğü"nün 11.05.2017 tarihli yazı cevabı incelendiğinde, 788 parsel sayılı taşınmazın 16.10.2014 tarihinde 5561 yevmiye sayılı ifraz işlemi ile 1685 ve 1686 parsel sayılı taşınmazlara ayrıldığının ve 1686 parsel sayılı taşınmazın Karayolları Genel Müdürlüğü adına tescil edildiğinin bildirildiği görülmektedir. Dosya içerisindeki tapu kayıtlarından 1685 parsel sayılı taşınmazın da sadece ... adına kayıtlı olduğu görülmektedir. Mahkemece tek kişi adına kayıtlı 1685 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Ortaklığın giderilmesine karar verilen 1685 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma sonucunda ifraz edilerek tek kişi adına tescil edildiği ve taşınmazda birlikte mülkiyetin söz konusu olmadığı nazara alınmaksızın, 1685 parsel sayılı taşınmaz yönünden de ortaklığın giderilmesine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) No"lu bentte açıklanan nedenlerle; 323, 609, 1098 ve 1123 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile bu parseller yönünden hükmün ONANMASINA, onanan kısım için taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın % 011,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 35,90 TL’nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edene yükletilmesine, (2) No"lu bentte açıklanan nedenlerle; davalı ... vekilinin 1685 parsel sayılı taşınmaz yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile bu parsel yönünden hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 05.02.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.