Mahkemesi :İş Mahkemesi

Dava, iptal edilen sigortalılıklardan dolayı yersiz olduğu iddiasıyla sigortalı ve haksahiplerine yapılan sigorta yardımları nedeniyle oluşan Kurum zararının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava dışı sigortalı ... için, davalı işyerinden 24.02.2003 – 31.01.2008 tarihleri arasında bildirilen hizmetlerden, 01.07.2006 ve devamı dönemde ödenen primlerin, fiili ve gerçek bir çalışmaya dayalı olmadığından iptali; bunun sonucu olarak da, sigortalıya, 01.07.2006 ve sonrası dönemde, analık sigortasından ödenen 1171,00 TL geçici işgöremezlik ödenekleri ile, sigortalı ve hak sahiplerinin tedavisi nedeniyle yapılan 4253,46 TL harcamalar borç çıkarılarak, işverenden tahsili için iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır. Mahkemece, davacı kurumun tespitinin yerinde olduğu, davalı şirketin faaliyette olmamasına rağmen kasıtlı ve kusurlu olarak bildirimde bulunduğu sigortaların iptal edilmesi nedeniyle iptal edildiği tarihten itibaren sigortalı için yapılan tedavi giderlerinden sorumlu olacağı gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Hastalık Sigortası” hükümleri içerisinde yer alan ve “Sağlanan yardımlar” başlığını taşıyan 32. maddesinde; sigortalıya, iş kazalarıyla meslek hastalıkları sigortası kapsamı dışında kalan hastalıklarda sağlık yardımı yapılacağı, “eş ve çocuklara sağlık yardımı yapılması” başlıklı 35. maddesinde; sigortalının eşi ve geçindirmekle yükümlü olduğu çocuklarının hastalıkları durumunda yapılacak sağlık yardımları belirtilerek, “Gelir ve aylık almakta olanlar ile aile bireylerine sağlık yardımı yapılması” başlığını taşıyan 36. maddesinde, pasif sigortalılar ile hak sahiplerinin sağlık yardımından yararlanması; "sigortalılık niteliğinin yitirilmesi" başlığını taşıyan 40. maddesinde "sigortalılık niteliğini yitirenlerden, bu tarihten önceki bir yıl içinde en az 120 gün hastalık sigortası primi ödemiş olan sigortalı ile haksahiplerinin kanunda belirtilen yardımlardan yararlanacağı düzenlenmiş olup, benzer düzenlemelere 5510 sayılı Kanunda da yer verilmiştir.
Yine aynı şekilde 506 sayılı Kanunun “Analık Sigortası” hükümleri içerisinde yer alan ve “Sağlanan yardımlar” başlığını taşıyan 43. maddesinde; sigortalı kadının doğumdan önce ve sonra işinden kaldığı günler için ödenek verileceği, “Analık yardımlarından yararlanma şartları” başlıklı 48. maddesinde;sigortalı kadın için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün analık sigortası primi ödenmiş olması, sigortalı erkek için, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün analık sigortası primi ödenmiş olması ve sigortalının doğum yapan kadınla doğumdan önce evlenmiş bulunması,“Geçici iş görmezlik ödeneği” başlığını taşıyan 49. maddesinde,kendisi için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün analık sigortası primi ödenmiş bulunan sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise, doğumdan önceki sekiz haftaya iki haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verileceği;"sigortalılık niteliğinin yitirilmesi" başlığını taşıyan 51. maddesinde"2 nci maddede belirtilen sigortalılık niteliğini yitirenler, bu niteliğin yitirilişinden başlamak üzere 300 gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın, veya karısı analık sigortası yardımından yararlanacak sigortalı erkek için, doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün analık sigortası primi ödenmiş olması şartiyle, bu kanunda yazılı analık sağlık ve emzirme yardımlarından veya 46 ncı maddede yazılı maktu para yardımından yararlanacağı düzenlenmiş olup, benzer düzenlemelere 5510 sayılı Kanunda da yer verilmiştir.
Yukarıda açıklanan hukuki ve maddi olgular çerçevesinde; Mahkemece, davadışı sigortalı ... için fiili ve gerçek bir çalışmaya dayalı olmadığından sigortalılığının kurum tarafından iptalinin dogru olduğu yönündeki saptama isabetli ise de, 506 sayılı Yasanın 40 ve 51. maddesi hükümleri gözetilmeksizin karar verilmesi hatalıdır.
Kurumca iptal edilen bildirimleri dikkate alınarak 506 sayılı Yasanın 40 ve 51. maddeleri gözetilerek, fiilen çalışmadığı için sigortalılığı iptal edilen davalı ve haksahiplerinin; sigortalılık niteliğini yitirmeden önce Kanunda belirtilen prim ödeme şartını gerçekleştirip gerçekleştirmediği dikkate alınarak, davaya konu sağlık yardımlarından yararlanıp yararlanamayacağı araştırılıp (özellikle ayrınıtılı şekilde davalı Kurumdan sorulup) değerlendirilmeli, yararlanma imkanı olan kısımlar var ise davaya konu Kurum alacağından indirilerek, varsa, bakiye tahsili gereken miktar belirlenmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istem halinde davalıya iadesine, 15.02.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.