Danıştay 7. Daire 2017/2460 Esas 2020/5052 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
YEDİNCİ DAİRE
Esas No : 2017/2460
Karar No : 2020/5052

TEMYİZ EDEN (DAVALI) :… Bakanlığı adına
… (…) Gümrük Müdürlüğü …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : … Çorap Turizm Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına 2010 ve 2011 yıllarında tescilli 6 adet serbest dolaşıma giriş beyannamesiyle tavizli vergi haddinden yararlanmak suretiyle ithal edilen polyesterden tekstürize iplik (PTY) ticari tanımlı eşyanın Suriye menşeli olmadığının tespit edildiğinden bahisle ek olarak tahakkuk ettirilen gümrük ve katma değer vergileri ve dampinge karşı vergi ile gümrük ve katma değer vergileri üzerinden hesaplanarak karara bağlanan para cezalarına vaki itirazın … tarih ve …sayılı serbest dolaşıma giriş beyannamesi yönünden reddine dair işlemin iptali istemiyle dava açılmıştır.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Bozma kararı üzerine, yurt dışı araştırması sonucu düzenlenen 28/11/2011 tarih ve 52-470/20 sayılı inceleme raporunda, yerinde incelenen firmalardan davacının mal ithal ettiği … firması hakkında herhangi bir incelemede bulunulmadığı, ancak bu firmanın başka bir beyannameye ilişkin üretici/ihracatçı sertifikasında, üretimde kullanılan POY'un … menşeli olduğuna ilişkin bilgilere yer verildiğinin belirtildiği, diğer ithalatçı firmalar gibi davacı firmanın da ifadesine başvurulmadığı anlaşıldığından ek olarak tahakkuk ettirilen vergiler ile karara bağlanan para cezalarında hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Polyesterden tekstürize iplik cinsi eşyanın … menşeli olabilmesi için gerekli olan imalatın önemli bir aşamasının veya ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin o ülkede bu amaçla donatılmış işletmelerde yapılmadığının tespit edildiği, ihracatçının yarı iplik olan POY'u yetersiz işçilik ve işlem sonucu ülkemize serbest ticaret anlaşmasına aykırı bir şekilde … menşeli olarak satmak suretiyle damping önlemini ve serbest ticaret anlaşması kapsamındaki ithalat politikasını etkisiz kıldığı, dolayısıyla davacının da yeterli özeni gösterdiğinden bahsetmenin mümkün olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NIN DÜŞÜNCESİ : Olayda, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 198. maddesinin 4. fıkrasında belirtilen koşulların oluştuğu yönünde davacı hakkında yapılmış somut bir tespit bulunmadığından, mahkeme kararına yönelik temyiz isteminin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Yedinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
İLGİLİ MEVZUAT :
4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 181. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, ithalatta gümrük yükümlülüğünün, ithalat vergilerine tabi eşyanın serbest dolaşıma girişi için verilecek gümrük beyannamesinin tescil tarihinde başlayacağı belirtilmiş; 195. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde, geçici bir anti-damping vergisi veya fark giderici vergi uygulandığı, (b) bendinde, kanunen alınması gereken vergi tutarının, bir bağlayıcı tarife ve menşe bilgisine istinaden belirlenen tutarlardan yüksek olduğu, (c) bendinde, vergi tutarının Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen seviyenin altında kaldığı hallerde, hesaplanan vergilerin Gümrük Vergileri Tahakkukunu İzleme Defterine kaydedilip özel durumunun defterde belirtileceği öngörülmüş; 198. maddesinin 5911 sayılı Kanun'la eklenen 4. fıkrasında ise, 195. maddenin 1. fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen durumlar hariç olmak üzere; eşyanın tercihli tarifesinin karşı ülke idareleri ile idari işbirliği çerçevesinde oluşturulduğu durumlarda, dolaşım belgesinin karşı ülke idaresince yanlışlıkla onaylandığı tespit edildiğinde, yükümlü, gümrük mevzuatının gerektirdiği yükümlülüklerin yerine getirilmesinde tüm özeni gösterdiğini ispat edebildiği takdirde, tercihli tarife uygulanması nedeniyle tahakkuk ettirilmeyen vergilerin sonradan istenmeyeceği; ancak, belgeyi onaylayan idarenin eşyanın tercihli tarife için tayin edilen şartları yerine getirmediğini bildiği veya bilmesi gerektiği durumlar hariç olmak üzere, doğru olmadığı tespit edilen belgenin ihracatçı tarafından sunulan yanlış verilere dayanılarak onaylanması veya tercihli düzenlemenin, yararlanan ülke tarafından doğru olarak uygulandığına dair şüphe bulunduğu yönünde Resmi Gazete'de bir duyuru yayımlanmış olması halinde vergilerin yükümlüden tahsil edileceği hükme bağlanmıştır.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
4458 sayılı Kanun'un 198. maddesinin yukarıda yer alan 4. fıkrası ile menşe ispat belgelerini yanlışlıkla onaylayan ihracatçı ülke gümrük idaresinin belgeyi yanlışlıkla onayladığını kabul etmiş olması durumunda tüm özeni gösterdiğini ispat edebilen yükümlünün sorumluluktan kurtulması mümkün kılınmıştır.
Kanun koyucu, bunun gerçekleşebilmesini, menşe ispat belgelerini yanlışlıkla onaylayan ihracatçı ülke gümrük idaresinin, belgeyi yanlışlıkla onayladığını açık veya örtülü bir şekilde kabul etmiş olması, bir başka ifadeyle, belgelerin yanlış olarak onaylanmasına ihracatçı tarafından sunulan yanlış verilerin neden olmadığını, belgenin yanlışlıkla onaylanmasının kendi kusurundan kaynaklandığını açık veya örtülü bir şekilde beyan etmiş olması şartına bağlamıştır. Ayrıca, ihracatçı ülke gümrük idaresinin yanlış onaylamanın kendi kusurundan kaynaklandığını açık veya örtülü bir şekilde beyan etmiş olmasını yeterli görmeyerek, tüm özeni gösterdiğine ilişkin ispat yükünü de yükümlüye yüklemiştir.
Öte yandan; belgelerin yanlış olarak onaylanma nedeni, ihracatçının sunduğu yanlış verilerden kaynaklanıyorsa veya tercihli düzenlemenin, yararlanan ülke tarafından doğru olarak uygulandığına dair şüphe bulunduğu yönünde Resmi Gazete'de bir duyuru yayımlanmış olması halinde vergilerin tahsil edilmesi gerekmektedir.
Olayda ise; yukarıda belirtilen koşulların oluştuğu yönünde yapılmış somut bir tespitin bulunmaması karşısında, 4458 sayılı Kanun'un 198. maddesine 5911 sayılı Kanun'la eklenen 4. fıkranın yürürlükte olduğu dönemde tescil edilen beyannameler muhteviyatı eşyaya ilişkin olarak tesis edilen işlemin, yukarıda değinilen gerekçeyle iptal edilmesinde sonucu itibarıyla hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. … Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yönelik TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİNE,
2. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
3. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 08/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.