(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2017/16497 E. , 2020/9086 K.
"İçtihat Metni"BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ: ... 6. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, müvekkilinin davalı şirketin taşeronu olan işyerinde 24.07.1996 tarihinde masa makine operatörü olarak çalışmaya başladığını, daha sonra davalı işyerinde 01.05.1997 tarihinde girişinin yapıldığını 09.06.2014 tarihine kadar çalıştığını, en son net ücretinin 1.590,00.-TL olduğunu, davalı işyerinde taşeronlar marifeti ile yapılan çalışmada işin yürütümü ve çalışanların izinlerinin, talimatların iş elbiselerinin davalı tarafından verildiğini, işyerinin konumu, yöneticileri, yapılan iş ve girdi çıktıların hep birlikte değerlendirildiğinde asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı işleme dayandığını, alt işveren işçisi olan davacının başlangıçtan itibaren asıl işveren olan davalının işçisi sayılması gerektiğini, bu sebeple davalının tüm işçilik alacaklarınından sorumlu olduğunu, işten çıkarılan müvekkiline kıdem tazminatının davacının işe giriş tarihi olan 24.07.1996 tarihi yerine, 01.05.1997 tarihi esas alınarak hesaplanıp ödendiğini, davacının eksik ödenen kıdem tazminatı alacağının olduğunu, davalı Yönetim Kurulu Kararı ile her yıl ödenen bir maaş tutarında ikramiyeden de davacının 2010-2011-2012 ve 2013 yıllarına ilişkin bir maaş tutarında ikramiye alacağı bulunduğu, davacının normal çalışma saatleri dışında fazla çalışma yaptığını, hafta tatillerinde ve ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışmış olmasına rağmen ücretlerinin ödenmediğini ileri sürerek, fark kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ile ikramiye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, öncelikle zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davacının 13.06.2014 tarihli ibraname ile müvekkili şirketten kanun ve iş sözleşmesinden doğan herhangi bir alacağının kalmadığını beyan ve ibra ettiğini, 09.06.2014 tarihinde emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini feshettiğini, davacıya kıdem tazminatının, ücret, fazla çalışma ve kullanılmayan izin ücretinin ödendiğini, davacı işçinin müvekkili şirket ile ... Proje Müh. Müş. Ltd. Şti. arasında imzalanan geçici personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı sözleşmesi ile şirket bünyesinde çalışmaya başladığını, 1997 yılında müvekkili şirketin dava dışı ... Proje Müh. Müş. Ltd. Şti. ile arasındaki hizmet alım sözleşmesinin sona erdiğini, müvekkili şirketin davacının çalışmasından memnun olması nedeniyle hizmet alım sözleşmesi sona ermiş olmasına rağmen, davacının şirket bünyesinde çalışmaya devam etmesini talep ettiğini, davacının da çalışmak istemesi nedeniyle taraflar arasında 01.05.1997 tarihinde iş sözleşmesi imzalandığını, şirket yönetim kurulunun 02.11.2009 tarihli kararı ile bir defaya mahsus olmak üzere ikramiye ödenmesine karar verildiğini, önceki ve sonraki yıllarda böyle bir ödemenin yapılmaması nedeniyle davacının ikramiye alacağının bulunmadığını, mesainin hafta içi 08:00-18:00 saatleri arasında olduğunu, tatil günlerinde yapılan çalışma ücretlerinin bordrolara yansıtılarak ödendiğini, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil günleri çalışması ücret alacağının bulunmadığını, fazla çalışma ücretlerinin davacıya ödendiğini beyan ederek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davacı vekilinin istinaf sebepleri yerinde görülmediğinden esastan reddine, davalı vekilinin hafta tatili ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarına dair istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının (bu yönlerden) kaldırılmasına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz :
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasında davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili günlerinde çalışıp çalışmadığı hususu uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır. Çalışma düzenin ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.Fazla çalışma alacaklarının yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Yukarıda yapılan açıklamalar ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili çalışması için de geçerlidir.Somut olayda, davacının fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ile hafta tatili çalışması yaptığı işyeri kayıtlarına göre tespit edilmiş, ücret bordrolarıyla mesai çizelgelerinin uyumlu olduğu, davacının fazla çalışma ulusal bayram ve genel tatil çalışması yapması halinde bordrolara yansıtılarak ödendiği kabul edilerek sonuca gidilmiştir. Ancak karara esas alınan bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli, açık ve denetime elverişli olmadığı görülmüştür.Mahkemece yeniden bilirkişi raporu aldırılarak mesai çizelgelerine göre davacının işe giriş çıkış saatleri açıkça belirtilmeli, haftalık fazla çalışma süresi, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil çalışması yaptığı günler tespit edilmeli, bordroların imzasız oldukları göz önüne alınarak banka kanalıyla ödeme yapıldığının anlaşılması halinde hesaplanan miktardan mahsup edilmelidir. SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 08.07.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi