Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, ortak miras bırakanları İ.K.’un kayden malik olduğu 48 ada, 9 parsel sayılı, kat irtifakı kurulu, 1 nolu bağımsız bölümü, murisin yaşlılığından, hulus ve saffetinden, hastalığından yararlanarak, hileli davranışları sonucunda mirastan mal kaçırma amacıyla taşınmazın adına devrini sağladığını ileri sürerek tapu kaydının iptali mirasçıları adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, çekişmeli taşınmazı murisin ölünceye kadar bakma akdi ile temlik ettiğini, bakım yükümlülüğünü yerine getirdiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; murisin mirastan mal kaçırmak amacıyla dava konusu taşınmaza temlik ettiği gerekçesiyle tapu kaydının miras payı oranında iptal ve tesciline karar verilmiştir.
Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ... .. raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı iptal ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; miras bırakanın malik olduğu 1 nolu bağımsız bölümü 16.09.2005 tarihinde ölünceye kadar bakma akdi ile davalıya temlik ettiği anlaşılmaktadır.
Davacılar, miras bırakanın yaptığı temlikin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek eldeki davayı açmışlardır.
Bilindiği üzere; ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi, taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükleyen bir bağıttır. (B.K.m.5ll).Başka bir anlatımla ivazlı sözleşme türlerindendir. Bu sözleşme ile bakım alacaklısı, sözleşme konusu malın mülkiyetini bakım borçlusuna geçirme; bakım borçlusuda bakım alacaklısına yasanın öngördüğü anlamda ölünceye kadar bakıp gözetme yükümlülüğü altına girer.(B.K.m.5l4).
Hemen belirtmek gerekir ki, bakıp gözetme koşulu ile yapılan temliki işlemin geçerliliği için sözleşmenin düzenlendiği tarihte bakım alacaklısının özel bakım gereksinimi içerisinde bulunması zorunlu değildir. Bu gereksinmenin sözleşmeden sonra doğması ya da alacaklının ölümüne kadar çok kısa bir süre sürmüş bulunması da sözleşmenin geçerliliğine etkili olamaz.
Kural olarak bu tür sözleşmeye dayalı bir temlikinde muvazaa ile illetli olduğunun ileri sürülmesi her zaman mümkündür. En sade anlatımla muvazaa, irade ile beyan arasında kasten yaratılan aykırılık olarak tanımlanabilir. Böyle bir iddia karşısında, aslolan tarafların akitteki gerçek ve müşterek amaçlarının saptanmasıdır.(B.K.m.l8). Şayet bakım alacaklısının temliki işlemde bakıp gözetilme koşulunun değil de, bir başka amacı gerçekleştirme iradesini taşıdığı
Belirlenirse (örneğin mirasçılarından mal kaçırma düşüncesinde ise), bu takdirde akdin ivazlı (bedel karşılığı) olduğundan söz edilemez; akitte bağış amacının üstün tutulduğu sonucuna varılır. Bu halde de Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun l.4.l974 gün ve l/2 sayılı İnançları Birleştirme Kararı olayda, uygulama yeri bulur.
Miras bırakanın, ölünceye kadar bakıp gözetme karşılığı yaptığı temlikin muvazaa ile illetli olup olmadığının belirlenebilmesi içinde, sözleşme tarihinde murisin yaşı, fiziki ve genel sağlık durumu, aile koşulları ve ilişkileri, elinde bulunan mal varlığının miktarı,temlik edilen malın,tüm mamelekine oranı,bunun makul karşılanabilecek bir sınırda kalıp kalmadığı gibi bilgi ve olguların gözönünde tutulması gerekir.Somut olaya gelince; dinlenen tüm tanıklar ve özellikle temlikin muvazaalı olması halinde menfaati olan miras bırakanın kızı F."nın davalı ile kocası N."in miras bırakanı aile içerisine alarak tüm ihtiyaçlarını giderdikleri, ölünceye kadar da bu halin devam ettiği, miras bırakanın son derece bakımından memnun kaldığı ve mutlu olduğu, ölümünden önce de bakım koşulunun yerine getirilmediği gerekçesiyle bir davanın açılmadığı şeklinde birbirini teyit eden ve aksi de kanıtlanamayan bildirimde bulunmuşlardır.
O halde, somut olgular yukarıda değinilen ilkelerle birlikte değerlendirildiğinde; miras bırakanın temlikteki amacının mirasçıdan mal kaçırma olmayıp bakımı sağlamak olduğu kabul edilmelidir. Miras bırakanın emekli maaşının bulunması neticeye etkili değildir.
Hal böyle olunca; davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yönünde hüküm kurulmuş olması isabetsizdir. Davalının bu yöne değinen temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenlerden ötürü HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 10.02.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
