Davacı, ilk prim kesintisinin yapıldığı 1993 yılını takip eden aybaşından itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının ilk Prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden ay başından itibaren , tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının 01.04.1994 ile 31.12.1996 tarihleri arasında ve 01.05.2004 ile 31.12.2004 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tesbitine karar verilmiştir.
Davanın, yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre, sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre, kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede, davacının tarım Bağ-Kur"a ilk prim kesintisinin 25.05.1995 olduğu, 01.12.2005 tarihli ziraat odası kaydının bulunduğu, kooperatif kaydının bulunmadığı görülmektedir. Mahkemece verilen kararda davacının 01.04.1994 tarihinden itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalılığının başladığı belirtilmişse de,dosyadaki Tekel idaresinin 17.01.2006 tarihli müzekkere cevabında, davacının 10.03.1994 tarihinde ürün teslim etmiş olmasına karşın bu ürün teslimi nedeniyle Bağ-Kur prim kesintisi yapılmadığı, ilk kesintinin 25.05.1995 tarihinde yapıldığı görülmüş olup ,buna göre davacının sigortalılığının 01.06.1995 tarihinden başlatılması gerekirken 01.04.1994 tarihinden başlatılması yerinde değildir.
Dosyadaki O. M. tarafından düzenlenen 26.07.2005 tarihli müstahsil makbuzunda davacıdan 36,94 YTL Bağ-Kur prim kesintisi yapıldığı görülmekte olup,davacının ibraz ettiği makbuz örnekleri ile ilgili Olukdere Mandıra firmasına 07.04.2006 tarihinde müzekkere yazılmış, 20.04.2005 yılları yönünden prim kesintisi yapılıp yapılmadığı sorulmuş ve adı geçen firma tarafından verilen cevapta sadece 2004 yılındaki prim kesintileri konusunda açıklamada bulunulmuş,2005 yılında prim kesintisi yapılıp yapılmadığı konusunda bilgi verilmemiştir.Bu durumda anılan makbuz örneği ilgili firmaya gönderilerek 2005 yılında böyle bir kesintinin yapılıp yapılmadığının soruşturulması, gerektiğinde bu konuda Bağ-Kur’dan adı geçen makbuzdan da bahsedilerek durumun araştırılması gerekirken , davacı kanıtı üzerinde gereği gibi durulmadan 2005 yılı yönünden sigortalılık telebinin reddedilmiş olması da doğru görülmemiştir.
Yapılacak iş; 1994 yılına ilişkin dönemde, davacıya varsa ürün sattığı kişi, kurum ve kuruluşları açıklattırmak, buralardan ürün bedellerinden prim kesintisi yapılıp yapılmadığını sormak, yapılmış ise belgelerini getirtmek, Olukdere Mandıra tarafından düzenlenen 26.07.2005 tarihli müstahsil makbuzu örneği ilgili firmaya gönderilerek 2005 yılında böyle bir kesintinin yapılıp yapılmadığının soruşturulması, gerektiğinde bu konuda Bağ-Kur’dan adı geçen makbuzdan da bahsedilerek durumun araştırılması ve 2926 sayılı kanunun 10.maddesinde belirtildiği üzere tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonuca ulaşmaktır.
Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 02.10.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.
