Deniz Ticareti - İşlemin İptali - Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2005/9254 Esas 2006/459 Karar Sayılı İlamı

11. Hukuk Dairesi 2005/9254 E., 2006/459 K.

11. Hukuk Dairesi 2005/9254 E., 2006/459 K.

• DENİZ TİCARETİ
• İŞLEMİN İPTALİ

• 6762 S. TÜRK TİCARET KANUNU [ Madde 864 ]
• 6762 S. TÜRK TİCARET KANUNU [ Madde 875 ]
• 6762 S. TÜRK TİCARET KANUNU [ Madde 890 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında görülen davada İstanbul Asliye 3.Ticaret Mahkemesi"nce verilen 22.09.2003 tarih ve 2001/858-2003/1277 sayılı kararın Yargıtay"ca duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş olmakla, duruşma için belirlenen 24.01.2006 gününde davalı avukatı S... S..... gelip, davacı ve karşı davalı avukatı tebligata rağmen gelmediklerinden, temyiz dilekçesinin de süresinde verildiği anlaşıldıktan ve duruşmada hazır bulunan taraf avukatı dinlenildikten sonra, duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakılmıştı.

Dava dosyası için Tetkik Hakimi A.... S... tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Davacı vekili, "M.A....." ve "KAPTAN T..... A..... isimli gemiler üzerinde müvekkili yabancı banka lehine tescil edilmiş karz ipoteklerinin mevcut olduğunu, donatan şirketlerin, kullandıkları krediyi geri ödemeyince borçtan kurtulmak maksadıyla, donatan şirketlerin müstahdemi mevkiinde iki şahsın kurduğu B…

… Denizcilik Ltd.Şti."ne gemileri kiraladıklarından bahisle gemi siciline müracaat ettiklerini, işlemin reddi üzerine yetkisiz Tuzla Asliye Hukuk Mahkemesi"ne müracaatla kira sözleşmesinin gemi siciline şerhini sağladığını, kuruluşu ve tesisi yanlış bir hakkın gemi siciline tescili ile müvekkili ile diğer hak sahiplerinin ayni ve şahsi haklarının ihlal edildiğini, tescile dair itirazlarının gemi siciline kaydolunduğunu belirterek, kira sözleşmesinin tescilinin terkinini talep ve dava etmiştir.

Davalı (k.davacı) vekili, davacının dayandığı ipoteklerin hiç birisinin TTK."nun 939.maddesi hükmüne uygun olmayıp, geçersiz bulundukları, kira sözleşmesinin tescilinin mahkeme kararıyla hükmen yapılmış olması nedeniyle ortada gemi sicil memurluğu kararının bulunmadığını belirterek, davanın reddini istemiş, karşı davasında ise ipoteklerin terkinine karar verilmesini talep etmiş, yargılama esnasında vermiş olduğu 11.12.2000 tarihli dilekçesi ile davayı kabul ettiklerini, karşı davadan ise feragat ettiklerini bildirmiştir.

Mahkemece, iddia, savunma, dosyadaki kanıtlar ve bilirkişi raporuna nazaran, TTK."nun 890.maddesi hükmüne göre, sicile kayıtlı gemilerin kiralanmasında Borçlar Kanunu"nun gayrimenkul kiralama müteallik hükümlerinin kıyas yoluyla uygulanacağı, BK."nun 255.maddesi uyarınca, kira sözleşmesinin gemi siciline şerh edilebileceği, bu şerhin sonraki maliklere kiracının kira akdi dairesinde gemiden intifasına müsaade etme mecburiyeti tahmil edeceği, bu durumun gemi üzerinde bulunan ipotek hakkını ihlal etmesinin mümkün olmadığı, ipotekli alacaklının zamanı gelince rehnin paraya çevrilmesi şeklindeki takip yoluna gidebileceği, şerhin davacının şahsi ve ayni haklarını ne şekilde ihlal ettiği açıklanmadığı gibi bununla ilgili bir kanıtta bulunmadığı, bu itibarla Gemi Sicil Memurluğunca yapılan işlemin doğru olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.

Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.

1- 28.04.2004 tarihinde yürürlüğe giren 5136 Sayılı Kanun ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 4. maddesine eklenen fıkra uyarınca "iş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek kurulunun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığı"nca, bu Kanunun Dördüncü Kitabında yer alan deniz ticaretine ilişkin ihtilaflara bakmak ve asliye derecesinde olmak üzere Denizcilik İhtisas Mahkemeleri kurulur. Bu mahkemelerin yargı çevresi Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından belirlenir." değinilen Yasa ile ihdas edilen bu düzenleme doğrultusunda 19.07.2004 tarihli Olur"la İstanbul"da kurulan Denizcilik İhtisas Mahkemesi Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu"nun 20.07.2004 gün ve 370 sayılı kararı ile faaliyete geçirilmiş olup, yargı alanı İstanbul ili mülki sınırları olarak belirlenmiştir.

Davaya konu uyuşmazlık,davacı lehine TTK."nun 875. vd. maddeleri uyarınca tesis edilen gemi ipoteğinden doğan hakların, TTK."nun 890.maddesi uyarınca tesis edilen kira sözleşmelerinin sicile tescili suretiyle ihlal edildiği iddiasına dayalı olarak, davalı Gemi Sicil Memurluğu işleminin TTK."nun 864.maddesi uyarınca iptali istemine ilişkindir.

Anılan ülkemiz maddi hukuk normlarının varlık kazandığı yasal düzenlemeler tamamıyla, 6762 Sayılı TTK."nun "Deniz Ticareti" başlıklı dördüncü kitap kapsamında yeralmaktadır. O halde, böyle bir uyuşmazlığın çözümüne dönük davanın görülüp sonuçlandırılacağı yargı mercii İstanbul/Denizcilik İhtisas Mahkemesi olmalıdır.

Bu nedenle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının öncelikle bu yön bakımından kabulü ile kararın görev noktasından bozulması gerekmiştir.

2- Bozma sebep ve şekline göre, sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın usulden BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 24.01.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.