21. Hukuk Dairesi Esas No: 2006/15960 Karar No: 2007/10066 Karar Tarihi: 21.06.2007
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2006/15960 Esas 2007/10066 Karar Sayılı İlamı
21. Hukuk Dairesi 2006/15960 E. , 2007/10066 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi : Erzincan 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Tarih : 17.5.2006 No : 553-396
Davacı davalılardan işverene ait işyerinde 24.1.1994-10.9.2002 tarihleri arasında geçen sigortalı çalışmalarının tesbitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir. Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Davacı, davalıya ait otogarda bulunan pastanede 24.1.1994-10.9.2002 tarihleri arasında geçen ve SSK’na bildirilmeyen çalışmalarının tesbitini istemiştir. Mahkemece, istemin reddine karar verilmiş ise de, bu sonuca eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak varılmıştır. Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. maddesinde, bu tür hizmet tesbit davasının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında, resmi belge veya yazılı delillerin bulunması, sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olur. Ne varki bu tür kanıtlar salt bu nedene dayanarak istemin reddine neden olmaz; aksi durumun ispatı olanaklıdır. Somut bilgilere dayanması inandırıcı olmaları koşuluyla, Kuruma bildirilen dönem bordro tanıkları ve komşu işyerinin kayıtlı çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen diğer kanıtlarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Mahkemenin bu tür davaların kişilerin sosyal güvenliğine ilişkin olması ve kamu düzenini ilgilendirdiğini göz önünde tutarak gerektiğinde; doğrudan soruşturmayı genişletmek suretiyle ve olabildiğince delilleri toplaması gerekmektedir. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479-578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır. Somut olayda; davacının davalı işyerinde 20.6.1994-5.8.1994 tarihleri arasındaki çalışmaları kısmi olarak bildirilmiştir. Davacının Halk Sağlığı laboratuvarında 1995 ve 1996 yıllarında otogar çalışanı olarak sağlık muayenesi olduğu, yapılan işin daimilik arzettiği dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Ancak dinlenen tanıkların bordro tanığı veya komşu işyeri sahipleri veya çalışanı oldukları belgelenmemiştir. Yapılacak iş; bu işyerinden çalışma tarihinde Kuruma dönem bordrosu verilmiş ise çalışma tarihini kapsayan tarihte işyerinde çalıştığı bordrolar ile tespit edilen, bordrolarda kayıtlı işyeri çalışanlarını, bordro verilmemiş ise gerektiğinde zabıta marifetiyle tespit edilecek işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde çalışma tarihinde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanlarının; çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, davacının 12.12.1994, 9.9.1996 ve 17.10.1997 tarihli SSK Müfettişlerince düzenlenen yerel denetim tutanaklarında isminin neden bulunmadığı araştırmak, işyerindeki ve davalılara ait işyerlerinde gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/10. maddeleri gereğince kanıtladıktan sonra ve olayda hak düşürücü sürenin dolup dolmadığını araştırarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yanlış değerlendirme ve eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir. O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.06.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi