20. Hukuk Dairesi 2016/11991 E. , 2016/11489 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen davada .... 19. İş ve ... İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, iş akdinin haksız feshi sebebiyle bir takım işçilik alacağının tahsili istemlerine ilişkindir.
... 19. İş Mahkemesince, belirsiz alacak davası açılmasında hukukî yarar bulunmadığı gerekçesiyle hukukî yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmiş, verilen kararın davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 28.09.2015 tarih ve 2015/26711 E. - 2015/25698 K. sayılı kararı ile "dava açıldığı tarihte, davalılardan Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğünün Ankara, diğer davalıların adresinin ise, ..."da bulunduğu anlaşılmaktadır. Dosya içeriğindeki işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile hizmet alım sözleşmesi, .... İlçe Jandarma Komutanlığınca tutulduğu iddi edilen tutanak gibi belgelerden davacının fiilen ..."da çalıştığı izlenimi uyanmaktadır. Bu durumda mahkemece, öncelikle davacının fiilen çalıştığı yerin tereddüte yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Ardından yukarıda açıklanan kanunî düzenlemeler gereğince, davanın birden fazla davalıya yöneltilmesi durumunda, yetkili mahkemenin, davalılar hakkında ortak yetkiyi taşıyan, işçinin fiilen çalıştığı yer mahkemesi olduğu gözetilerek mahkemenin yetkisi belirlenmelidir. İş Mahkemelerinde yetki hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu ve mahkemece re"sen gözetilmesi gerektiği düşünülmeden; ayrıca, davalılar ... ve ..."nın yetki itirazı değerlendirilmeden, işin esasına girilerek davanın hukuki yarar yokluğu sebebi ile reddedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir." denilmiştir.
Bozmaya uyulmasının ardından ... 19. İş Mahkemesince davacının çalışmasının ..."da geçtiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
Soma İş Mahkemesi tarafından davalı ... Genel Müdürlüğünün yerleşim yeri mahkemesinde dava açıldığı ve davada ... İş Mahkemesinin de yetkili olduğu ve yetkisizlik kararı veremeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesinde iş uyuşmazlıklarında yer itibari ile yetkili iş mahkemeleri belirlenmiştir. Buna göre, "İş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medenî Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.”
İş mahkemelerinde yetki kuralı, Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun yetki kurallarına uygun olup buna ek olarak işin yapıldığı yer, diğer bir ifadeyle işyeri mahkemelerini de yetkili kılmaktadır.
İş mahkemesine açılan davada yetki, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesidir.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça süresinde itiraz edilmese de; hâkim tarafından kendiliğinden bu husus gözönünde bulundurulmalıdır. Bir başka anlatımla hâkim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de re"sen yetksizlik kararı verebilir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı vekilinin, işçilik alacaklarının tahsili istemleri ile davalılardan ... Genel Müdürlüğünün yerleşim yeri adresi olan .... İş Mahkemesinde dava açtığı, HMK"nın 7/1. maddesi hükmüne göre, davalı ... Genel Müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu, davada kesin veya özel yetki kuralı bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu husus Dairemizin aynı nitelikteki emsal kararlarında ve Hukuk Genel Kurulunun 09.03.2016 tarih ve 2015/21-2348 E. - 2016/285 K. sayılı ilamında da belirtilmiştir.
Uyuşmazlığın seçimlik yetkiye tabi ve davalı .... Genel Müdürlüğünün ".... Cad. No: 12 .../...." adresinde açıldığından yargılamanın .. 19. İş Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Ankara 19. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 29/11/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.