15. Hukuk Dairesi 2020/93 E. , 2020/3064 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. Dava, fiyat farkı ve imalât bedelinin davalı iş sahibi idareden tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı yüklenici vekilince temyizi üzerine, Dairemizin 2016/4712 Esas, 2017/4112 Karar sayılı 27.11.2017 günlü kararıyla, diğer temyiz itirazları reddedilerek, kompakt laminant dolapların 2 metreden fazla olan kısımları ile otomasyon sistemi ve kompresör frekans inventörünün proje ve sözleşme dışı olarak yapıldığının anlaşıldığı, mahkemece bu imalâtların davacının kendi insiyatifi doğrultusunda projede belirtilen ölçülerin dışına çıkılarak iş sahibinin talimatı olmaksızın yapıldığı ve bedelinin ödenmesine gerek olmadığı kabul edilmiş ise de; bu imalâtlar halen davalı tarafından kullanılmakta olup sökülüp iade edilmediği dikkate alındığında davalı iş sahibinin yararına olduğunun kabulünün zorunlu olduğu, bu durumda imalâtların bedellerinin bilirkişilerden alınacak ek rapor ile sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK"nın 413. maddesi (dava tarihinde yürürlükte olan 6098 sayılı TBK"nın 526 ve devamı maddeleri) uyarınca yapıldığı tarihteki piyasa fiyatlarıyla hesaplattırılarak hüküm altına alınması gerekirken eksik inceleme ile davanın tümüyle reddine karar verilmesi doğru olmadığı gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamada alınan bilirkişi raporuna göre davanın 172.509,60 TL üzerinden kabulüne karar verilmiş, hüküm bu kez davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şumulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesi artık mümkün olmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-İşin yapıldığı tarih ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK"nın 74. maddesi hükmünce Türk Medeni Kanunu ile belli hükümler saklı olmak üzere, hakim her iki tarafın iddia ve savunmasıyla bağlı olup, talepten fazlasına ve başka bir şeye hükmedemez. Aynı ilke, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK"da da muhafaza edilmiş, 26. maddesinde hakimin tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olduğu, ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremeyeceği, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümlerinin saklı olduğu belirtilmiştir. "Taleple bağlılık ilkesi" emredici nitelikte olduğundan görevi gereği mahkemeler ve temyiz halinde Yargıtay"ca kendiliğinden göz önünde tutulur.
Bu durumda mahkemece, davacı tarafından 10.000,00 TL bedel üzerinden harç yatırılmak suretiyle dava açılmış olup, yargılama aşamasında 04.02.2014 tarihinde harçlandırdığı ıslah dilekçesi ile talebini 162.441,93 TL’ye çıkarttığından, davanın ıslahla artırılan toplam 162.441,93 TL üzerinden kabulüne karar verilmesi yerine talep aşılarak 172.509,60 TL üzerinden davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 2.540,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalıya verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 23.11.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.