
Esas No: 2015/8047
Karar No: 2015/5843
Karar Tarihi: 26.05.2015
Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2015/8047 Esas 2015/5843 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 15.06.2004 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 22.05.2014 günlü hükmün Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davalı ... tarafından temyiz yolu ile incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı Hazine vekili ile davalı ... temyiz etmiştir.
Davalı ..., maddi durumunun elverişli bulunmadığından gerekli harç ve giderleri ödeyemeyeceğini belirterek adli yardım isteminde de bulunmuş, mahkemece 30.06.2014 tarihinde talebin kabulüne, davalı ..."ın adli yardımdan yararlandırılmasına karar verilmiştir.
Bilindiği üzere adli yardıma ilişkin usul ve esaslar HMK’nın 334 ilâ 340. maddelerinde yer almaktadır. Anılan Kanunun 336/3. maddesinde getirilen düzenleme ile de adli yardım talebinin kanun yollarına başvuru sırasında Yargıtay"a yapılabileceği, HMK"nın 337/1. Maddesinde de duruşma yapılmaksızın istem hakkında bir karar verilebileceği hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla, temyiz edenin adli yardım talepleri hakkında ilgili Dairece bir karar verilir. Bu nedenle, davalı ..."ın temyiz yoluna başvuru sırasında adli yardım talebi hakkında mahkemece karar verilmesi doğru görülmemiş, mahkemenin adli yardım talebinin kabulüne dair kararının kaldırılmasına karar verilerek Dairemizce incelenmesine geçildi,
1-Temyiz eden davalının kendisinin ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin temyiz harç ve giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olduğu kanaatine varılamadığı, başka bir deyişle HMK"nın 334/1. maddesinde öngörülen koşulların gerçekleşmediği anlaşılmakla, davalının adli yardım isteminin reddine,
2-492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (I) sayılı tarifenin yargı harçları başlığını taşıyan kısmında, konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakkında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden tarifede gösterilen oranda nispi karar ve ilam harcı alınacağı hükme bağlanmış ve aynı kanunun 16. madde düzenlemesi ile de temyize konu kararla ilgili davanın nispi harca tabi olacağı öngörülmüştür.
Öte yandan, HUMK"nın 434. maddesinde (HMK"nın 366 maddesi yollamasıyla 344. maddesi), temyiz dilekçesi verilirken gerekli harcın tamamının ödenmesi gerektiği, 10.05.1965 tarih 1/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararıyla da peşin ödenmesi gerekli temyiz harcının hüküm altına alınan karar ve ilam harcının dörtte bir olacağı kabul edilmiştir. Ayrıca, HUMK"nın 434/III. maddesinde (HMK"nın 368 ve 344. maddeleri), dörtte bir oranındaki harcın ödenmemesi halinde yapılacak işlemin usul ve esasları gösterilmiştir.
Mahkemece, karar ve ilam harcı tutarının 1/4 oranındaki nispi temyiz harcının tamamlanması bakımından HUMK"nın 434/III. maddesi uyarınca işlem yapılabilmesi için dosyanın MAHALLİNE İADESİNE, 26.05.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.