Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2021/7476 Esas 2022/328 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :TİCARET MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada İstanbul 6. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 18.07.2019 tarih ve 2018/1229 E. - 2019/695 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, bazı noksanlıkların ikmali için mahalline gönderilen dosyanın eksikliklerin giderilmesinden sonra gönderildiği anlaşılmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

TÜRK MİLLETİ ADINA

Asıl davada davacı vekili, davalının, davacının bayii olarak faaliyet gösterdiği akaryakıt istasyonu bulunan taşınmazda, davacının 15 yıl süreli intifa hakkına sahip olduğunu, taraflar arasındaki dikey anlaşmanın intifa süresi sonuna kadar devam edeceği inancı ile davacının taşınmazdaki sabit yatırım bedelini ödediğini, ancak anlaşma ve intifa süresinin Rekabet Kurulu kararı nedeniyle öngörülen süreden daha erken bir tarihte sonlandığını, gerçekleşmeyen anlaşma süresine ilişkin olarak yapılan ödemelerin geçersiz kalan süreye isabet eden kısmının güncellenmiş değerinin davacıya iadesi gerektiğini ileri sürerek, 55.219,50 TL'nin iktisap tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ve kdv'si ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı vekili, akaryakıt istasyonunun bulunduğu taşınmazın tapu kaydı üzerine davacı lehine 14 yıl süre ile intifa şerhi konulduğunu Rekabet Kurumunun 12/03/2009 tarihli kararı ile ayni hakkın 18/09/2010 itibariyle geçersiz hale geldiğini, istasyonda davacıya ait bulunan giydirme ve ekipmanlarının teslim alınması için davacıya ihtarda bulunulduğunu ve yasal süre içinde davacıya iade edildiğini, davacının kötü niyetli olduğunu belirterek, davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada davacı vekili, davalı ...'un dava konusu akaryakıt istasyonunun üzerinde bulunduğu taşınmazın maliki olduğunu, bu taşınmaz üzerinde kurulu akaryakıt istasyonunu işleten davalı bayi Tutkunlar Kollektif Şirketi ile müvekkili arasındaki bayilik sözleşmesi ve bununla ilintili sözleşmelerin, Rekabet Kurulu’nun kararı gereğince 18.09.2010 tarihi itibarıyla geçersiz hale geldiğini ileri sürerek, fazlaya ve hataya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla müvekkili şirketin dikey ilişkinin başlangıçta öngörülen süre kadar devam edeceğini nazara alarak davalı bayi tarafından işletilen akaryakıt istasyonuna yapmış olduğu sabit yatırım bedelinin geçersiz ve müvekkili şirket tarafından kullanılmayacak intifa süresine karşılık gelen kısmının 18.09.2010 tarihi itibariyle güncelleştirilmiş (ÜFE ve amortisman tatbikiyle) değeri olan 37.712,59 TL'nin 18.09.2010 tarihinden itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faizi ve faizin KDV'si ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davalı ..., ..., ... ve Tutkunlar Kolektif Şirketi vekili, davacı ile davalı arasında İstanbul 40. Asliye Ticaret Mahkemesi nezdinde 2011/270 Esas sayılı dosya ile görülmekte ve devam etmekte olan bir davanın bulunduğundan davanın derdestlik nedeniyle reddi gerektiğini, davalı ...'un dava tarihinden önce 2002 yılında vefat ettiğini, huzurdaki dava ile İstanbul 40. Asliye Ticaret Mahkemesi'nde görülmekte olan dava dosyasının birleştirilmesi gerektiğini, davacının dava değerinin değiştirmesine muvafakat etmediklerini, davanın zaman aşımına uğradığını, bu nedenle reddi gerektiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin hukuki imkansızlık sebebiyle sona erdiğini belirterek, hukuka aykırı ve mesnetsiz olarak açılan davanın reddine, derdestlik itirazlarının kabulüne, dosyanın İstanbul 40. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/270 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini istemiştir.
... vekili, murisi ... dava tarihinden önce öldüğünden, ölmüş kişiye karşı dava açılamayacağından davanın usulden reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılamada, taraflar arasında 16/09/2006 tarihinde akdedilen bayilik sözleşmesinin Rekabet Kurulu'nun 05/03/2009 tarihli kararı uyarınca 18/09/2009 tarihinde sona erdiği, asıl davada dava dışı ...'a ait taşınmaz üzerinde davacı lehine tanınan 10/12/1997 tarihli ve 15 yıl süreli intifa hakkının sona ereceği tarihin 10/12/2012 tarihi olduğu, sözleşmenin sona erdiği tarih ile intifa hakkının normalde sona ereceği tarih arasındaki farkın 812 gün olduğu, mahallinde yapılan keşif sonucu tanzim edilen 20/04/2015 tarihli kök raporda, yerinde tespit edilen ve asıl davaya konu alacak kalemleri ile örtüşen tek yapının 2008 yılı yapımı 48.091,55 TL değerindeki istasyon idare binası olduğu, mahkemece talimat yolu ile alınan 25/10/2015 tarihli ek raporda, davalının dava konusu istasyonda keşif tarihi itibariyle herhangi bir ticari faaliyette bulunmadığı, ancak istasyonun Opet bayisi olarak faaliyete geçmeye hazır durumda bulunduğunun tespit edildiği, davacının intifa hakkından faydalanamadığı süre için talep edebileceği sabit yatırım tutarının 17.172,52-TL olduğu tespit edildiğinden, asıl davanın kısmen kabulüne, 17.172,52 TL sabit yatırım bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ... aleyhine açılarak yargılama sırasında yasal mirasçıya yöneltilen davanın ... dava tarihinden 9 yıl önce 12/11/2002 tarihinde öldüğünden dava şartı yokluğundan usulden reddine, davalı tarafından davacıya hitaben keşide edilen ... Noterliği'nin 13/09/2010 tarihli ihtarnamesi ile davalının davacıya sözleşmenin sona ereceği 18/09/2010 tarihine kadar istasyonda bulunan ve davacıya ait olan tüm giydirme ve ekipmanların teslim alınması ihtarında bulunduğu, talimat mahkemesince mahallinde yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporunda, davacı tarafından davalıya ariyet verilen ve birleşen davaya konu Jetwash ekipmanı ile yağlama makinesi ekipmanının istasyonda bir alanda toplanmış vaziyette bulunduğu, kullanılmadığı, sabit yatırım değil taşınabilir yatırım olduğunun bilirkişi raporu ile tespit edildiği, sabit yatırım mahiyetinde olmayan bu taşınır ekipmanların davacı tarafından teslim alınmadığı gerekçesiyle davalı Tutkunlar Kollektif Şirketi (Vedat -Kaan-...)'ne karşı açılan 19/11/2018 irsaliye tarihli KDV hariç 1.850,00-TL bedelli fatura ile 01/11/2018 irsaliye tarihli KDV hariç 1.700,00-TL bedelli faturalara dayandırılan sabit yatırım bedeli talebinin esastan reddine, 10/04/2009 tarihli KDV hariç 7.000,00-TL bedelli ve 24/10/2018 tarihli KDV hariç 48.868,75-TL bedelli faturalara dayandırılan sabit yatırım bedeli talebinin derdestlik nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Karar, asıl ve birleşen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl ve birleşen davada davacı vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı, asıl ve birleşen davada davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 72,60 TL temyiz ilam harcının temyiz eden asıl ve birleşen davada davacıdan alınmasına, 17/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.