Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2020/9694 Esas 2021/4512 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti ilişkindir.
Mahkemece, bozma kararından sonra ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, feri müdahil Kurum ve davalı ... Belediye Başkanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasanın 79/10. ve 5510 sayılı Yasanın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Eldeki dava dosyası incelendiğinde bozma ilamının gereklerinin yerine getirilmediği ve yanılgılı değerlendirmelerle hüküm kurulduğu görülmektedir. İnceleme konusu davada, davacı, davalı ... Belediye Başkanlığı"na ait işyerinde Mayıs 2009-31.03.2014 tarihleri arasında kesintisiz çalıştığı halde bildirilmeyen bu hizmetlerin tespitini talep etmiş, mahkemece kısmen kabulle, davacının 01.05.2009-02.04.2010 tarihleri arasında 166 gün ve 18.01.2011-31.12.2012 arasında 4 gün çalıştığına hüküm verilmiştir. Mahkemenin kabule konu kararında öncelikle, bir önceki kararda sadece 6 gün kabule karar verilmiş ve davacı tarafından bu kararın temyiz edilmemiş olmasına karşın son kararda 170 gün kabule karar verilerek davalılar lehine oluşan usulü kazanılmış haklara riayet edilmemiştir. Ayrıca davalı şirket için olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş ve hükmün infazında tereddüt oluşturacak şekilde bilirkişi atıflı hüküm kurulmuştur. Bunun yanında kabule konu dönemde davacının bildirimlerinin bulunduğu işverenler ile davalı ... Belediye Başkanlığı arasındaki ilişkinin açıklanmadığı ve davacının çalışmasının niteliği irdelenmediği gibi kısmen kabule karar verilmesine karşın yargılama giderleri ve vekalet ücretleri yönünden kabul gibi hüküm kurulması da isabetsizdir ve bozmayı gerektirir. Bu sebeple belirtilen hususlara riayet edilerek, yargılama sürecinde dinlenen tanık anlatımlarındaki çelişkiler giderilerek, ifadelerin değerlendirilmesinde; iş yerlerinin kapsamı, kapasitesi ile işin ve işyerinin niteliği nazara alınmalı, böylece bu konuda gerekli tüm soruşturma yapılarak uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip, deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek, davacının çalıştığı iddia edilen süreler tereddütsüz belirlenerek, varılacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, feri müdahil Kurum ve davalı ... Belediye Başkanlığı vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... Belediye Başkanlığı"na iadesine, 01.04.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.