Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/6785 Esas 2022/325 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 11. HUKUK DAİRESİ

Taraflar arasında görülen davada Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi'nce bozmaya uyularak davanın kabulüne dair verilen 23.06.2020 tarih ve 2019/2646 E. - 2020/728 K. sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı ve davalı vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirketin 2006/04178 tescil numaralı "Aydınlatma Direği", 2006/01366 tescil numaralı "Dış Mekan Aydınlatma Armatürü", 2006/05987 tescil numaralı "Aydınlatma Armatürü" ve 2007/04908 tescil numaralı "Dış Mekan Aydınlatma Armatürü" adlı endüstriyel tasarım tescilleri üzerinde inhisari lisans hakkına sahip olduğunu, davalı belediyenin müvekkili şirketin inhisari lisans haklarını elinde bulundurduğu endüstriyel tasarımları izinsiz kullandığını ileri sürerek, 2006/04178, 2006/01366, 2006/05987, 2007/04908 tescil numaraları ile tescilli olan tasarımlara tecavüz teşkil eden eylemlerinin durdurulmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, dava konusu yapılan aydınlatmaların müvekkilince ihbar olunan şirketlere ihale edildiği, bu nedenle sorumluluğu bulunmadığını, ayrıca davacının inhisari lisans hakkı bulunduğu iddia edilen tasarımlar ile dava konusu aydınlatmaların benzer bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesince, davacı tarafın endüstriyel tasarımına vaki herhangi bir tecavüzün söz konusu olmadığı gerekçesi ile davanın reddine dair kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesince, ek rapor aldırılarak karşılaştırılan ürünler ile davacı tasarımları arasında kısmi benzerlik olmasına rağmen farklılıkları tasarımı geliştirme açısından seçenek özgürlüğü ve tasarımı tanıyan kullanıcı gözüyle incelendiğinden tasarımlar arasında tescilli tasarım hakkını ihlal eden benzerlik bulunmadığı gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
Bu kararın davacı vekili tarafından temyizi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kurulan karar Dairemizin 2018/4492 E. – 2019/6325 K. sayılı ve 09/10/2019 tarihli ilamıyla re’sen bozulmuştur.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada, bilirkişi kurulunun kök ve ek raporu ile tüm dosya kapsamından davaya konu endüstriyel tasarımlar ile davalı tarafından kullanılan aydınlatma direkleri arasında kısmi benzerlik olmasına rağmen farklılıkların tasarımı geliştirme açısından seçenek özgürlüğü ve tasarımı tanıyan kullanıcı gözüyle incelendiğinde tasarımlar arasında tescilli tasarım hakkını ihlal eden benzerlik bulunmadığından davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK'nın 353/1-b-2. maddesi uyarınca esastan kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, 554 sayılı KHK’ya dayalı olarak açılan tasarım hakkına tecavüzün önlenmesine ilişkindir. Bölge Adliye Mahkemesince alınan ek bilirkişi raporuna dayanılarak, davalının kullandığı aydınlatma direğinin, davacının münhasır lisans sahibi olduğu endüstriyel tasarıma benzemediği, ayrıntılarda farklılık olduğu benimsenerek dava reddedilmişse de, 554 sayılı KHK’nın 7. maddesinin son fıkrası gereğince ayırt ediciliğin değerlendirilmesinde birbiri ile kıyaslanan tasarımların ilke olarak farklılıklarından çok ortak özelliklerinin değerlendirilmesi gerekmektedir. Bölge Adliye Mahkemesi’nin hükme esas aldığı bilirkişi raporunda 554 sayılı KHK’nın anılan genel kuralı yerine ayrıntılardaki farklılıkların esas alındığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda mahkemece yeniden oluşturulacak ve aralarında üniversitelerin endüstriyel tasarım bölümünden seçilecek bir bilirkişinin de bulunduğu heyetten 554 sayılı KHK’nın ilgili 7. maddesinin son fıkrası ve davacının endüstriyel tasarım tescil belgesinin dayandığı tarifnamedeki özellikler ile davalının kullandığı aydınlatma direkleri karşılaştırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile eksik incelemeye dayalı karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
2-Kabul şekline göre de, davası reddedilen davacı lehine ücreti vekalete hükmedilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle de davalı yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının davalı yararına BOZULMASINA, HMK'nın 373/2. maddesi uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, ödedikleri peşin temyiz harcının istekleri halinde temyiz eden davalı ve davacıya iadesine,17/01/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.